Thu ngân sách giảm 7,8% so cùng kỳ năm 2019

Thời gian qua, tình hình đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường; thêm vào đó, ảnh hưởng nghiêm trọng của mưa bão, lũ lụt liên tiếp ở các tỉnh miền Trung đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản, hoạt động sản xuất - kinh doanh. Bối cảnh này đã dẫn đến nguồn thu cho ngân sách nhà nước sụt giảm.

Theo Bộ Tài chính, tổng thu cân đối ngân sách nhà nước thực hiện tháng 11/2020 ước đạt 108,94 nghìn tỷ đồng. Lũy kế thu 11 tháng năm 2020 ước đạt 1.260,9 nghìn tỷ đồng, bằng 83,4% dự toán, giảm 7,8% so cùng kỳ năm 2019; trong đó: thu ngân sách trung ương đạt 77,4% dự toán, thu ngân sách địa phương đạt 91,1% dự toán.

Trong tổng thu trên, thu nội địa thực hiện tháng 11/2020 ước đạt 89,2 nghìn tỷ đồng; lũy kế thu 11 tháng ước đạt 1.067 nghìn tỷ đồng, bằng 84,4% dự toán, giảm 4% so với cùng kỳ năm 2019. Thu từ dầu thô thực hiện tháng 11/2020 ước đạt 1,9 nghìn tỷ đồng; lũy kế thu 11 tháng ước đạt 31,5 nghìn tỷ đồng, bằng 89,5% dự toán, giảm 38,9% so với cùng kỳ năm 2019.

Thu cân đối ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu thực hiện tháng 11/2020 ước đạt 17,8 nghìn tỷ đồng. Lũy kế thu 11 tháng ước đạt 161,5 nghìn tỷ đồng, bằng 77,6% dự toán, giảm 19,6% so với cùng kỳ năm 2019, trên cơ sở tổng số thu thuế ước đạt 281,4 nghìn tỷ đồng, bằng 83,3% dự toán, giảm 11,8%; hoàn thuế giá trị gia tăng theo chế độ gần 119,9 nghìn tỷ đồng.

Để chống thất thu ngân sách nhà nước, trong 11 tháng đầu năm, các cơ quan quản lý thu ngân sách đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế và thu ngân sách nhà nước, qua đó phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm.

Trong đó, cơ quan thuế đã thực hiện khoảng 65,35 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra thuế tại doanh nghiệp, đạt 70,7% kế hoạch năm 2020; kiểm tra khoảng 568,4 nghìn hồ sơ khai thuế của doanh nghiệp, kiến nghị xử lý thu vào ngân sách và giảm lỗ gần 55,84 nghìn tỷ đồng, tăng 16,9% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó thu vào ngân sách nhà nước 15,87 nghìn tỷ đồng (số đã thu được vào ngân sách nhà nước 8.495 tỷ đồng); đồng thời, xử lý thu hồi 25,5 nghìn tỷ đồng thuế nợ đọng từ năm trước chuyển sang.

Cơ quan hải quan đã thực hiện 1.644 cuộc thanh tra, kiểm tra (trong đó có 1.395 cuộc kiểm tra sau thông quan), kiến nghị xử lý thu vào ngân sách nhà nước 1.072 tỷ đồng (đã thu nộp 1.033 tỷ đồng); đôn đốc, xử lý 302 tỷ đồng nợ đọng thuế; chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng bắt giữ 14.036 vụ vi phạm trong lĩnh vực hải quan, xử lý thu vào ngân sách nhà nước 455 tỷ đồng, cơ quan Hải quan đã khởi tố 37 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 129 vụ.

Đảm bảo cân đối ngân sách nhà nước

Song song với nỗ lực chống thất thu ngân sách, công tác điều hành chi ngân sách nhà nước đã được Bộ Tài chính chỉ đạo thực hiện chặt chẽ, tiết kiệm, đảm bảo các nhiệm vụ chi. Tổng chi ngân sách nhà nước tháng 11/2020 ước đạt 124,1 nghìn tỷ đồng, đáp ứng các nhiệm vụ chi phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý nhà nước và thanh toán các khoản nợ đến hạn.

Luỹ kế chi ngân sách nhà nước 11 tháng, chi ngân sách đạt 1.369,6 nghìn tỷ đồng, bằng 78,4% dự toán, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó, chi đầu tư phát triển đạt 71,4% dự toán (tính cả kế hoạch vốn năm 2019 được kéo dài thời gian thực hiện sang năm 2020 và số kế hoạch giao bổ sung trong năm, đạt 63,49% kế hoạch được giải ngân năm 2020); chi trả nợ lãi đạt 80% dự toán; chi thường xuyên đạt 87,9% dự toán.

Đến nay, ngân sách nhà nước đã chi khoảng 17,9 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; ngân sách trung ương đã sử dụng hơn 4,54 nghìn tỷ đồng dự phòng để chi khắc phục hậu quả thiên tai, lũ lụt và dịch tả lợn Châu Phi. Bên cạnh đó, đã thực hiện xuất cấp gần 32,95 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ, cứu đói cho nhân dân, khắc phục hậu quả thiên tai và giáp hạt đầu năm.

Mặc dù nguồn thu ngân sách hụt giảm, song nhờ chủ động trong điều hành nên cân đối ngân sách trung ương và ngân sách của các địa phương vẫn được đảm bảo. Tính đến hết tháng 11/2020, Bộ Tài chính đã phát hành được gần 290 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 13,81 năm, lãi suất bình quân 2,9%/năm (bình quân năm 2019 là 4,51%/năm).