Nâng cấp toàn diện thị trường chứng khoán

Theo Sài Gòn Đầu tư Tài chính

Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định 1826/QĐ-TTg phê duyệt đề án Tái cấu trúc thị trường chứng khoán (TTCK) và các doanh nghiệp bảo hiểm. Trong đó, đáng chú ý là việc cơ quan quản lý sẽ phải có các giải pháp phát triển nhà đầu tư (NĐT) tổ chức, tạo niềm tin để NĐT cá nhân tích cực tham gia, sàng lọc kỹ các tổ chức kinh doanh chứng khoán (KDCK) và lộ trình hợp nhất 2 Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK).

Nâng cấp toàn diện thị trường chứng khoán
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Phát triển NĐT tổ chức, khuyến khích NĐT cá nhân

Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính nâng cao chất lượng và đa dạng hóa các sản phẩm trên thị trường thông qua việc: Nâng cao điều kiện niêm yết, phát hành, chú trọng các tiêu chí về vốn, lợi nhuận, thời gian hoạt động; đơn giản hóa thủ tục chào bán, phát hành, đăng ký, lưu ký và niêm yết, đăng ký giao dịch; nghiên cứu, phát triển, từng bước triển khai các sản phẩm mới như chứng khoán phái sinh, đa dạng hóa các loại hình trái phiếu và quỹ đầu tư; hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ công tác cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước gắn với niêm yết trên TTCK.

Tính minh bạch cũng được yêu cầu cần phải tăng cường hơn. Cụ thể như: triển khai áp dụng cơ chế công bố thông tin của các tổ chức phát hành theo quy mô vốn và tính đại chúng; từng bước áp dụng các chuẩn mực kế toán, kiểm toán và báo cáo tài chính theo thông lệ quốc tế đối với các tổ chức phát hành...

Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính thực hiện các giải pháp đa dạng hóa cơ sở NĐT, tập trung phát triển NĐT tổ chức, chuyên nghiệp, nhằm tạo sức cầu ổn định, giúp thị trường phát triển lành mạnh, bền vững; củng cố lòng tin và khuyến khích NĐT cá nhân tích cực tham gia thị trường, tăng thanh khoản cho thị trường.

Trong đó cần phải hoàn thiện khung pháp lý hướng dẫn đồng bộ các sản phẩm quỹ đầu tư chứng khoán dành cho các loại hình NĐT khác nhau, các quỹ đầu tư đa mục tiêu kết nối với thị trường trái phiếu, thị trường tiền tệ, thị trường bất động sản; nghiên cứu xây dựng cơ chế, chính sách để triển khai thí điểm quỹ hưu trí tự nguyện, quỹ hưu trí bổ sung; nghiên cứu cơ chế, chính sách thuế nhằm khuyến khích hoạt động của các loại hình quỹ đầu tư, khuyến khích đầu tư vào các sản phẩm quỹ mới; nghiên cứu chính sách về thuế thu nhập từ hoạt động đầu tư chứng khoán căn cứ trên thời hạn đầu tư, hình thức đầu tư, sản phẩm đầu tư; hoàn thiện cơ chế công bố thông tin, nâng cao chất lượng thông tin công bố, tăng cường tính minh bạch trên TTCK, kiên quyết xử lý nghiêm các hiện tượng thao túng, gian lận, lừa đảo, tạo dựng và công bố thông tin sai lệch trên TTCK...

Hạn chế thành lập mới CTCK,  một Sở GDCK vào năm 2015

Việc tái cấu trúc tổ chức KDCK được thực hiện thông qua việc phân theo 4 nhóm CTCK trên cơ sở mức độ rủi ro đối với thị trường để có biện pháp xử lý thích hợp. Đối với nhóm hoạt động bình thường (có tỷ lệ vốn khả dụng đạt từ 150% tới 180%), giải pháp khắc phục là cơ cấu lại danh mục đầu tư, thu hồi nợ, hạn chế các hoạt động đầu tư và dịch vụ chứng khoán tiềm ẩn rủi ro; tinh giản tổ chức nhân sự, cắt giảm chi phí hoạt động; củng cố năng lực và lành mạnh hóa tài chính, tăng vốn, bán nợ hoặc chuyển vốn nợ thành vốn chủ sở hữu, hạn chế phân phối lợi nhuận cho cổ đông, thành viên góp vốn, chi thưởng...

Theo yêu cầu của Chính phủ, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có trách nhiệm giám sát chặt chẽ hoạt động của các tổ chức này; tăng tần suất báo cáo về tình hình tài chính; phối hợp với các Sở GDCK, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán kiểm soát chặt chẽ hoạt động thanh toán giao dịch của các tổ chức này.

Tùy theo tính chất, mức độ rủi ro, hạn chế hoặc không chấp thuận cho các tổ chức này mở rộng địa bàn, phạm vi hoạt động, bổ sung nghiệp vụ, phân phối lợi nhuận bằng tiền; hạn chế các hoạt động góp vốn, mua cổ phần, đầu tư vào tài sản tiềm ẩn nhiều rủi ro...

Đối với các tổ chức KDCK bị kiểm soát, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước phải xây dựng quy trình chi tiết để quá trình tái cơ cấu các tổ chức thuộc nhóm này diễn ra theo lộ trình trật tự, bảo đảm an toàn tài sản của khách hàng: yêu cầu các tổ chức thuộc nhóm này lành mạnh hóa và củng cố năng lực tài chính (tăng vốn, không phân phối lợi nhuận, không mua cổ phiếu quỹ; tái cơ cấu danh mục đầu tư và hoạt động kinh doanh theo hướng giảm dần các hạng mục đầu tư và dịch vụ có hệ số rủi ro cao; thu hẹp địa bàn hoạt động, cắt giảm nhân sự...).

Sau thời gian bị kiểm soát đặc biệt, nếu không bảo đảm được các quy định về an toàn tài chính và tiếp tục thua lỗ (lỗ lũy kế đạt trên 50% vốn điều lệ), thì đình chỉ hoạt động, thu hồi giấy phép thành lập và hoạt động; giải thể hoặc phá sản theo quy định của pháp luật. Trường hợp không khắc phục được và lỗ lũy kế đạt dưới 50% vốn điều lệ, thì chấm dứt mọi hoạt động chứng khoán, duy trì tư cách pháp nhân để thực hiện các nghĩa vụ tài chính đối với khách hàng, chủ nợ; hoặc giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật.

Việc tái cấu trúc các Sở GDCK, Bộ Tài chính có trách nhiệm nghiên cứu thành lập Sở GDCK Việt Nam theo nguyên tắc: thống nhất về bộ máy quản lý và điều hành; thống nhất về nền tảng công nghệ; thống nhất và chuẩn hóa tiêu chí niêm yết, chế độ báo cáo, công bố thông tin, tiêu chuẩn về thành viên và giao dịch; phân tách và chuyên biệt hóa thị trường theo hàng hóa giao dịch, bao gồm một sàn giao dịch cổ phiếu và một sàn giao dịch trái phiếu, chứng khoán phái sinh.

Theo lộ trình, năm 2012-2013 là giai đoạn nghiên cứu xây dựng và ban hành đề án tái cấu trúc các Sở GDCK; năm 2014-2015 sẽ tổ chức triển khai thực hiện và hoàn tất việc tái cấu trúc các Sở GDCK.