Tín dụng tăng trưởng thấp

Theo NHNN, tính đến ngày 10/6/2019, tổng phương tiện thanh toán của hệ thống TCTD đã tăng 5,17% so với cuối năm 2018, thanh khoản của hệ thống được đảm bảo, thông suốt. Mặt bằng lãi suất huy động và cho vay ổn định, lãi suất cho vay ngắn hạn phổ biến ở mức 6-9%/năm, 9-11%/năm đối với trung và dài hạn.

Tuy nhiên tính đến ngày 10/6/2019, tín dụng mới tăng trưởng 5,75% so với cuối năm 2018, cho dù tín dụng vẫn đang được tập trung vào sản xuất, kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ… Điều đó không khỏi khiến nhiều người lo ngại về mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% đã đề ra cho năm nay. Bởi tăng trưởng tín dụng những tháng đầu năm nay thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2018 (Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2018, tín dụng đã tăng 6,16%).

Một chuyên gia cho rằng, tốc độ tăng trưởng tín dụng những tháng đầu năm nay chậm lại do tín dụng giảm nhẹ trong tháng 2, là tháng Tết Nguyên đán.

Mặc dù tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân duy trì ở mức khoảng 1,1%/tháng trong những tháng đầu năm, nhưng nếu xét trong 3 tháng trở lại đây, tín dụng tăng nhanh hơn rất nhiều. Quả vậy, số liệu thống kê cho thấy, nếu như tính đến 25/2, tín dụng mới tăng 0,77% thì đến 10/6 đã tăng tới 5,75%. Có nghĩa trong khoảng thời gian này, tín dụng tăng khoảng 5%, tức bình quân mỗi tháng tăng 1,5%.

“Với tốc độ như hiện nay, tăng trưởng tín dụng cả năm của hệ thống TCTD có thể sẽ đạt mục tiêu 14%, nếu 4 ngân hàng thương mại Nhà nước thực hiện được kế hoạch tăng vốn như kế hoạch đề ra. Bởi hiện tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) bình quân của 4 NHTM Nhà nước chỉ ở mức 9,6%, thấp hơn so với mức bình quân của hệ thống các TCTD là 12,19%. Nếu các ngân hàng này không tăng được hệ số CAR, buộc phải giảm tăng trưởng tín dụng, qua đó tác động tiêu cực đến tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của hệ thống ngân hàng, vì các ngân hàng này đang nắm giữ 50% thị phần tín dụng của toàn hệ thống”, vị chuyên gia trên nhận định.

Sẽ có nhiều nhà băng xin nới room

Hiện NHNN vẫn định hướng chỉ tăng trưởng tín dụng 14% trong năm 2019. Trên cơ sở đó, NHNN không “cào bằng” tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng, mà có ưu tiên cho những ngân hàng có tình hình tài chính lành mạnh.

Hiện phần lớn các ngân hàng được giao hạn mức tăng trưởng khoảng 12-13% trong năm 2019. Chỉ có một số ít ngân hàng đã đạt chuẩn Basel II được giao hạn mức tăng trưởng tín dụng lớn hơn, trong đó Vietcombank được giao hạn mức khoảng 15%. Nhưng cũng có nhà băng chỉ được giao hạn mức rất thấp vì đang trong giai đoạn tái cơ cấu, chẳng hạn như VietBank chỉ được tăng tín dụng 5,9%.

Thế nhưng, hiện không ít ngân hàng đang đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay ở mức rất cao và cũng đang duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng khá cao trong những tháng đầu năm. Chẳng hạn như OCB, tăng trưởng tín dụng của ngân hàng này tăng tới 8,53% trong 3 tháng đầu năm nay. Tuy nhiên, ngân hàng này đang nuôi tham vọng tăng trưởng tín dụng tới 30% trong năm nay, chỉ đứng sau mục tiêu tín dụng 35% của VIB và MSB. Ngay như Vietcombank, mặc dù tín dụng 3 tháng mới tăng khoảng 6,5%, thế nhưng cũng đã hoàn thành tới 43,33% kế hoạch tăng trưởng tín dụng 15% trong năm 2019.

Số liệu thống kê cũng cho thấy, tốc độ tăng trưởng tín dụng bình quân của 25 ngân hàng đã công bố báo cáo tài chính quý 1/2019 trong số 31 ngân hàng cổ phần (chiếm tới hơn 75% thị phần cho vay khách hàng) là 3,45%, cũng cao hơn nhiều so với mức tăng 2,28% theo công bố của NHNN Việt Nam.

Nếu cứ duy trì tốc độ tăng tín dụng hiện nay, sẽ có không ít ngân hàng “ngồi chơi xơi nước” trong những tháng cuối năm nếu không được NHNN nới room tín dụng. Trên thực tế cũng có khá nhiều nhà băng muốn được NHNN nới room. Đơn cử như Sacombank đang đề nghị NHNN cấp hạn mức tín dụng là 19% trong năm 2019, cho dù hiện ngân hàng này xây dựng kế hoạch tăng tín dụng 16% năm 2019, và đã đạt mức tăng trưởng tín dụng 5,64% trong 3 tháng đầu năm nay.

Ông Phạm Thanh Hà - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ NHNN cho biết, ngân hàng đã xây dựng chỉ tiêu định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm 2019 ở mức 14%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến tình hình thực tế nhưng vẫn dựa trên cơ sở mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6,8% và lạm phát bình quân dưới 4%.