65 doanh nghiệp chậm nghĩa vụ thanh toán nợ trái phiếu doanh nghiệp

Hoàng Minh

Áp lực trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ tiếp tục gia tăng trong tháng 8/2023 khi có tới 65 doanh nghiệp chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc TPDN.

Hoạt động đàm phán thay đổi điều khoản và điều kiện trái phiếu giữa các tổ chức phát hành (TCPH) và các trái chủ vẫn diễn ra tích cực trong tháng 7. Tính đến ngày 26/7, đã có 38 TCPH đạt được thỏa thuận gia hạn thời hạn trái phiếu với trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX với tổng giá trị TPDN được gia hạn là hơn 52.500 tỷ đồng.

Tuy nhiên, áp lực TPDN riêng lẻ đáo hạn vẫn tiếp tục gia tăng trong tháng 8/2023, trong khi danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán theo công bố của HNX chưa có dấu hiệu giảm.

Theo VNDirect, trong tháng 8/2023, sẽ có khoảng hơn 27.900 tỷ đồng TPDN riêng lẻ đáo hạn, cao hơn khoảng 31% so với tháng 7/2023 (số liệu đã loại trừ các trái phiếu được mua lại trước hạn đến ngày 26/07/2023).

Tính đến ngày 26/07/2023 có khoảng 65 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc TPDN theo thông báo của HNX. Ước tính, tổng dư nợ TPDN của các DN này vào khoảng 172.620 tỷ đồng, chiếm khoảng 15,8% dư nợ TPDN riêng lẻ toàn thị trường. Phần lớn trong số các TCPH này là các doanh nghiệp thuộc nhóm bất động sản.

Giá trị TPDN đáo hạn theo tháng (Đơn vị: tỷ đồng). Nguồn: VNDirect
Giá trị TPDN đáo hạn theo tháng (Đơn vị: tỷ đồng). Nguồn: VNDirect

Theo Bộ Tài chính, hiện nay, thị trường có 455 mã trái phiếu (cả TPDN và trái phiếu Chính phủ) niêm yết. Quy mô giao dịch bình quân tháng 7/2023 đạt 5.200 tỷ đồng/phiên, giảm 26,3% so với tháng trước. Giá trị giao dịch bình quân 7 tháng đạt 5.800 tỷ đồng/phiên, giảm 24,6% so với bình quân năm 2022.

Kể từ khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP có hiệu lực thi hành đến ngày 21/7/2023, khối lượng TPDN phát hành là 60.300 tỷ đồng, chiếm 98,5% khối lượng phát hành kể từ đầu năm 2023. Dư nợ TPDN tại thời điểm ngày 21/7/2023 khoảng 1,03 triệu tỷ đồng, tương đương 10,8% GDP năm 2022 và bằng 8,3% tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế.

Báo cáo của Hiệp hội Thị trường TPDN (VBMA) cho thấy, tính đến ngày 31/7/2023, thị trường có 14 đợt phát hành TPDN riêng lẻ trong tháng 7/2023 với tổng giá trị 5.180 tỷ đồng và 7 đợt phát hành ra công chúng trị giá 7.500 tỷ đồng. Các đợt phát hành có lãi suất trung bình 9,4%/năm, kỳ hạn trung bình là 5,7 năm.

Lũy kế từ đầu năm đến nay, tổng giá trị phát hành TPDN được ghi nhận là 78.988 tỷ đồng, gồm 17 đợt phát hành công chúng trị giá 16.476 tỷ đồng (chiếm 20,8% tổng giá trị phát hành) và 63 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 62.512 tỷ đồng (chiếm 79,2% tổng số).

Nguồn: VBMA
Nguồn: VBMA

Trong đó, ngành Ngân hàng chiếm đa số với 28.631 tỷ đồng (chiếm 36,2%), theo sau là nhóm Bất động sản với 26.055 tỷ đồng (chiếm 33%). Các đợt phát hành của nhóm Ngân hàng hầu hết chỉ mới được phát hành kể từ cuối tháng 6. Trong tháng 7, các doanh nghiệp đã mua lại 20.533 tỷ đồng, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2022. Trong 5 tháng cuối năm 2023, ước tính sẽ có khoảng 132.637 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn.

Ngày 19/7/2023, Bộ Tài chính đã khai trương và đưa vào vận hành hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX). Dự kiến sẽ có hơn 1.600 trái phiếu riêng lẻ của hơn 1.000 doanh nghiệp phát hành sẽ được giao dịch trên hệ thống.