Chống gian lận qua giá

Triển khai Nghị quyết số 11/NQ - CP của Chính phủ về 6 nhóm giải pháp kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội, Tổng cục Hải quan vừa công bố sẽ đưa thêm 7 mặt hàng vào danh mục quản lý rủi ro, nâng tổng số mặt hàng thuộc phạm vi này lên con số 20.

Bên cạnh việc phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Thuế để nắm thông tin về việc thực hiện nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp, ngành Hải quan sẽ tăng cường mua thông tin giá từ nước ngoài để theo dõi sát hoạt động thương mại của doanh nghiệp, chống thất thu thuế qua giá. Đồng thời, Tổng cục Hải quan đã báo cáo Bộ Tài chính trình Chính phủ lập đề án xây dựng nguồn thông tin từ tham tán tại nước ngoài song hành với kế hoạch xây dựng chương trình phần mềm dữ liệu giá mới và tăng cường đội ngũ cán bộ làm công tác về giá. Những động thái trên thể hiện sự kiên quyết của Tổng cục Hải quan trong nhiệm vụ chống hành vi chuyển giá đang diễn biến phức tạp.

Thực tế những năm gần đây, doanh nghiệp nhập khẩu thường tìm cách trốn thuế thông qua sử dụng công cụ chuyển giá. Thế nhưng việc phát hiện và xử lý doanh nghiệp chuyển giá rất khó, do thiếu thông tin. Như mặt hàng sữa đã được đưa vào danh mục các mặt hàng trọng điểm cần tập trung quản lý giá, song từ năm ngoái đến nay, giá sữa bột nhập khẩu liên tục tăng cao, có dấu hiệu các hãng sữa nước ngoài đã sử dụng thủ đoạn chuyển giá, sử dụng đại lý độc quyền tại Việt Nam, liên kết với nhau để đẩy giá lên, nhưng cơ quan quản lý vẫn không xử lý được vì thiếu thông tin về giá.

Theo ông Nguyễn Hữu Tài, Trưởng phòng nghiệp vụ 2 Cục Kiểm tra sau thông quan, thường doanh nghiệp kê khai giá nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị từ công ty mẹ ở nước ngoài cao hơn nhiều so với giá trị thực mục đích là để giá thành sản phẩm sản xuất trong nước trở nên đắt hơn, làm cơ sở để doanh nghiệp báo cáo lỗ, hoặc áp giá mức thấp nhất trong thang biểu mã số thuế khiến Nhà nước thất thu thuế. Đây chính là một trong những nguyên nhân làm mất cân đối cán cân ngoại tệ, gây nên tình trạng nhập siêu và làm tăng thất thu thuế nhà nước.

Rà lại mức thuế với hàng tiêu dùng không thiết yếu

Theo Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Dương Thái, trong bối cảnh Chính phủ quyết liệt chống lạm phát, thắt chặt chi tiêu như hiện nay, để thực hiện mục tiêu nhập siêu dưới 16% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu, Tổng cục Hải quan đánh giá lại cơ cấu hàng tiêu dùng nhập khẩu không thiết yếu, để từ đó tham mưu cấp có thẩm quyền đưa ra các chính sách chặt chẽ về cho vay nhập khẩu, cấp giấy phép tự động…

Tuy nhiên, để giảm bớt nhập siêu về lâu dài, không còn cách nào khác là phải tăng cường sản xuất trong nước, phát triển công nghiệp phụ trợ để thay thế hàng nhập khẩu. Bên cạnh đó, theo Tổng cục Hải quan, nhà nước cần xem lại thuế nhập khẩu với những mặt hàng tiêu dùng không thiết yếu. Theo đó, cần áp mức thuế cao nhất trong lộ trình gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) với các mặt hàng này. Bởi thực tế cho thấy, các giải pháp hạn chế tín dụng thực hiện những năm qua đối với các loại hàng hóa này hầu như không có tác dụng. Dù ngân hàng siết chặt hơn với ngoại tệ nhập khẩu, song các doanh nghiệp vẫn dễ dàng huy động USD từ thị trường tự do.

Ngoài ra, cũng theo Tổng cục Hải quan, cần áp dụng thêm các rào cản kỹ thuật, biện pháp vệ sinh và an toàn thực phẩm, biện pháp tự vệ, trợ cấp, hoặc biện pháp đối kháng theo đúng các điều kiện do WTO quy định.