Trước kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XIV, cử tri tỉnh Hà Tĩnh đề nghị Bộ Tài chính xem xét sửa đổi quy định về quản lý và sử dụng nguồn thu phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán đối với các dự án đầu tư sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) theo Thông tư số 09/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính theo hướng quy định nộp toàn bộ số tiền phí thu được vào NSNN để thực hiện quản lý, sử dụng, thống nhất như quy định đối với nguồn phí thẩm định dự án đầu tư xây dựng, phí thẩm định thiết kế cơ sở quy định tại Khoản 1 Điều 6 Thông tư số 209/2016/TT-BTC ngày 10/11/2016 của Bộ Tài chính.

Về vấn đề này, tại Công văn số 9585/BTC-ĐT gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh, Bộ Tài chính cho biết, theo Danh mục Phí, lệ phí tại Phụ lục số 01 ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí; thuộc lĩnh vực đầu tư, xây dựng có phí thẩm định đầu tư, dự án đầu tư bao gồm 6 loại như sau: phí thẩm định chấp thuận đầu tư đối với các dự án đầu tư phát triển đô thị, phí thẩm định các đồ án quy hoạch, phí thẩm định dự án đầu tư xây dựng, phí thẩm định thiết kế cơ sở, phí thẩm định thiết kế kỹ thuật, phí thẩm định dự toán xây dựng.

Tại điểm e khoản 4 Điều 4, điểm a khoản 2 Điều 5, điểm đ khoản 2 Điều 8 và điểm đ khoản 2 Điều 9 Nghị định số 32/2015/NĐ-CP ngày 25/3/2015 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng, chi phí khác thuộc chi phí của tổng mức đầu tư xây dựng, dự toán xây dựng công trình; chi phí khác được xác định trên cơ sở định mức tỷ lệ % hoặc ước tính hoặc bằng dự toán hoặc giá trị hợp đồng đã ký kết.

Tại điểm c khoản 1 Điều 3, Điều 4 (quy định về nội dung, phương pháp xác định tổng mức đầu tư) và khoản 5 Điều 7, khoản 5 Điều 8 (quy định về nội dung, phương pháp xác định dự toán xây dựng công trình) Thông tư số 06/2016/TT-BXD ngày 10/3/2016 của Bộ Xây dựng hướng dẫn xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng quy định cụ thể: chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán vốn đầu tư thuộc chi phí khác của tổng mức đầu tư xây dựng, dự toán xây dựng công trình; chi phí khác được xác định trên cơ sở định mức tỷ lệ % theo hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền hoặc bằng cách lập dự toán hoặc bằng giá trị hợp đồng đã ký kết phù hợp với quy định của pháp luật.

Tại khoản 10 Điều 1 Thông tư số 64/2018/TT-BTC ngày 30/7/2018 sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 21 Thông tư số 09/2016/TT-BTC ngày 18/01/2016 của Bộ Tài chính quy định về quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn nhà nước quy định việc xác định chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán được xác định trên cơ sở định mức tỷ lệ % và tại khoản 2, khoản 3 Điều 21 Thông tư số 09/2016/TT-BTC quy định như sau:

Thứ nhất, khi thực hiện thẩm tra, cơ quan chủ trì thẩm tra có văn bản đề nghị chủ đầu tư thanh toán chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán theo đúng tỷ lệ quy định tại khoản 1 Điều này. Nội dung chi cho công tác thẩm tra và phê duyệt quyết toán gồm: Chi trả thù lao cho các thành viên trực tiếp thực hiện thẩm tra, phê duyệt quyết toán theo mức khoán hoặc theo thời gian; Chi trả cho các chuyên gia hoặc tổ chức tư vấn thực hiện thẩm tra quyết toán dự án trong trường hợp cơ quan chủ trì thẩm tra, phê duyệt quyết toán ký kết hợp đồng theo thời gian với các chuyên gia hoặc tổ chức tư vấn; Chi công tác phí, văn phòng phẩm, dịch thuật, in ấn, hội nghị, hội thảo, mua sắm máy tính hoặc trang bị phục vụ công tác thẩm tra và phê duyệt quyết toán; Các khoản chi khác có liên quan đến công tác quyết toán.

Thứ hai, cơ quan chủ trì thẩm tra, quyết toán được sử dụng chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán theo tỷ lệ tại khoản 1 Điều này, chi tiêu theo các nội dung quy định tại điểm a khoản này. Khoản kinh phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán đã được cơ quan kiểm soát thanh toán theo quy định, khi cơ quan thẩm tra chưa sử dụng hết trong năm, được phép chuyển sang năm sau để thực hiện.

Chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán; chi phí kiểm toán được tính vào chi phí khác trong giá trị quyết toán của dự án.

Căn cứ các quy định nêu trên, theo Danh mục Phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí không có tên phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán đối với các dự án đầu tư sử dụng nguồn vốn NSNN. Việc quản lý sử dụng chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán đối với các dự án đầu tư sử dụng nguồn vốn NSNN không thực hiện theo quy định của Luật Phí và lệ phí, không thực hiện theo quy định tại Thông tư số 209/2016/TT-BTC ngày 10/11/2016 của Bộ Tài chính quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí thẩm định dự án đầu tư xây dựng, phí thẩm định thiết kế cơ sở.

Bộ Tài chính cho rằng, chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán là nội dung thuộc chi phí khác của tổng mức đầu tư xây dựng, dự toán xây dựng công trình; là khoản chi phí sử dụng để phục vụ cho công tác thẩm tra, phê duyệt quyết toán. Chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán được xác định trên cơ sở định mức tỷ lệ % theo quy định tại khoản 10 Điều 1 Thông tư số 64/2018/TT-BTC sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 21 Thông tư số 09/2016/TT-BTC, việc quản lý sử dụng chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán thực hiện theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 21 Thông tư số 09/2016/TT-BTC.

Hiện nay, các cơ chế quản lý về đầu tư xây dựng công trình đang được rà soát sửa đổi, trong đó Chính phủ đang giao Bộ Xây dựng chủ trì xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Luật Xây dựng trình Quốc hội xem xét, quyết định; trong quá trình phối hợp hoàn thiện cơ chế chính sách, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục rà soát quy định về chi phí thẩm tra, phê duyệt quyết toán để nâng cao hiệu quả và chất lượng quản lý theo đúng quy định.