Bên cạnh việc bảo vệ tài chính bản thân và gia đình trước những rủi ro trong cuộc sống, nhiều người cho biết tham gia bảo hiểm nhân thọ để tích lũy tài chính cho tương lai.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể xác định đâu là yếu tố chính tạo nên giá trị của một hợp đồng bảo hiểm và hiểu thế nào cho đúng về yếu tố "tích lũy" của công cụ tài chính này cùng các khái niệm liên quan như "bảo tức" và "lãi chia cuối hợp đồng".

Khoản lãi chia không đảm bảo

Theo Công ty TNHH BHNT Prudential Việt Nam (Prudential), phí bảo hiểm của các hợp đồng có tham gia chia lãi thường được tập hợp vào một quỹ, gọi là Quỹ chủ hợp đồng có tham gia chia lãi. Tài sản của quỹ này thường được đầu tư vào những tài sản đầu tư dài hạn, có tính an toàn cao, phần lớn là trái phiếu chính phủ.

"Đây là kênh đầu tư có tính an toàn cao, ít rủi ro, phù hợp với khách hàng có mức độ chấp nhận rủi ro thấp và kỳ vọng lợi nhuận ổn định. Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư sau khi trừ đi các khoản chi phí được chia lại cho bên mua như một khoản lãi chia không đảm bảo dưới tên gọi bảo tức và lãi chia cuối hợp đồng", đại diện công ty cho biết.

Trong đó, bảo tức được thông báo cho bên mua bảo hiểm hàng năm. Trừ trường hợp khách hàng có yêu cầu rút trước, bảo tức được tích lũy mỗi năm. Khách hàng sẽ nhận toàn bộ khoản này khi doanh nghiệp bảo hiểm chi trả các quyền lợi bảo hiểm liên quan tính đến thời điểm hợp đồng đáo hạn hoặc có sự kiện như tử vong, thương tật toàn bộ vĩnh viễn xảy ra.

Còn lãi chia cuối hợp đồng chỉ được công bố một lần duy nhất khi hợp đồng đáo hạn hoặc khi khách hàng nhận quyền lợi bảo hiểm tử vong hoặc thương tật toàn bộ vĩnh viễn.

Tuy là khoản chia không đảm bảo, bảo tức vẫn là một phần lợi ích gắn với hợp đồng và tạo nên giá trị tích lũy của hợp đồng mà người tham gia bảo hiểm quan tâm.

Tuy nhiên, không phải mọi hợp đồng đều được chia bảo tức. Chỉ những hợp đồng sản phẩm bảo hiểm có tham gia chia lãi và có hiệu lực tại thời điểm công bố mới được hưởng bảo tức. Tùy thuộc vào nhiều yếu tố mà tỷ lệ bảo tức khách hàng nhận được sẽ khác nhau.

Yếu tố ảnh hưởng đến bảo tức và lãi chia cuối hợp đồng

"Có nhiều yếu tố tác động khiến mức bảo tức và lãi chia cuối hợp đồng mà khách hàng nhận được mỗi năm có sự khác biệt và có thể không giống hoàn toàn như bảng minh họa quyền lợi của hợp đồng", đại diện Prudential cho biết.

Trong đó, yếu tố chính là tình hình hoạt động của Quỹ chủ hợp đồng có tham gia chia lãi. Cụ thể, nếu tình hình hoạt động của quỹ tốt, bảo tức và lãi chia cuối hợp đồng sẽ khả quan hơn và ngược lại.

Một trong những nguyên nhân ảnh hưởng lớn đến tình hình hoạt động của quỹ này là lãi suất trái phiếu dài hạn. Theo công bố của Kho bạc Nhà nước, khoản lãi suất trái phiếu chính phủ đang có xu hướng giảm trong những năm gần đây và duy trì ở mức thấp kể từ năm 2014 đến nay.

Mức bảo tức công bố mỗi năm cũng phụ thuộc vào việc chi trả quyền lợi bảo hiểm thực hiện giữa công ty bảo hiểm và khách hàng. "Đơn cử, với sản phẩm Phú - An Lộc của Prudential, nếu việc chia bảo tức diễn ra sau khi quyền lợi bảo hiểm bệnh hiểm nghèo lần một được chi trả, số tiền bảo hiểm tham gia chia lãi là 100%. Nếu việc chia lãi diễn ra trước đó, số tiền tham gia chia lãi là 200%", đại diện công ty cho biết.

Ngoài ra, các yếu tố như dòng sản phẩm tham gia, số tiền bảo hiểm và bảo tức tích lũy các năm trước, tổng phí đã đóng, thời gian tham gia hợp đồng... cũng ảnh hưởng tới bảo tức và lãi chia cuối hợp đồng thực tế.

Theo đó, doanh nghiệp bảo hiểm cần tính toán và cân nhắc tỷ lệ bảo tức và lãi chia cuối hợp đồng trên nguyên tắc công bằng, tuân thủ các quy định của pháp luật, đồng thời quan tâm đảm bảo quyền lợi khách hàng.

Kỳ vọng gì ở một hợp đồng bảo hiểm?

Một chuyên gia tài chính cho rằng, dù mang đến lợi ích tài chính cho khách hàng, những khoản chia không đảm bảo đề cập ở trên chưa phải yếu tố then chốt làm nên giá trị một hợp đồng bảo hiểm. Yếu tố bảo vệ tài chính mới là điều khách hàng nên kỳ vọng và quan tâm.

Theo quy định của Bộ Tài chính, hàng năm, các công ty bảo hiểm phải trích lập dự phòng để đảm bảo thực hiện cam kết chi trả quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng trong tương lai. Trong trường hợp người được bảo hiểm gặp rủi ro như tử vong, thương tật, bệnh tật..., doanh nghiệp sẽ chi trả các quyền lợi bảo hiểm để bù đắp các rủi ro này.

"Lúc này, bảo hiểm nhân thọ trở thành trụ đỡ thay thế cho khoản thu nhập bị mất của người trụ cột, giúp gia đình được bảo vệ tài chính và vượt qua các biến cố lớn. Đây là lý do giúp bảo hiểm nhân thọ là một trong những công cụ bảo vệ tài chính hiệu quả và an toàn hiện nay", đại diện Prudential khẳng định.