Phát huy hiệu quả chính sách bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên

Nguyễn Thị Kiều Diễm

Bảo hiểm y tế (BHYT) là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, là một trong những trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội. Những năm qua, chính sách BHYT học sinh, sinh viên (HSSV) đã được triển khai hiệu quả, thể hiện không chỉ ở diện bao phủ tăng mà quyền lợi hưởng BHYT của các em cũng được đảm bảo.

Hướng tới bao phủ 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT

Chia sẻ với phóng viên, ông Đinh Duy Hùng - Phó Trưởng Ban Quản lý Thu - Sổ, thẻ (BHXH Việt Nam) cho biết, HSSV chiếm khoảng trên 1/5 dân số cả nước, đóng vai trò là chủ nhân tương lai của Đất nước.

Việc tăng tỷ lệ tham gia BHYT ở nhóm HSSV không chỉ có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân mà còn góp phần tích cực vào sự nghiệp đổi mới và xây dựng đất nước.

BHXH Hà Tĩnh tuyên truyền BHYT học sinh tại các trường học.
BHXH Hà Tĩnh tuyên truyền BHYT học sinh tại các trường học.

Trong những năm qua, cụ thể hóa các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, cả hệ thống chính trị đã tích cực vào cuộc, trong đó đặc biệt là sự chủ động phối hợp chặt chẽ của BHXH Việt Nam và ngành Giáo dục – Đào tạo trong công tác tuyên truyền, tổ chức thực hiện hiệu quả chính sách BHYT cho HSSV. Nhờ đó, tỷ lệ HSSV tham gia BHYT tăng dần qua các năm; đến nay, kết quả đã tiệm cận mục tiêu bao phủ 100% HSSV tham gia BHYT.

Nếu như năm học 2012-2013, tỷ lệ HSSV tham gia BHYT đạt 80% trên tổng số HSSV thì đến năm học 2022-2023, tỷ lệ này đạt trên 97% với khoảng 18,8 triệu HSSV tham gia BHYT, tăng hơn 17% sau 10 năm thực hiện. Đáng chú ý, năm học vừa qua, nhiều địa phương đã đạt bao phủ 100% HSSV có thẻ BHYT, như các tỉnh: Hà Nam, Hải Dương, Hưng Yên, Ninh Bình…

Theo ông Hùng, số HSSV tham gia BHYT không ngừng tăng qua các năm cho thấy, nhận thức của HSSV và phụ huynh về quyền lợi, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tham gia BHYT… đã có sự chuyển biến rõ rệt, chuyển từ tâm thế bị động sang chủ động, tích cực tham gia.

Đơn cử, nếu như trước đây, một số phụ huynh có quan niệm, chỉ khi con mắc bệnh nan y, mãn tính, cần điều trị với chi phí khám chữa bệnh lớn mới tham gia BHYT thì hiện nay, phần lớn phụ huynh đã chủ động tham gia BHYT cho con em mình ngay từ khi các con đang khỏe mạnh.

Bên cạnh đó, quyền lợi khám chữa bệnh BHYT cho HSSV ngày càng được mở rộng, chất lượng khám chữa bệnh ngày càng được nâng cao với các thủ tục thuận tiện, thông thoáng, được tiếp cận các dịch vụ y tế kỹ thuật cao, chi phí lớn….

Nhìn vào kết quả thực hiện công tác khám chữa bệnh BHYT cho HSSV thời gian qua cho thấy, quỹ BHYT đã chi trả cho rất nhiều bệnh nhân là HSSV mắc các bệnh nan y, mạn tính như: suy thận, ung thư, tim mạch… với chi phí điều trị từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng.

Hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho học sinh, sinh viên

Theo ông Đinh Duy Hùng, trong những năm qua, Đảng, Nhà nước ta đã rất quan tâm đến nhiệm vụ xây dựng, hoàn thiện chính sách BHYT nói chung cũng như chỉ đạo, tổ chức thực hiện chính sách BHYT của HSSV.

Như vậy, từ định hướng chỉ đạo đến các văn bản pháp lý liên quan đến chính sách BHYT của HSSV đã thể hiện quyết tâm rất lớn của Đảng và Nhà nước đối với việc thực hiện pháp luật BHYT nói chung và pháp luật BHYT đối với nhóm HSSV - thế hệ tương lai của Đất nước nói riêng. Đồng thời, đã khẳng định sự nhất quán trong chủ trương thực hiện BHYT HSSV là bước đi quan trọng để hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân ở nước ta.

Trong những năm qua, bên cạnh việc hỗ trợ 30% mức đóng BHYT cho
HSSV từ ngân sách nhà nước, có nhiều tỉnh, thành phố đã quan tâm, cân đối từ nguồn ngân sách địa phương và huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV trên địa bàn.

BHXH tỉnh Sơn La tuyên truyền về BHYT HSSV, hướng dẫn sử dụng ứng dụng VssID.
BHXH tỉnh Sơn La tuyên truyền về BHYT HSSV, hướng dẫn sử dụng ứng dụng VssID.

Năm 2022, có 27 tỉnh, thành phố đã hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV. Trong đó, một số tỉnh, thành phố có mức hỗ trợ lớn như sau: Hà Giang (hỗ trợ 70% mức đóng); Hưng Yên, Bà Rịa – Vũng Tàu (hỗ trợ 30% mức đóng); Quảng Ngãi (hỗ trợ từ 20-30% mức đóng); Bắc Kạn, Cà Mau, Hậu Giang, Ninh Bình, Sơn La, Vĩnh Phúc (hỗ trợ 20% mức đóng)…

Ngoài ra, một số tỉnh, thành phố hỗ trợ riêng mức đóng BHYT đối với các trường hợp đặc biệt, như: TP. Hồ Chí Minh hỗ trợ 100%, Đồng Nai hỗ trợ 70% mức đóng BHYT đối với HSSV là người khuyết tật; An Giang, Lâm Đồng hỗ trợ 70% đối với học sinh là người dân tộc thiểu số; Bình Phước hỗ trợ 70% đối với học sinh có hoàn cảnh khó khăn…

Đồng bộ giải pháp để đạt mục tiêu 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT

Để đạt mục tiêu 100% HSSV tham gia BHYT, ông Đinh Duy Hùng cho rằng, cần triển khai đồng bộ, các giải pháp trọng tâm sau:

Một là, BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục tham mưu UBND tỉnh, Ban chỉ đạo thực hiện BHXH, BHYT như: phân công nhiệm vụ cụ thể các ngành liên quan để thực hiện mục tiêu đạt 100% HSSV tham gia BHYT; giao chỉ tiêu tỷ lệ tham gia BHYT của HSSV đối với từng trường học và đưa tiêu chí về tỷ lệ tham gia BHYT HSSV là một trong các tiêu chí đánh giá, xếp loại.

Đồng thời, hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho HSSV; nhân rộng, lan tỏa phong trào chung tay giúp đỡ của các nhà hảo tâm ủng hộ tặng thẻ BHYT cho các em HSSV có hoàn cảnh khó khăn…

Hai là, tiếp tục tăng cường truyền thông về BHYT cho HSSV, trong đó chú trọng truyền thông để từng phụ huynh và mỗi em HSSV nhận thức sâu sắc về quyền lợi và nghĩa vụ tham gia BHYT, thông qua việc truyền tải các nội dung về bản chất nhân văn của BHYT, hiệu quả khám chữa bệnh BHYT với HSSV, các trường hợp được quỹ BHYT chi trả chi phí cao…

Về hình thức truyền thông, cần tiếp tục phát huy hiệu quả truyền thông trực tuyến/gián tiếp như: gửi tin nhắn SMS, qua ứng dụng VSSID, tương tác qua mạng xã hội Zalo, Facebook, hội nghị trực tuyến/ live stream... Coi đây là giải pháp đáp ứng mục tiêu trước mắt cũng như hướng tới sự phát triển BHYT bền vững.

Ba là, cơ quan BHXH đảm bảo thuận lợi trong các thủ tục hành chính, tăng cường và nâng cao chất lượng giao dịch điện tử, tạo thuận lợi cho người tham gia.

Thực hiện rà soát, phân loại danh sách HSSV trong cơ sở dữ liệu hộ gia đình để tích cực vận động các trường hợp chưa tham gia BHYT hoặc sắp hết hạn BHYT; cấp, gia hạn thẻ BHYT cho HSSV và chuyển kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu cho các nhà trường kịp thời, đúng quy định, để thực hiện khám bệnh, chữa bệnh trong chăm sóc sức khoẻ ban đầu tại các trường học.

Bốn là, BHXH các cấp phối hợp chặt chẽ với ngành Giáo dục - Đào tạo cùng cấp tổ chức hội nghị sơ kết, đánh giá, phổ biến, tuyên truyền chính sách BHYT đến tất cả các trường học; ban hành văn bản hướng dẫn các trường học trên địa bàn tổ chức thu BHYT của HSSV theo đúng quy định. Bên cạnh đó, chỉ đạo các trường học tích cực rà soát, lập danh sách HSSV thuộc diện tham gia BHYT tại trường học, triển khai các thủ tục đảm bảo thu đúng, đủ BHYT HSSV theo đúng quy định của Luật BHYT.

Năm là, phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế, các cơ sở KCB BHYT, bảo đảm quyền lợi khám chữa bệnh chăm sóc sức khỏe cho HSSV.

Để đảm bảo nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện, BHXH Việt Nam hiện đang phối hợp chặt chẽ cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai các nhiệm vụ được giao tại Đề án 06 Chính. Theo đó, 2 bên đang thúc đẩy tích cực việc kết nối và đồng bộ dữ liệu về HSSV trên cả nước, tạo thuận lợi cho việc triển khai thu BHYT của HSSV.

Từ nguồn cơ sở dữ liệu được chia sẻ, chuẩn hóa, các đơn vị (cơ quan BHXH cũng như các trường học) sẽ có cơ sở để rà soát, xác định được số HSSV chưa tham gia BHYT, từ đó triển khai các giải pháp đồng bộ trong đôn đốc, tuyên truyền, vận động.