Ngân hàng - Mắt xích quan trọng trong Chiến lược tăng trưởng xanh

PV.

Là các định chế tài chính có vai trò quan trọng trong đáp ứng nhu cầu nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh và đầu tư của doanh nghiệp, hệ thống ngân hàng là một mắt xích quan trọng trong việc quyết định nguồn vốn đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, do đó, sẽ đóng vai trò chiến lược trong tiến trình phát triển tăng trưởng xanh.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Đảm bảo nguồn vốn dự án tăng trưởng xanh

Phát triển bền vững đã và đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của các quốc gia trên thế giới, Việt Nam đang đứng trước thách thức vừa bảo đảm đáp ứng đủ nguồn vốn cho sự nghiệp phát triển nền kinh tế, vừa bảo đảm phát triển nền kinh tế bền vững và hội nhập, đó là phát triển kinh tế xanh cho phát triển bền vững.

Về phương diện quốc gia, phát triển tín dụng xanh - ngân hàng xanh đóng góp tích cực cho sự phát triển cân bằng, hài hòa giữa kinh tế, môi trường và xã hội, góp phần xóa đói, giảm nghèo và cải thiện chất lượng đời sống nhân dân; tránh rủi ro về môi trường và xã hội mà nhiều quốc gia đã gặp phải do quá chú trọng về phát triển kinh tế mà coi nhẹ môi trường sinh thái; phù hợp xu thế chung, là cơ hội để các tổ chức tài chính, tín dụng xanh quốc tế đầu tư vốn vào Việt Nam.

Về phía các DN, phát triển tín dụng xanh là cơ hội để các DN tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi trong và ngoài nước; cơ hội nhận được sự hỗ trợ của Nhà nước. Về lâu dài, tránh được những rủi ro về môi trường và đem lại sự phát triển bền vững của chính DN.

Ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngànhkinh tế (Ngân hàng Nhà nước) nhận đinh: Vai trò của ngân hàngở đây được thể hiện qua các hoạt động cấp tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường. Các giải pháp thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh.

Trong thời gian qua các tổ chức tín dụng đã dành nhiều nguồn vốn cho các dự án xanh như trồng rau công nghệ cao, trồng hoa công nghệ cao; cho vay vốn để mua máy, thiết bị nhằm giảm tổn thất trong nông nghiệp với lãi suất ưu đãi được hỗ trợ 100% trong hai năm đầu, 50% lãi suất trong năm thứ 3; tái canh cà phê tại các tỉnh Tây Nguyên giai đoạn 2014-2020 theo 2 phương pháp: trồng tái canh và ghép cải tạo cà phê; triển khai chương trình cho vay trồng rừng theo Nghị quyết 30a...

Hiện nay, sản xuất sạch hơn ngày càng trở thành xu hướng chung của doanh nghiệp bởi sản xuất sạch có thể giúp các doanh nghiệp tiết kiệm tài chính thông qua giảm lãng phí năng lượng, nguyên nhiên vật liệu, phụ gia… từ đó giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất hoạt động, nâng cao sự ổn định của sản xuất và chất lượng sản phẩm.

Việc triển khai các giải pháp từ ngành ngân hàng sẽ góp phần định hướng dòng vốn tín dụng ngân hàng “chảy” vào các dự án xanh, thân thiện với môi trường, từ đó mang lại những lợi ích.

Để các dự án xanh ngày càng hiệu quả

Để đẩy mạnh hoạt động tín dụng xanh và triển khai nhiệm vụ của Ngân hàng Nhà nước đối với Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2014-2020, trong giai đoạn tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ xây dựng các giải pháp nhằm thúc đẩy các sản phẩm ngân hàng-tín dụng xanh, hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện tăng trưởng xanh.

Ngân hàng Nhà nước sẽ rà soát, điều chỉnh và hoàn thiện thể chế về ngân hàng và tín dụng phù hợp với những mục tiêu tăng trưởng xanh.Theo các chuyên gia ngân hàng, nên giao cho các ngân hàng thương mại có tỷ trọng cho vay lớn trong nông nghiệp được sử dụng nguồn tín dụng tái cấp vốn cũng như nguồn vốn tài trợ của các tổ chức nước ngoài thông qua hình thức cho vay lại, bảo lãnh của Ngân hàng Nhà nước hay Chính phủ với lãi suất ưu đãi để thực hiện đầu tư mang lại hiệu quả cao.

Ông Phạm Hoàng Mai, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, cần khoảng 30 tỷ USD để thực hiện chiến lược tăng trưởng xanh vào năm 2020, trong đó 70% sẽ từ khu vực ngoài nhà nước.

Ông Phạm Hoàng Mai nhấn mạnh, nguồn vốn có thể huy động từ đầu tư tư nhân dưới dạng FDI, chứng khoán, cho vay lại của nhà nước và ngân hàng thương mại. Đầu tư của Chính phủ và ODA sẽ là chất xúc tác để thu hút, tạo điều kiện cho đầu tư tư nhân cho tăng trưởng xanh. Bên cạnh đó, tăng cường năng lực, bao gồm cả tìm kiếm cơ chế hỗ trợ, tăng cường vốn và nâng cao năng lực chuyên môn cho nhân lực ngành ngân hàng trong tài trợ cho các dự án xanh.

Bên cạnh đó, Chiến lược đòi hỏi cần có nhiều chính sách, hành động cụ thể để đạt được mục tiêu đề ra. Trong đó, cần nhấn mạnh vào công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về hướng tăng trưởng xanh trong mọi cấp, trong nhân dân.

Đặc biệt là, đổi mới, hoàn thiện pháp luật, cơ chế, chính sách theo hướng đồng bộ với chủ trương tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng; cải cách thể chế để hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện tái cấu trúc và đổi mới công nghệ.Chính phủ sẽ tập trung những giải pháp đột phá để thu hút tốt hơn các nguồn lực, thực hiện áp dụng hình thức hợp tác công - tư trong lĩnh vực đầu tư xanh, cũng như xây dựng các cơ chế, giải pháp tranh thủ nguồn lực trong nước và quốc tế cho tăng trưởng xanh.