Quá cảnh hàng hóa - Không để tội phạm lợi dụng chuyển hàng hóa cấm


Đó là quan điểm của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp sáng ngày 17/9 về việc xem xét và cho ý kiến Tờ trình của Chính phủ đối với dự thảo Nghị định quy định thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hoá quá cảnh thông qua Hệ thống quá cảnh Hải quan ASEAN.

Quá cảnh hàng hóa - Không để tội phạm lợi dụng chuyển hàng hóa cấm.
Quá cảnh hàng hóa - Không để tội phạm lợi dụng chuyển hàng hóa cấm.

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, văn bản này nhằm tạo cơ sở pháp lý để triển khai áp dụng hiện đại hóa hải quan đối với hàng hóa quá cảnh giữa các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam; giảm thủ tục giấy tờ trong việc thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa quá cảnh.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đọc Tờ trình của Chính phủ và cho ý kiến về dự thảo Nghị định, sáng 17/9.
Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đọc Tờ trình của Chính phủ và cho ý kiến về dự thảo Nghị định, sáng 17/9.

Bộ Tài chính đã phối hợp với Ủy ban Tài chính Ngân sách tổ chức 3 cuộc họp, đã tiếp thu 23 ý kiến, giải trình 9 kiến, tiếp thu giải trình 3 ý kiến. Theo đó, nội dung dự thảo  Nghị định đã được sửa đổi, bổ sung đáp ứng yêu cầu thực tế trong quá trình triển khai..." 

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng.

Khi được ban hành, Nghị định này cũng sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh giữa các doanh nghiệp tham gia hoạt động quá cảnh hàng hóa, đồng thời đảm bảo cam kết của Việt Nam khi tham gia phê duyệt Nghị định thư 7 về Hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cũng cho biết, thực hiện thủ tục theo quy định của Nghị định thư 7 sẽ thực hiện thủ tục hải quan điện tử trên một hệ thống duy nhất từ nước xuất phát đến nước quá cảnh và đến nước cuối cùng là điểm đích của hành trình quá cảnh, góp phần giảm chi phí và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động quá cảnh hàng hóa giữa Việt Nam và các nước thành viên ASEAN”

“Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với Ủy ban Tài chính Ngân sách để hoàn thiện bước cuối cùng, trình Chính phủ ban hành”, Bộ trưởng Bộ Tài chính cam kết.

Áp dụng doanh nghiệp ưu tiên trong hoạt động quá cảnh hàng hóa

Theo quy định của Luật Hải quan và Nghị định số 08/2015/NĐ-CP ngày 21/01/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và biện pháp thi hành Luật Hải quan về thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan và Nghị định số 59/2018/NĐ-CP ngày 20/04/2018 của Chính phủ sửa đổi bổ sung Nghị định số 08/2015/NĐ-CP thì chế độ doanh nghiệp ưu tiên chỉ áp dụng đối với doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa, chưa quy định đối với doanh nghiệp thực quá cảnh hàng hóa.

Để phù hợp với Nghị định thư 7 mà Việt Nam đã ký kết, phê duyệt, tại dự thảo Nghị định đã quy định nội dung liên quan đến doanh nghiệp ưu tiên cụ thể: quy định về điều kiện, quy định việc công nhận, thu hồi, đình chỉ cũng như các nội dung được ưu tiên trong quá trình làm thủ tục hải quan để làm cơ sở triển khai thực hiện (các nội dung ưu tiên tương tự như đối với doanh nghiệp xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa). Việc bổ sung doanh nghiệp ưu tiên quá cảnh đảm bảo phù hợp với Phần 4 Phụ lục kỹ thuật của Hiệp định.

Thời điểm hiệu lực phải phù hợp pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế

Cho ý kiến về vấn đề này, Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng nhấn mạnh yêu cầu một mặt đảm bảo tính kết nối thông suốt của ngành Hải quan Việt Nam với các nước khác, nhưng đồng thời cũng phải đảm bảo tính an toàn của hệ thống thông tin, đảm bảo quyền lợi của quốc gia, của tổ chức và cá nhân Việt Nam và đặc biệt là không để tội phạm lợi dụng biến nước ta thành điểm trung chuyển hàng hoá cấm.

Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng yêu cầu, một mặt đảm bảo tính kết nối thông suốt của ngành Hải quan Việt Nam với các nước khác, nhưng đồng thời cũng phải đảm bảo tính an toàn của hệ thống thông tin, đảm bảo quyền lợi của quốc gia, của tổ chức và cá nhân Việt Nam và đặc biệt là không để tội phạm lợi dụng biến nước ta thành điểm trung chuyển hàng hóa cấm. 

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cũng lưu ý, việc ban hành Nghị định thuộc thẩm quyền của Chính phủ, vì thế, Chính phủ cần chủ động xây dựng và quyết định thời điểm có hiệu lực căn cứ vào pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam có tham gia. 

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu đồng ý với ý kiến trên và nhận xét, tình hình buôn lậu qua biên giới hiện đang diễn biến khá nghiêm trọng, nhất là đối với các mặt hàng như gỗ và ma túy. Xuất phát từ nhận định này, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại đề nghị cân nhắc kỹ những tiêu chí cho doanh nghiệp ưu tiên được quy định trong Nghị định.

Tuy nhiên, có 2 nội dung quan trọng chưa được quy định trong pháp luật Việt Nam cần cân nhắc là chế độ bảo lãnh và đặt cọc tiền thuế cho hàng hoá quá cảnh và cơ chế doanh nghiệp ưu tiên.

Trước đó, cơ quan thẩm tra (Ủy ban Tài chính Ngân sách) đã thể hiện quan điểm đồng tình với nội dung dự thảo.