Sau khi nghỉ việc, nhiều người lao động chọn nhận BHXH một lần thay vì chờ đủ tuổi để nhận lương hưu. Tuy nhiên, người lao động cần cân nhắc trước khi quyết định nhận chế độ này.

Quy định hưởng BHXH một lần

Theo quy định tại Điều 60 Luật BHXH 2014, người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc cán bộ, công chức nữ cấp xã hoặc lao động nữ là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện; Ra nước ngoài định cư; Người đang mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV…; Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn… phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Ngoài những trường hợp nêu trên, khoản 1, Điều 8 Nghị định số 115/2015/NĐ-CP còn bổ sung thêm 1 trường hợp người lao động sau một năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần.

Để quy định cụ thể hơn, khoản 1, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 nêu rõ, người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau 1 năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần.

Căn cứ quy định trên có thể thấy, sau khi nghỉ việc 1 năm mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH và có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần. Nếu thuộc các trường hợp còn lại thì người lao động sẽ được nhận BHXH một lần mà không cần đợi đủ 1 năm tính từ ngày nghỉ việc.

Thời gian giải quyết chi trả 

Theo khoản 4, Điều 110 Luật BHXH 2014, trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ với người hưởng BHXH một lần, cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động. Nếu không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Do đó, khi người lao động nộp đủ hồ sơ thì cơ quan bảo hiểm phải giải quyết và chi trả tiền bảo hiểm một lần trong thời hạn 10 ngày. Trong đó, hồ sơ để giải quyết BHXH một lần được nêu tại Điều 109 Luật BHXH gồm: Sổ BHXH; Đơn đề nghị hưởng BHXH 01 lần của người lao động.

Riêng người ra nước ngoài định cư thì phải nộp thêm: Bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng Hộ chiếu do nước ngoài cấp, thị thực có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài hoặc bản sao giấy xác nhận về việc thôi quốc tịch Việt Nam…

Đối với người đang mắc bệnh nguy hiểm tới tính mạng phải có thêm trích sao hồ sơ bệnh án…

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, theo khoản 2 Điều 2 Quyết định số 166/QĐ-BHXH, người có nhu cầu nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH quận/huyện hoặc cơ quan BHXH tỉnh (trong trường hợp BHXH được phân cấp giải quyết hưởng BHXH một lần) tại nơi cư trú (nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú).