Nâng cao vai trò kiểm toán trong tái cơ cấu và định giá doanh nghiệp

PV.

Theo đánh giá của Kiểm toán Nhà nước, việc định giá doanh nghiệp (DN) và xử lý các vấn đề tài chính trước khi chính thức công bố giá trị DN cổ phần hóa của các đơn vị còn thiếu chính xác, chưa phù hợp với quy định hiện hành, làm giảm giá trị tài sản được định giá...

Ảnh minh hoạ. Nguồn: internet
Ảnh minh hoạ. Nguồn: internet

Hỗ trợ xác định giá trị DN nhằm tránh thất thoát vốn và tài sản của Nhà nước

Ngày 17/1, tại Hà Nội, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã tham dự cuộc họp chuyên đề của Kiểm toán Nhà nước về công tác cơ cấu lại khối DN mà trọng tâm là DNNN.

Hiện nay, nhằm bảo đảm tính chặt chẽ trong việc cổ phần hóa DN có 100% vốn nhà nước và DN do các tập đoàn kinh tế nắm giữ 100% vốn điều lệ có quy mô lớn, Chính phủ đã quy định các đơn vị này phải được Kiểm toán Nhà nước kiểm toán kết quả định giá DN và xử lý các vấn đề tài chính trước khi cấp có thẩm quyền phê duyệt kế hoạch cổ phần hóa.

Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cho biết, năm 2016, Kiểm toán Nhà nước đã kiểm toán kết quả định giá DN và xử lý các vấn đề về tài chính trước khi xác định giá trị DN của 07 đơn vị, đến thời điểm hiện tại đã kết thúc kiểm toán tại 05 đơn vị và đang kiểm toán 02 đơn vị. 

Cập nhật kết quả kiểm toán đến thời điểm 12/01/2017 cho thấy, việc định giá DN và xử lý các vấn đề tài chính trước khi chính thức công bố giá trị DN cổ phần hóa của các đơn vị còn thiếu chính xác, chưa phù hợp với quy định hiện hành, làm giảm giá trị tài sản được định giá, ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của Nhà nước.

Đặc biệt báo cáo nêu lên những sai sót trong việc xác định chi phí thương hiệu, lợi thế kinh doanh, các khoản đầu tư tài chính, giá trị quyền sử dụng đất, tài sản cố định, dự án, công trình đã hoàn thành chưa quyết toán. Kiểm toán Nhà nước đã xác định giá trị vốn nhà nước tăng thêm tại 6 DN theo phương pháp tài sản là 4.625,4 tỷ đồng. 

Hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến cổ phần hóa và xác định giá trị DNNN

Đối với việc thực hiện Đề án “Tái cơ cấu DNNN, trọng tâm là tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước giai đoạn 2011-2015”, Kiểm toán Nhà nước kiến nghị trong thời gian tới, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Nội Vụ cần sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách liên quan trong công tác cổ phần hóa, tái cơ cấu và xác định giá trị DNNN. 

Bên cạnh đó, Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị đối với các DN chưa cổ phần hóa nhưng làm ăn có hiệu quả cần nghiên cứu hoàn thiện mô hình để phát triển; Tổ chức xây dựng mô hình thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu Nhà nước trên cơ sở tách bạch chức năng quản lý nhà nước với chức năng đại diện chủ sở hữu...

Đánh giá cao kết quả kiểm toán công tác tái cơ cấu và xác định giá trị DNNN của Kiểm toán Nhà nước, Phó Thủ tướng Vướng Đình Huệ khẳng định qua kiểm toán đã phát hiện và kiến nghị để bịt nhiều lỗ hổng pháp luật, thu hồi vốn nhà nước và tăng hiệu lực, hiệu quả thực hiện các kết luận của Kiểm toán Nhà nước.

Phó Thủ tướng Vướng Đình Huệ cho biết, hiện nay, Bộ Tài chính cũng đang gấp rút hoàn thiện sửa đổi Nghị định 59 năm 2011 về chuyển DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần để trình Chính phủ ngay đầu năm 2017 theo hướng quan tâm tới xác định giá trị của DNNN về lợi thế thương hiệu, thương mại.

Nâng cao vai trò của kiểm toán về đánh giá việc sắp xếp đất đai trước khi cổ phần hóa

Phó Thủ tướng đề nghị Kiểm toán Nhà nước đánh giá sâu sát hơn việc sắp xếp đất đai trước khi cổ phần hóa. Hiện nay, khi thực hiện cổ phần hóa, nhà đầu tư cam kết sử dụng đất đai theo quy hoạch nhưng sau khi cổ phần hóa xong thì lại có tình trạng chuyển đổi quy hoạch và chuyển đổi mục đích sử dụng đất không theo quy hoạch ban đầu. Do đó, việc mua bán, sáp nhập DNNN gắn với các lợi ích về đất đai đang được các nhà đầu tư quan tâm nhiều hơn là tăng cường năng lực quản trị của DNNN sau cổ phần hóa.

Để nhìn nhận rõ hơn thực tế này, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết Chính phủ đang giao các bộ, ngành nghiên cứu có cho phép DNNN khi cổ phần hóa được chuyển đổi quyền sử dụng đất hay không? Trường hợp nào được phép và cấp nào có thẩm quyền nào sẽ ra quyết định cho phép chuyển đổi? Đồng thời Phó Thủ tướng mong muốn Kiểm toán Nhà nước nghiên cứu và tham vấn với Chính phủ về nội dung này.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ mong muốn Kiểm toán Nhà nước bám sát chức năng, nhiệm vụ, thực hiện tốt chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, không chỉ tham gia hậu kiểm mà tập trung nhiều hơn vào công tác tiền kiểm, nhất là kiểm toán dự toán ngân sách nhà nước, có cảnh báo sớm tới Chính phủ.