Vẫn vướng nhiều về kiểm tra chuyên ngành

Tại buổi làm việc với Công ty TNHH Dược Sài Gòn (Sapharco), ông Lê Việt Hùng, Tổng Giám đốc Sapharco cho biết, trong hơn 30 năm hoạt động, với sự quan tâm, hỗ trợ nhiệt tình của cơ quan Hải quan và các cơ quan chức năng, công ty đã phát triển nhanh và trở thành một trong những DN hàng đầu trong lĩnh vực nhập khẩu, sản xuất và phân phối dược phẩm, thiết bị y tế tại Việt Nam thủ tục hải quan hiện nay rất nhanh chóng, ngày càng được cải thiện, tạo thuận lợi hơn cho DN. Cán bộ, công chức hải quan cũng rất nhiệt tình, nhanh chóng, không gây khó khăn, phiền hà gì trong quá trình làm thủ tục.

Theo phản ánh của Sapharco, trước đây tỷ lệ phân luồng hàng hóa nhập khẩu của DN có khoảng 2-3% luồng Xanh, nhưng do phải kiểm tra chuyên ngành, hiện nay hầu hết tờ khai hải quan nhập khẩu hàng hóa bị phân luồng Vàng và luồng Đỏ. “Do đặc thù về mặt hàng chủ yếu là vắc xin, nguyên liệu dược, phải bảo quản đặc biệt, nên nếu tỷ lệ tờ khai được nâng lên cao hơn sẽ giúp rút ngắn thời gian, chi phí cũng như đảm bảo được chất lượng của lô hàng”- đại diện công ty kiến nghị.

Theo Sapharco, vướng mắc lớn nhất hiện nay của công ty vẫn là thủ tục xin giấy phép nhập khẩu của Bộ Y tế, thời gian thường mất hàng tháng trời nên nhiều khi DN không thể chủ động trong kế hoạch, hoạt động kinh doanh. Theo quy định hiện nay, các mặt hàng tiền chất, Bộ Y tế sẽ gửi 1 bản chính giấy phép nhập khẩu cho cơ quan Hải quan, và công chức hải quan sẽ đóng dấu thông quan trên bản DN lưu. Tuy nhiên, hiện nay, sau khi trừ lùi hết giấy phép, cơ quan hải quan sẽ lưu giữ bản chính, chỉ đưa DN bản photo, không đảm báo tính chặt chẽ về mặt lưu trữ hồ sơ của DN.

Về thời gian lấy mẫu và chờ kết quả kiểm tra chuyên ngành hiện nay cũng khá lâu, thời gian chờ lấy mẫu khoảng ½ ngày, thời gian chờ kết quả kiểm tra chuyên ngành từ 2-3 tuần. Trong thời gian đó, DN phải bảo quản hàng, không được đưa vào sử dụng dẫn đến phát sinh chi phí và không chủ động được kế hoạch kinh doanh.

Tương tự, đại diện Công ty cổ phần Hàng không Vietjet phản ánh, việc nhập khẩu mặt hàng thiết bị thu phát sóng phải kiểm tra chuyên ngành (đo kiểm, công bố hợp quy sau đó mới xin giấy phép nhập khẩu). Tuy nhiên, trong quá trình đo kiểm lại gặp vướng mắc, do không phải hệ thống hoàn chỉnh nên không thể tự hoạt động để kiểm tra.

Bên cạnh đó, mặt hàng là bình oxy, bình chữa cháy đã nạp khí thì không thể xả khí để đo áp lực bình. Mặt khác, nếu đã mở kiểm tra thì lại không còn đủ điều kiện để đưa vào sử dụng trên máy bay. Tất cả các mặt hàng này khi nhập khẩu đều đã đáp ứng được tiêu chuẩn của tổ chức hàng không châu Âu, Mỹ, đảm bảo đủ các tiêu chuẩn của Bộ Giao thông Vận tải.

Vậy khi công ty xuất trình chứng chỉ của các tổ chức uy tín trên thế giới, tài liệu gốc của nhà sản xuất thì có thể được miễn kiểm tra nhà nước hay không? Mặt khác, có nhiều mặt hàng, các cơ quan nhà nước vẫn chưa có đủ điều kiện, phương tiện để kiểm tra, dẫn đến việc kiểm tra nhà nước không hiệu quả, nghiêng về tính hình thức nhiều hơn.

Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đã ghi nhận nhiều vướng mắc và kiến nghị của DN về kiểm tra chuyên ngành, sẽ có báo cáo lên Cục Hải quan TP.HCM để có kiến nghị, đề xuất đối với các bộ, ngành có liên quan.

Giải đáp, ghi nhận kiến nghị của DN

Tại buổi làm việc với Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, các DN cũng phản ánh một số vướng mắc liên quan đến việc lấy hàng từ các kho hàng tại sân bay; việc nộp thuế ngoài giờ... Phản ánh và kiến nghị về những vướng mắc liên quan đến việc nhập khẩu hàng hóa, đại diện Phòng XNK Sapharco cho rằng, tại kho hàng nhập, công ty đề nghị có khu vực lưu trữ riêng dành cho các lô hàng vắc xin sinh phẩm dành cho người, không để lưu kho chung với các mặt hàng khác, đặc biệt là thực phẩm tươi sống để tránh lây nhiễm chéo hoặc có sự va đập ảnh hưởng đến chất lượng vắc xin.

Ông Lương Thế Phúc – Phó Tổng Giám đốc Sapharco cho biết, do đặc thù ngành hàng không, công ty thường xuyên phải làm thủ tục ngoài giờ, mỗi lần như thế lại phải gửi công văn đề nghị làm ngoài giờ, liệu có thể có cơ chế riêng cho việc làm thủ tục ngoài giờ, ngày lễ, Tết hay không?

Thủ tục hải quan hiện nay rất nhanh, lâu nhất vẫn là khâu nộp thuế, và không thể nộp thuế đối với các lô hàng rơi vào cuối tuần, ban đêm hoặc các ngày nghỉ. Nên chăng có phương án cho DN uy tín được có hạn mức nợ thuế hoặc đóng thuế sau? Bên cạnh đó, trong cả quá trình, lâu nhất vẫn là khâu chờ bốc số để đăng ký lấy hàng, phải mất 1-2 giờ đồng hồ mới lấy được hồ sơ. Thời gian đưa hàng từ máy bay vào kho mất khoảng 1,5-3 giờ đồng hồ với hàng nhanh, đề nghị các kho hàng có giải pháp rút ngắn thời gian hơn.

Chia sẻ về các vướng mắc và kiến nghị của DN, lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất cho biết, đơn vị sẽ có văn bản gửi các kho hàng tại sân bay Tân Sơn Nhất đề nghị có giải pháp rút ngắn thời gian đưa hàng từ máy bay vào kho và sắp xếp có khu vực lưu trữ riêng cho mặt hàng vắc xin sinh phẩm; việc ưu tiên cho DN có thể căn cứ tên DN trên vận đơn, không yêu cầu bắt buộc phải ghi rõ mã số thuế.

Đối với kiểm tra chuyên ngành, hiện nay, cơ quan Hải quan, cơ quan kiểm tra chuyên ngành và các kho hàng đã có thống nhất về việc cho phép kiểm tra viên vào kho lấy mẫu, công chức hải quan vào kho để kiểm hóa, không cần thiết phải kéo hàng ra bãi kiểm tra, công ty nên sử dụng ưu đãi này để tiết kiệm chi phí cũng như bảo quản hàng tốt hơn.

Bên cạnh đó, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất cũng đã bố trí cửa thủ tục dành cho các DN ưu tiên, nhân viên công ty nên mang hồ sơ trực tiếp đến cửa ưu tiên, không cần chờ đợi để phân công tờ khai. Về việc này, chỉ đạo Đội Thủ tục hàng hóa nhập khẩu có thông báo đến từng DN trong danh sách 53 DN được ưu tiên để DN được biết và chủ động trong việc làm thủ tục.

Giải đáp câu hỏi của DN về việc làm ngoài giờ, lãnh đạo Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn nhất cho biết, DN chỉ cần thông báo trước, có thể sử dụng dịch vụ công trực tuyến để gửi công văn, rất nhanh chóng, không cần đến trụ sở cơ quan Hải quan. Chi cục sẽ bố trí công chức trực để làm thủ tục cho DN.

Đối với thu ngân sách, Tổng cục Hải quan vẫn thường xuyên phối hợp với Kho bạc nhà nước và các ngân hàng để ngày càng rút ngắn thời gian nộp thuế cho DN. Riêng đối với các lô hàng làm thủ tục ngoài giờ, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất đã bố trí công chức để phối hợp thu ngân sách bằng tiền mặt, đảm bảo thực hiện thủ tục nhanh chóng. Riêng vấn đề hạn mức hoặc đóng thuế sau, Chi cục sẽ có kiến nghị với cấp trên xem xét và trả lời cho DN.