Huy động vàng qua phát hành chứng chỉ có phù hợp không?

Theo daibieunhandan.vn

(Tài chính) Khi kinh tế trong nước đang khó khăn về vốn, sự quan tâm của các chuyên gia tài chính là làm thế nào để có thể huy động một lượng lớn vàng đang ở trong dân. Một số ý kiến cho rằng, phát hành chứng chỉ gửi vàng có thể mở ra hướng đi mới cho việc huy động vàng. Tuy nhiên, phương pháp này cũng còn những vướng mắc.

Huy động vàng qua phát hành chứng chỉ có phù hợp không?
Làm thế nào để có thể huy động một lượng lớn vàng đang ở trong dân? Nguồn: internet

Hiện nay, nguồn cung cấp vàng chính cho thị trường trong nước là từ các ngân hàng của Thụy Sỹ. Thống kê của các ngân hàng cho thấy, trong giai đoạn từ năm 1990 - 2011, tổng số vàng nhập khẩu về thị trường nội địa khoảng 500 tấn. Trong đó, năm 2011, tổng lượng vàng nhập về nước ta là 87,8 tấn, năm 2012 là 75,2 tấn và dự kiến năm 2013 vào khoảng 73 tấn.

Trong khi, từ năm 2007 - 2009, lượng vàng tối đa mà các ngân hàng Thụy Sỹ nhập khẩu là 20 tấn/năm; và hiện có khoảng 100 tấn vàng đang được gửi tiết kiệm tại các ngân hàng thương mại trong nước. Có thể thấy, lượng vàng dự trữ trong dân hiện rất lớn, ước đạt khoảng 400 - 500 tấn, với giá trị tương đương khoảng 16 - 18 tỷ USD, bằng 16% GDP.

Đối với các nước có lượng vàng dự trữ lớn nhất thế giới, tỷ lệ này cũng chỉ ở mức tối đa là 3% GDP. Điều đó cho thấy, một nguồn vốn lớn vẫn chưa được huy động, sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, cho nhu cầu phát triển kinh tế.

Để huy động được lượng lớn vàng trong dân, phục vụ mục tiêu đầu tư phát triển kinh tế, nhiều chuyên gia đã đề xuất việc phát hành chứng chỉ gửi vàng. Kinh nghiệm tại các nước đã sử dụng phương thức chứng chỉ vàng cho thấy, việc sử dụng chứng chỉ vàng rất an toàn và khá tiện lợi cho người sử dụng. Đồng thời, phát hành chứng chỉ vàng sẽ hạn chế tình trạng mua phải vàng giả, vàng thiếu tuổi, thiếu trọng lượng khi giao dịch. Ngoài ra, doanh nghiệp hay tổ chức kinh doanh, giao dịch vàng sẽ tiết kiệm được chi phí gia công dập vàng thành vàng miếng.

Theo phân tích của một số chuyên gia, người gửi không được phép rút vàng trước hạn là ưu điểm lớn nhất của phương thức phát hành chứng chỉ tiền gửi vàng so với hình thức gửi tiết kiệm trước đây. Do đó, số vàng huy động sẽ được sử dụng làm tài sản thế chấp cho các ngân hàng hay tổ chức tài chính nước ngoài để vay ngoại tệ với lãi suất thấp. Từ đó, đưa vốn vào đầu tư, phục vụ cho các dự án sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia. Nguồn vàng nằm trong dân sẽ được tập trung về ngân hàng, tạo điều kiện để các cơ quan chức năng quản lý, sử dụng nguồn vốn vàng hiệu quả hơn.

Ngoài ra, điều này cũng góp phần tăng lượng vàng dự trữ quốc gia và tiết kiệm được nguồn vốn ngoại tệ. Đồng thời, phương thức huy động vàng, thông qua phát hành chứng chỉ còn được xem là một trong những biện pháp ổn định thị trường vàng bởi sẽ hạn chế tình trạng mua bán ngầm vàng miếng đang diễn ra tràn lan, khó quản lý như hiện nay. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, cần cân nhắc việc sử dụng phương thức huy động vàng thông qua phát hành chứng chỉ bởi sẽ vấp phải không ít vướng mắc. Chẳng hạn, chi phí bỏ ra để quản lý phát hành chứng chỉ vàng là rất lớn do phải chi trả cho phần lãi của giấy ghi nợ.

Ngoài ra, khả năng sinh lời không lớn nếu nguồn vàng thu được sau khi huy động được mang gửi tiết kiệm tại các ngân hàng nước ngoài, trong khi chi phí cho việc này lại rất cao, nhất là chi phí chuyển đổi. Không những vậy, khi giá vàng tăng mạnh, khả năng thanh khoản sẽ gặp phải rủi ro rất lớn nếu Ngân hàng Nhà nước đưa vàng huy động chuyển đổi sang tiền đồng, thành vốn tín dụng cho nền kinh tế.

Nhiều chuyên gia kinh tế đề nghị, nên để Ngân hàng Nhà nước là đơn vị đầu mối và các ngân hàng thương mại là đại lý phát hành chứng chỉ huy động vàng. Các ngân hàng thương mại sẽ được nhận khoản chiết khấu từ Ngân hàng Nhà nước để bù đắp các khoản chi phí kiểm định, cất giữ và vận chuyển. Ngoài ra, chứng chỉ vàng cần phải được bảo đảm tính thanh khoản khi phát hành và nguồn vàng phải luôn được dự phòng nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu rút vàng của người dân khi đến hạn hoặc khi có biến động bất thường. Quy trình, thủ tục hợp lý, chặt chẽ nhưng phải đơn giản và thuận tiện.

Đồng thời, cho phép giao dịch cầm cố, thế chấp, cho vay, chuyển nhượng chứng chỉ vàng trên thị trường mở và thị trường thứ cấp. Bên cạnh đó, để bảo đảm an toàn nguồn vàng của người dân và Nhà nước khi sử dụng phương thức huy động này, giá vàng cần được phân tích, dự báo nhanh chóng, kịp thời và sử dụng công cụ bảo hiểm để tránh rủi ro do những biến động bất thường của giá vàng thế giới.