Công ty chứng khoán lãi lớn nhưng chưa bền
(Tài chính) Thị trường khởi sắc trong 3 tháng đầu năm giúp doanh thu tự doanh cũng như môi giới của nhiều công ty chứng khoán tăng gấp đôi.
Số liệu này không bao gồm kết quả kinh doanh của Công ty Chứng khoán Sài Gòn (SSI) và Chứng khoán Dầu khí (PSI) do chưa có báo cáo hợp nhất. Dù vậy, chỉ tính riêng báo cáo tài chính riêng lẻ, quý I vừa qua, SSI vẫn thắng lớn khi doanh thu đạt 382 tỷ đồng, tăng 106% so với cùng kỳ năm trước.
Ông Nguyễn Hồng Nam – Phó tổng giám đốc Chứng khoán Sài Gòn cho rằng lý do quan trọng nhất khiến công ty tăng lãi là thị trường khởi sắc. “Chứng khoán tăng trưởng cả về thanh khoản cũng như giá cổ phiếu giúp doanh thu từ môi giới cho đến các dịch vụ tài chính khác đều tăng lên rất nhiều”, ông Nam chia sẻ.
Thị trường sáng sủa còn giúp công ty đẩy mạnh hoạt động tự doanh, sinh lời trong quý I. Báo cáo tài chính riêng lẻ cho thấy, trong ba tháng đầu năm, doanh thu tự doanh của SSI cao gấp gần 4 lần so với cùng kỳ năm trước, đạt 224,7 tỷ đồng. Nghiệp vụ môi giới chứng khoán cũng tăng 126%, đem về cho doanh nghiệp 76,4 tỷ đồng doanh thu. Kết quả này còn giúp SSI trở thành công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất quý I trên sàn chứng khoán TP. Hồ Chí Minh.
Tính chung 3 tháng đầu năm, tổng doanh thu tự doanh các công ty chứng khoán đang niêm yết đạt gần 324 tỷ đồng, tăng trên 1,5 lần so với cùng kỳ năm ngoái và cao hơn gần 37% so với thu từ môi giới. Đơn vị dẫn đầu về tự doanh trong nhóm này phải kể đến Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HSC, Mã CK: HCM) khi thu về 81 tỷ đồng, tăng gần 200% so với quý I/2013. Yếu tố này đã giúp HSC trở thành một trong những công ty chứng khoán báo lãi cao nhất nhóm đang niêm yết với hơn 120 tỷ đồng.
Các công ty khác thuộc top 10 thị phần cũng công bố lãi từ hàng chục cho đến cả trăm tỷ đồng, đa phần nhờ đóng góp của doanh thu môi giới và tự doanh. Trong đó, Chứng khoán VNDirect thu về 46,3 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, Chứng khoán BIDV là 10,2 tỷ đồng Chứng khoán Sài Gòn Hà Nội (SHS) lãi 72 tỷ đồng. So với cùng kỳ năm trước, những công ty này đều có lợi nhuận sau thuế tăng ít nhất 70%, còn doanh thu môi giới và tự doanh cao hơn từ 40% cho đến hàng trăm phần trăm.
Một số doanh nghiệp có thị phần nhỏ hoặc không niêm yết cũng đạt kết quả khả quan hơn trong thời gian qua. Chẳng hạn Chứng khoán Agriseco tăng lãi hơn 400%, đạt 58 tỷ đồng trong quý I. Chứng khoán Rồng Việt lãi sau thuế gần 5,5 tỷ đồng trong khi cùng kỳ năm trước chỉ thu về 127 triệu đồng.
Đa phần các lãnh đạo công ty chứng khoán đều có chung quan điểm thị trường tăng điểm vào ba tháng đầu năm là yếu tố chính khiến doanh nghiệp có lợi nhuận. Ông Phạm Phú Khôi – Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán ACB (ACBS) cho biết doanh nghiệp chỉ cần tập trung vào thế doanh cốt lõi là cũng đủ lãi.
Theo báo cáo tài chính quý I, ACBS lãi sau thuế 116,7 tỷ đồng, tăng 67% so với cùng kỳ năm trước. Riêng doanh thu hoạt động môi giới tăng mạnh nhất với 81%, lên 40 tỷ đồng.
Cuối tháng 3, cả hai chỉ số chứng khoán HNX-Index và Vn-Index đều tăng trên dưới 20% so với thời điểm đầu năm. Hàng loạt cổ phiếu lên mặt bằng giá mới hay thoát cảnh giao dịch dưới 5.000 đồng từng duy trì suốt cả năm trước đó. Các cổ phiếu của công ty chứng khoán cũng không nằm ngoại lệ khi giá liên tục tăng, kết hợp khối lượng giao dịch hàng triệu đơn vị mỗi phiên. Nhiều nhà đầu tư lúc bấy giờ đã chia sẻ do tự dự đoán và đặt kỳ vọng vào kết quả kinh doanh các công ty chứng khoán nên mới đẩy mạnh giao dịch vào cổ phiếu nhóm ngành này.
Dù vậy, với hai nhịp điều chỉnh giảm sâu xuất hiện từ đầu tháng 4 đến nay, hầu hết các sếp công ty chứng khoán trở nên thận trọng khi nhắc đến lãi trong thời gian tới. Phó tổng giám đốc Chứng khoán Sài Gòn – ông Nguyễn Hồng Nam cho rằng "Quý II thu lợi nhuận như quý I là điều khó xảy ra".
Theo lãnh đạo này, thanh khoản thị trường thời gian gần đây có phần sụt giảm so với những tháng đầu năm, trong khi hoạt động của các công ty chứng khoán hầu hết phụ thuộc vào diễn biến giao dịch. Đóng cửa phiên giao dịch ngày 24/4, 66% blue-chip rổ VN30 suy yếu khiến Vn-Index tiếp tục suy giảm, chốt 569,36 điểm.
Trước đó, từng có thời điểm chỉ số này đóng cửa trên 630 điểm. Theo phân tích và tính toán của SSI, ông Nam cho biết thị trường chứng khoán chỉ xoay quanh khoảng 600 điểm năm nay. Tổng giám đốc một công ty chứng khoán thuộc 10 thị phần môi giới sàn TP. Hồ Chí Minh cũng bày tỏ không dám chắc chắn khi nói đến lợi nhuận công ty trong quý II do “còn phụ thuộc vào nhiều vào các hoạt động trên thị trường”. Dù vậy, đa phần các lãnh đạo này đều đang kỳ vọng lợi nhuận chung 2014 vẫn sẽ cao hơn năm ngoái 10-20%.
Trao đổi với phóng viên, Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho rằng lợi nhuận các công ty chứng khoán khó ổn định do hoạt động doanh nghiệp phụ thuộc khá lớn vào biến động thị trường. Theo chuyên gia này, thông thường các công ty chứng khoán có nguồn thu chính từ phí môi giới cùng các dịch vụ khác như tư vấn, ủy thác đầu tư. Tuy nhiên, với sự thuận lợi của thị trường trong quý I vừa qua, nguồn thu chính đối với những doanh nghiệp này lại là tự doanh.
“Kết quả kinh doanh quý II ra sao vẫn là dấu hỏi lớn. Nếu thị trường quay đầu giảm, nguy cơ lỗ của các công ty chứng khoán vẫn rất lớn”, ông Hiển đánh giá.
Theo nhận định của chuyên gia này, nhiều khả năng thị trường chứng khoán quý II có thể suy giảm chứ không tiếp tục có những bước đột phá như ba tháng đầu năm. “Qua quan sát nhiều năm, nếu quý I giảm (như năm 2009) thì quý II tăng và ngược lại, bởi vì tính chất thị trường chứng khoán vẫn là lướt sóng nhiều. Do vậy, khi tăng sẽ là rất mạnh, nhưng giảm lại rất sâu”, ông Hiển phân tích.
Đối với các nhà đầu tư, nếu muốn hướng vào cổ phiếu các công ty chứng khoán, chuyên gia này khuyến nghị “nên chọn những doanh nghiệp có tính chuyên nghiệp trong hoạt động tự doanh chứ đừng nghĩ vì thị trường tăng nên mua”. Thực tế cho thấy khi thị trường tăng điểm, dù là công ty chứng khoán hay doanh nghiệp sản xuất cũng đều sinh lợi nhuận như nhau. Nhà đầu tư cần tìm ra những đơn vị quản lý đầu tư tốt, ông Hiển nhấn mạnh.