Khó ở tài sản đảm bảo

Tín dụng sau 6 tháng đầu năm 2014 mới tăng trưởng 3,52% - bằng một phần tư mục tiêu 12-14% của cả năm. Trong khi nguồn vốn huy động của các ngân hàng vẫn không ngừng tăng trưởng, thì đầu ra lại gặp phải nhiều vấn đề. Tốc độ tăng trưởng tín dụng cũng phần nào cho thấy những khó khăn trong việc tiếp cận vốn của các doanh nghiệp.

Theo đánh giá từ phía doanh nghiệp và cả các chuyên gia hiện lãi suất đã khá thấp và không còn là trở ngại của doanh nghiệp trong tiếp cận vốn. Bà Nguyễn Thị Mai Sương - Giám đốc NHNN Chi nhánh TP Hà Nội cho biết, hệ thống ngân hàng vẫn tiếp tục giảm lãi suất với các doanh nghiệp có phương án kinh doanh khả thi.

Bà Nguyễn Thị Mai Sương chỉ rõ: “Lãi suất cho vay hiện chỉ cao hơn lãi suất huy động khoảng 2%/năm. Trong 2%/năm này có 0,5% chi bảo hiểm tiền gửi, 0,5% cho dự trữ bắt buộc, dự phòng rủi ro… nên ngân hàng lãi rất ít. Thậm chí, nhiều khoản vay, ngân hàng chấp nhận lỗ”.

Tại Hội nghị gặp mặt doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn và triển khai chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp diễn ra mới đây, ông Võ Trí Dũng - Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Đa Quốc Gia cũng cho rằng, việc tiếp cận nguồn vốn ưu đãi đối với các doanh nghiệp hiện rất khó khăn do khó đáp ứng đủ các điều kiện của ngân hàng.

Ông Phạm Việt Hải- Đại diện Công ty điện hóa Hà Sơn cũng chia sẻ: “Doanh nghiệp có đất do Nhà nước giao sử dụng 50 năm. Nhưng khi đi vay vốn, ngân hàng cho rằng, đó không phải đất của doanh nghiệp. Giá trị của tài sản thế chấp giảm xuống, theo đó hạn mức tín dụng của doanh nghiệp cũng sẽ ít đi”.

Như vậy có thể thấy, hiện các ngân hàng khá dồi dào về nguồn vốn, sẵn sàng cho vay nếu doanh nghiệp đủ điều kiện. Nhưng thực tế, các doanh nghiệp lại vướng ở chỗ tài sản đảm bảo như nhà xưởng, máy móc đã được sử dụng thế chấp trong các hợp đồng tín dụng trước đó. Như vậy điều kiện về tài sản thế chấp để được duyệt vay các khoản mới là không thể đáp ứng được.

Tháo gỡ

Trước thực tế trên, NHNN vừa có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng xây dựng hệ thống xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp để tăng cường khả năng cho vay không cần tài sản đảm bảo, đơn giản hóa thủ tục cho vay, cơ cấu lại các khoản vay vốn có lãi suất cao trước đây...

Cụ thể, NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài triển khai Chỉ thị 11/CT-TTg ngày 21/5/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc giải quyết khó khăn, vướng mắc, kiến nghị, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Theo đó, các ngân hàng cần chủ động tiếp cận với các khách hàng có nhu cầu vay vốn để tư vấn, hỗ trợ về việc hoàn thiện các thủ tục, hồ sơ vay vốn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận nguồn vốn vay ngân hàng. Đồng thời các ngân hàng cũng cần ưu tiên tập trung vốn cho vay đối với các dự án trọng điểm, dự án lớn có hiệu quả và các lĩnh vực ưu tiên.

 “Các tổ chức tín dụng thực hiện xây dựng quy trình thu thập, khai thác thông tin về đánh giá tín nhiệm, hoạt động của khách hàng từ các tổ chức hoạt động chính thức như Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam, các tổ chức xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp… Kết hợp với hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài để nâng cao hiệu quả thẩm định và đánh giá mức độ tín nhiệm của khách hàng vay. Qua đó tăng cường khả năng cho vay không có bảo đảm bằng tài sản”, NHNN nhấn mạnh.

NHNN cũng yêu cầu, các ngân hàng thương mại khẩn trương đẩy mạnh việc cơ cấu lại các công ty con là công ty cho thuê tài chính. Hỗ trợ các công ty cho thuê tài chính nâng cao năng lực quản trị, điều hành, năng lực tài chính để mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động cho thuê tài chính nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp tăng năng lực sản xuất trong điều kiện khó khăn về vốn, hạn chế khả năng đọng vốn vào tài sản cố định, giúp doanh nghiệp nhanh chóng đổi mới công nghệ. Đồng thời, tiếp tục triển khai tốt các giải pháp về hoạt động tín dụng, lãi suất nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh.