(TCTC Online)

Tại địa bàn cửa khẩu, tuyến biên giới đường bộ, khu kinh tế cửa khẩu, ga đường sắt liên vận quốc tế: Do thời tiết nắng, nóng kéo dài cho nên trong thời gian này, nổi lên là tình trạng buôn lậu, vận chuyển hàng hoá trái phép qua biên giới các loại quạt điện, máy điều hoà nhiệt độ, đường cát có nguồn gốc Thái Lan. Địa bàn trọng điểm vẫn là Móng Cái, Hoành Mô - Quảng Ninh; cửa khẩu Tân Thanh, Cốc Nam, Hữu Nghị, Chi Ma, Ga đường sắt liên vận quốc tế, khu vực Thác Ném, Hang Dơi thuộc tỉnh Lạng Sơn; cửa khẩu Tà Lùng, Trà Lĩnh - tỉnh Cao Bằng; cửa khẩu quốc tế Lào Cai; Cha Lo - Quảng Bình; Cầu Treo - Hà Tĩnh; Lao Bảo - Quảng Trị; Thường phước - Đồng Tháp; Vĩnh Xương - An Giang; Mộc Bài - Tây Ninh; Xà Xía - Kiên Giang... Trên tuyến biên giới Tây Nam, mặt hàng đường cát do Thái Lan sản xuất và thuốc lá điếu ngoại vẫn là mặt hàng nhập lậu chủ yếu.

Theo điều tra của Tổng cục Hải quan, phương thức thủ đoạn chủ yếu của buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới, bao gồm: Tại khu vực đường biên, các đối tượng buôn lậu xé lẻ hàng hóa rồi thuê cửu vạn vác hàng qua đường biên giới sau đó dùng xe mô-tô, ghe xuồng chở hàng vào các khu vực chợ, các quầy kinh doanh tại các trung tâm thương mại. Một số đối tượng đầu nậu lợi dụng chính sách ưu đãi miễn thuế đối với cư dân biên giới theo Quyết định 254/2006/QĐ-TTg, đã thuê người dân sống ở khu vực biên giới mang hàng hoá qua biên giới quay vòng nhiều lần trong ngày. Sau đó sử dụng bảng kê hợp thức hoá, làm chứng từ vận chuyển hàng lậu.

Tại các khu thương mại: Đối tượng thường vận chuyển hàng hóa theo các đường vòng, vào các giờ cao điểm để tránh các trạm kiểm soát của lực lượng chức năng; chia nhỏ hàng hóa rồi thuê cửu vạn gùi, mang vác qua Cổng A và Cổng B Khu KT-TM đặc biệt Lao Bảo sau đó vận chuyển tiếp về nội địa tiêu thụ; đối tượng thường lợi dụng hàng hóa cồng kềnh, khó kiểm tra như chuối tươi, đá thạch cao để chôn giấu hàng nhập lậu; lợi dụng sơ hở trong chính sách thuế và phân luồng hàng hóa để gian lận. Điển hình, ngày 21/7/2009, Đội Kiểm soát Hải quan phối hợp với Đội 1, Cục Điều tra chống buôn lậu và Chi cục Hải quan Khu thương mại Lao Bảo đã phát hiện, lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà Nguyễn Thị Bích Vân, trú tại Khu phố 9 - Phường 5 - thị xã Đông Hà - tỉnh Quảng Trị về hành vi mua bán hàng cấm, hàng nhập khẩu không có chứng từ hợp lệ trong địa bàn hoạt động hải quan. Tang vật vi phạm gồm 10 loại hàng hoá do nước ngoài sản xuất (trong đó có 8.060 gói thuốc lá điếu hiệu Jet), trị giá khoảng 120 triệu đồng.

 Trên tuyến biển, cảng biển quốc tế, cảng hàng không quốc tế tình hình buôn lậu vẫn diễn biến phức tạp. Hiện tượng buôn lậu xăng dầu vẫn diễn ra. Bên cạnh tình trạng xuất lậu than thì mặt hàng quặng ti-tan xuất lậu đi Trung Quốc cũng diễn khá phức tạp, một số DN mua, vận chuyển từ các tỉnh miền Trung ra các tỉnh phía Bắc (Hải Phòng, Quảng Ninh) với bộ hồ sơ nội địa sau đó rẽ sang Trung Quốc tiêu thụ.

Tại địa bàn cửa khẩu hàng không quốc tế, bưu điện quốc tế: Mặt hàng trọng điểm là quần áo, mỹ phẩm, đồng hồ, nguyên phụ liệu may mặc, máy ảnh kỹ thuật số, máy quay phim, máy tính xách tay, tân dược, vàng và ngoại tệ... Thủ đoạn chủ yếu các đối tượng là tách bill lợi dụng chính sách miễn thuế về quà biếu, quà tặng, tạm nhập tái xuất để buôn lậu. Đáng chú ý, ngày 29/7/2009 Chi cục Hải quan sân bay Quốc tế Nội Bài lập biên bản vi phạm hành chính số:02/HLN/BB-HC1 về Hải quan đối với bà Lê Thị Tám, hộ chiếu số: N1114181, địa chỉ Nam Hoa, Nam Định về hành vi nhập hàng cấm không khai báo 01 khẩu súng ngắn, 50 viên đạn, 04 bình xịt nghi là bình xịt hơi cay.

Về tình hình buôn bán, vận chuyển trái phép ma tuý qua biên giới, đánh giá của Tổng cục Hải quan cho thấy: Từ ngày 1/6/2009 đến ngày 31/8/2009, tình hình buôn bán, vận chuyển ma tuý trên các tuyến biên giới vẫn diễn ra hết sức phức tạp. Địa bàn nóng nhất vẫn là khu vực Tây Bắc. Ma tuý, trong đó chủ yếu là heroin, có nguồn gốc từ vùng Tam giác vàng xâm nhập vào Việt Nam qua tuyến biên giới Việt Nam - Lào, tại các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Thanh Hoá, Nghệ An… Đặc biệt, thời gian gần đây qua điều tra đã phát hiện ở nước ta đã xuất hiện phổ biến loại ma tuý tổng hợp mới Methamphetamine dạng đá tại các vũ trường, quán Bar, quán karaoke. Loại ma tuý này có xuất xứ từ vùng "Tam giác vàng" được vận chuyển về Trung Quốc, tái chế để tăng độ tinh khiết, sau đó xâm nhập về Việt Nam, qua địa bàn trọng điểm Móng Cái - Quảng Ninh và Lạng Sơn.Thủ đoạn vẫn là cất giấu trong người, chỗ kín trên cơ thể, cất trong đế giầy, dép, cúc áo, trà trộn trong hàng hoá XNK và cất giấu trong hành lý xách tay. Điển hình ngày 03/8/2009 Lực lượng kiểm soát ma tuý Hải quan Nghệ An đã phối hợp với Phòng PC 17-Công An Nghệ An đã bắt giữ 02 đối tượng người Lào vận chuyển trái phép ma tuý qua biên giới. Tang vật thu giữ 06 bánh heroin. Ngày 24/7/2009 tại Cửa khẩu Bắc Luân, TP Móng Cái, Quảng Ninh, lực lượng kiểm soát ma tuý Cục Hải quan Quảng Ninh đã thực hiện thành công chuyên án mang bí số 07 HQ, bắt đối tượng Nguyễn Thị Minh, sinh năm 1976 vận chuyển 980 viên ma tuý tổng hợp.

Để công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại có hiệu quả, Tổng cục Hải quan đã và đang chỉ đạo các Cục Hải quan trực thuộc tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng tại địa phương tổ chức các đợt ra quân mạnh mẽ, ngăn chặn tối đa nạn buôn lậu vận chuyển hàng trái phép qua biên giới; tăng cường các biện pháp rà soát, kiểm tra sử tuân thủ pháp luật hải quan của DN kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi gian lận thương mại của DN trong hoạt động xuất nhập khẩu.