Cổ phiếu ngân hàng, triển vọng từ quý III

Theo Đầu tư Chứng khoán

Báo cáo cập nhật ngành ngân hàng của công ty chứng khoán Ngân hàng Ngoại thương (VCBS) cho thấy, ngành ngân hàng vẫn chưa thể khởi sắc trong năm 2013, nhưng có thể được cải thiện vào những tháng cuối năm. Phóng viên đã có cuộc trao đổi với bà Quách Thùy Linh, Trưởng nhóm nghiên cứu ngành ngân hàng, VCBS.

Bà có dự báo gì về lợi nhuận của ngành ngân hàng trong năm 2013?

Cổ phiếu ngân hàng, triển vọng từ quý III - Ảnh 1
Bà Quách Thùy Linh, Trưởng nhóm nghiên cứu ngành ngân hàng, VCBS
Tín dụng trong 3 tháng đầu năm 2013 chỉ đạt mức tăng trưởng 0,1% và có thể tiếp tục tăng trưởng chậm trong 6 tháng đầu năm, trong khi nền kinh tế chưa có dấu hiệu hồi phục rõ ràng. Do đó, chúng tôi dự báo, lợi nhuận của các ngân hàng sẽ không được cải thiện nhiều trong năm 2013.

Sự cải thiện, nếu có, sẽ chỉ xuất hiện vào 6 tháng cuối năm, khi các biện pháp dự kiến để giải quyết nợ xấu và giải cứu thị trường bất động sản được thực thi cụ thể. Các ngân hàng đang lo ngại Thông tư 02/2013/TT-NHNN sẽ được áp dụng từ ngày 1/6 tới, có thể làm trích lập dự phòng tăng cao, nhưng cũng có khả năng Thông tư này sẽ được xem xét giãn thời gian thực hiện.

Các ngân hàng thương mại (NHTM) sẽ phải tất toán huy động bằng vàng vào ngày 30/6, theo bà, điều này có gây khó khăn gì cho các ngân hàng?

Sau khi thời hạn tất toán huy động bằng vàng của các NHTM được giãn đến 30/6/2013, các ngân hàng đã có thêm thời gian để điều chỉnh lại cơ cấu huy động của mình, theo đó áp lực đẩy mạnh huy động VND để bù đắp cho nguồn sụt giảm từ huy động vàng được giảm bớt. Có hai khó khăn chính mà các ngân hàng gặp phải trong quá trình tất toán. Thứ nhất, việc mua vàng gặp khó khăn do giá vàng trong nước cao hơn nhiều so với giá vàng thế giới. Thứ hai, việc chuyển đổi dư nợ vàng sang tiền đồng cũng gặp nhiều khó khăn. Nguyên nhân chủ yếu là người vay vàng phần lớn không muốn chuyển đổi các khoản vay từ vàng sang tiền đồng. Họ kỳ vọng giá vàng tiếp tục giảm, khi đó có thể mua vàng để trả nợ, thay vì chuyển sang vay tiền đồng có lãi suất cao hơn.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, các ngân hàng có tỷ trọng huy động vàng lớn như ACB hay EIB đều đã tiến hành tất toán toàn bộ hoặc một phần lớn các khoản huy động vàng và dự kiến sẽ theo đúng thời hạn đặt ra của Ngân hàng Nhà nước.

Đề án thành lập Công ty Quản lý tài sản Việt Nam (VAMC) dự kiến sẽ được thông qua trong tháng 5 tới nhằm hỗ trợ các NHTM trong việc xử lý nợ xấu. Theo bà, đây có phải là giải pháp mà các ngân hàng đang trông chờ hay không?

Cơ chế hoạt động cụ thể của VAMC chưa được công bố, nhưng có nhiều nguồn thông tin cho rằng, VAMC sẽ mua lại các khoản nợ xấu của các ngân hàng bằng 100% giá trị sổ sách, trả tiền thông qua hình thức phát hành trái phiếu cho ngân hàng với lãi suất bằng 0%. Trái phiếu của VAMC có thời hạn 5 năm, mỗi năm ngân hàng bán nợ phải trích lập 20% cho trái phiếu. Sau 5 năm, nếu khoản nợ xấu không bán được, ngân hàng trả trái phiếu cho VAMC, đồng thời nhận khoản nợ xấu về.

Tuy nhiên, lúc này, khoản nợ xấu đó đã được xóa trong bảng kế toán của ngân hàng, vì ngân hàng đã trích lập dự phòng rủi ro 100%. Ngược lại, nếu xử lý được nợ xấu, (tức là bán được nợ) thanh lý được tài sản đảm bảo, thì các ngân hàng chỉ được thu hồi 85% giá trị để bù vào chi phí đã trích lập dự phòng, còn VAMC sẽ được hưởng 15%.

Với cơ chế hoạt động như trên, có thể hiểu VAMC chỉ đóng vai trò là một cơ chế hỗ trợ các NHTM trong việc giãn thời gian trích lập dự phòng nợ xấu và làm “sạch” bảng cân đối kế toán, rủi ro của các khoản nợ xấu và trách nhiệm trích lập dự phòng vẫn thuộc về ngân hàng. Như vậy, các ngân hàng vẫn đóng vai trò chính trong việc xử lý vấn đề nợ xấu của mình.

Theo bà, đâu là triển vọng cổ phiếu ngành ngân hàng trong năm 2013?

Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cho năm 2013 là 12%, đồng thời tiếp tục tiến hành việc phân bổ hạn mức tín dụng đối với các ngân hàng. Mặc dù lãi suất cho vay khá ổn định ở mức 10 - 12%/năm cho kỳ hạn ngắn và 13 - 17%/năm cho kỳ hạn dài, nhưng chúng tôi kỳ vọng các NHTM sẽ sớm điều chỉnh giảm lãi suất cho vay vốn lưu động theo đà giảm của trần lãi suất huy động. Chúng tôi cũng cho rằng, lãi suất huy động sẽ ổn định trong quý II và có thể giảm xuống 7%/năm vào thời điểm cuối năm, nếu lạm phát duy trì ở mức 6 - 7% như kỳ vọng.

Theo đó, chúng tôi kỳ vọng, tăng trưởng tín dụng có thể khởi sắc từ nửa sau của năm 2013. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với tỷ lệ lãi cận biên (NIM) của các ngân hàng sẽ được cải thiện, đồng thời không loại trừ chi phí dự phòng của các ngân hàng vẫn ở mức cao do nợ xấu có khả năng tiếp tục tăng.

Nhìn chung, chúng tôi dự báo, ngành ngân hàng tiếp tục gặp nhiều khó khăn trong năm 2013. Theo đó, các cổ phiếu ngành ngân hàng không có nhiều cơ hội tăng giá mạnh. Lợi thế thuộc về cổ phiếu của các ngân hàng có khả năng tài chính lành mạnh, quản trị rủi ro tốt, lợi thế đặc thù so với các ngân hàng khác và có mức định giá hấp dẫn.