Chung cư giá rẻ sẽ chỉ là hiện tượng nếu không có định hướng phát triển đúng

Hà Nho (Báo Đại biểu Nhân dân)

Những dự án nhà ở giá thấp được công bố trong thời gian gần đây đã nhận được nhiều ý kiến khác nhau. Thực tế cũng cho thấy, chỉ một số dự án có sức bán tốt, còn nhiều dự án không thu hút được người mua dù đã đưa ra mức giá có sức cạnh tranh cao. Có thể thấy, sẽ khó có một trào lưu nhà giá rẻ hình thành trong tương lai nếu chỉ xuất phát những hiện tượng nêu trên.

Chung cư giá rẻ sẽ chỉ là hiện tượng nếu không có định hướng phát triển đúng
Chung cư Đại Thanh giá bán 10 triệu đồng/m2

Trong thời gian qua, dự án Đại Thanh của Xí nghiệp số 1 Lai Châu có mức giá bán 10 triệu đồng/m2 đã tiếp tục nhận được các ý kiến trái chiều. Theo quan điểm của Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Quốc Tuấn, mức giá này không tác động đến phát triển nhà thu nhập thấp. Giá bán nhà thu nhập thấp ở một số dự án trên địa bàn thành phố từ gần 9 triệu đồng đến 14 triệu đồng/m2 cao hơn giá của dự án Đại Thanh. Nhưng khó có thể giảm giá vì suất đầu tư, tiêu chuẩn xây dựng phải đòi hỏi kinh phí xây dựng như vậy. Ngay như nhà thương mại chất lượng trung bình nếu chưa tính tiền đất đã có giá khoảng 8,7 triệu đồng/m2. Nếu tính lợi nhuận của chủ đầu tư, chi phí lập và quản lý dự án, giải phóng mặt bằng thì sẽ không thể có giá bán 10 triệu đồng/m2.

Theo Giám đốc Công ty Xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu Lê Thanh Thản, doanh nghiệp không bán phá giá nhà ở tại dự án này do vốn xây dựng là vốn tự có, không phải vốn vay từ ngân hàng thương mại. Mức giá bán các căn hộ như trên vẫn bảo đảm lợi nhuận cho doanh nghiệp. Cùng ở góc độ chủ đầu tư, Phó tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư Hải Phát Đào Tiến Dũng cho rằng, việc bán căn hộ ở mức giá 10 triệu đồng/m2 là đã phá mặt bằng giá căn hộ chung trên thị trường Hà Nội. Bởi theo tính toán của cơ quan chức năng, thì mức giá thấp nhất bảo đảm cho cả lợi nhuận của chủ đầu tư nữa cũng phải 12 triệu đồng/m2. Doanh nghiệp đưa được mức giá này có thể là do đã bù từ phần lợi nhuận thu được ở các căn hộ thương mại khác.  

GS.TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng nhìn nhận, giá nhà ở, căn hộ chung cư bị đội giá lên quá cao là do những chi phí gián tiếp và có phần lãng phí của các chủ đầu tư vì thiếu chuyên nghiệp. Tất cả những chi phí này sẽ dồn lên vai người mua nhà. Đây là điều các cơ quan hoạch định chính sách cần quan tâm nhất. Theo ông Đặng Hùng Võ, cơ quan quản lý của Nhà nước cần thực hiện công khai, minh bạch trong xem xét cấp phép đầu tư, để giảm thiểu những chi phí gián tiếp cho doanh nghiệp. Đồng thời, xây dựng quy định về trách nhiệm giải trình của các bên liên quan, giúp người mua có thể biết số tiền mình bỏ ra có xứng đáng hay không. 

Hiện tượng một số dự án như Becamex, Đại Thanh, Hoàng Anh Gia Lai bị những doanh nghiệp khác cho là bán phá giá đang đặt ra một số vấn đề như các chuyên gia trong lĩnh vực này phân tích. Thứ nhất, Becamex và cả những doanh nghiệp định tiên phong, thì khi nào sẽ triển khai các dự án tiếp theo hay sẽ chỉ dừng lại thí điểm? Thứ hai, các doanh nghiệp tư nhân thời gian qua vì sao phá giá? Vì thương người mua địa ốc hay vì vướng gánh nặng tín dụng? Và khi đã xả hết hàng, liệu có doanh nghiệp nào chấp nhận vẫn kinh doanh không lãi? Thứ ba, việc xây dựng nhà giá rẻ không chỉ đơn giản là bài toán cung cầu, mà còn là chuyện của quy hoạch, bao gồm yếu tố địa lý và theo mức thu nhập của người lao động trong mỗi khu vực.

Nhưng có thể thấy, Công ty Lê Thành dù đã đưa mức giá mua quyền sở hữu căn hộ trong 15 năm là 240 triệu đồng, với thời điểm thu tiền phù hợp vẫn chưa thu hút được người mua. Nguyên nhân do khách hàng lo sợ hết thời hạn thuê nhà sẽ mất căn hộ của mình. Mặt khác, mức giá này chưa sát với túi tiền của người công nhân, không gần các địa điểm làm việc của họ. Đây là bài học cho việc quy hoạch nhà ở giá rẻ chỉ trên ước tính cung – cầu. Nhiều ý kiến cho rằng, có thể các doanh nghiệp sẽ vẫn đứng ngoài cuộc dù hiện nay tỏ thái độ hăm hở với phân khúc nhà ở giá thấp. Do đó, quy hoạch cho nhà ở giá thấp cần căn cứ trên khảo sát thực tế nhu cầu, thu nhập, khả năng chi trả của khách hàng mục tiêu trong từng khu vực thuộc phân khúc này.