Trong điều kiện nguồn thu khó khăn nhưng khả năng phát sinh nhiều nhu cầu tăng chi NSNN năm 2013 lại rất cao, nhất là nhu cầu ứng chi đầu tư phát triển để kích cầu nền kinh tế; xử lý các khoản thiếu chi cấp bù chênh lệch lãi suất các Ngân hàng chính sách, xử lý khắc phục thiên tai, dịch bệnh... Trong bối cảnh đó, để đảm bảo giữ vững an ninh tài chính, thu ngân sách đạt dự toán, cân đối NSNN mang tính khả thi trong điều kiện giảm thu lớn, Bộ Tài chính đã đề ra 8 giải pháp trọng tâm chính tập trung triển khai thực hiện trong những tháng cuối năm.

Một là, tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ, triệt để tiết kiệm

Theo đó, Bộ Tài chính sẽ chủ động phối hợp với một số bộ, ngành, địa phương và tập đoàn, tổng công ty nhà nước trọng điểm có số thu NSNN lớn để tìm các giải pháp đột phá, có tính khả thi để tháo gỡ khó khăn, khơi thông hoạt động sản xuất kinh doanh, thương mại dịch vụ, trên cơ sở đó tạo thêm nguồn thu cho ngân sách các địa phương nói riêng và NSNN nói chung. Tăng cường công tác quản lý thu NSNN, tập trung chống thất thu, xử lý nợ đọng thuế, phấn đấu hoàn thành dự toán thu NSNN năm 2013. Ngoài ra, tập trung thanh, kiểm tra các hoạt động giao dịch liên kết có dấu hiệu chuyển giá của các doanh nghiệp FDI và các ngành nghề kinh doanh mới như thương mại điện tử, kinh doanh qua mạng, những hoạt động đang còn nhiều nghi vấn trong năm 2012.

Bên cạnh đó, sẽ rà soát, điều chỉnh một số khoản phí, lệ phí để tăng cường quản lý, sử dụng hiệu quả, tránh tồn đọng kinh phí lớn tại đơn vị. Kiểm tra chặt chẽ công tác hoàn thuế. Phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan tài chính và các lực lượng chức năng trên địa bàn trong công tác quản lý thu, chống thất thu và xử lý nợ đọng, phấn đấu đảm bảo tỷ lệ nợ đọng đến cuối năm không quá 5% số thực hiện thu. Kiểm tra, thanh tra việc hoàn thuế GTGT đảm bảo thực hiện đúng quy định; tăng cường các giải pháp chống nợ đọng thuế, trốn thuế, kê khai không trung thực về các khoản thu phải nộp ngân sách, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; Tiếp tục phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để nắm thông tin các giao dịch qua ngân hàng có dấu hiệu đáng ngờ để ngăn chặn hành vi chiếm đoạt tiền thuế GTGT thông qua khấu trừ, hoàn thuế. Ngành Tài chính cũng sẽ đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo, cả hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương cùng vào cuộc với ngành Tài chính với quyết tâm cao nhất để phấn đấu hoàn thành dự toán NSNN năm 2013 đã được Quốc hội giao.

Thêm vào đó, đẩy nhanh việc thực hiện các nhiệm vụ chi đầu tư phát triển, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế; đồng thời, tăng cường kiểm soát chi ngân sách, bảo đảm tiết kiệm, chặt chẽ và hiệu quả. Thực hiện các biện pháp thúc đẩy tiến độ giải ngân vốn đầu tư phát triển, nhất là đối với nguồn vốn đầu tư từ NSNN, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn các chương trình mục tiêu quốc gia, vốn ODA,...

Ngoài ra, quản lý chặt chẽ nguồn dự phòng ngân sách đã bố trí dự toán ở các cấp ngân sách theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; Hướng dẫn các địa phương căn cứ vào khả năng thu để tổ chức điều hành chi NSĐP chặt chẽ, hiệu quả và tiết kiệm. Thực hiện tốt các chính sách về tiền lương và an sinh xã hội đã ban hành; hỗ trợ cứu đói, khắc phục hậu quả thiên tai; ...

Hai là, tập trung thực hiện xây dựng các đề án, cơ chế chính sách trọng tâm năm 2013; đồng thời chủ động rà soát, tham mưu chương trình xây dựng cơ chế chính sách phù hợp với thực tế của nền kinh tế

Bộ Tài chính sẽ tập trung chỉ đạo hoàn thành đúng thời hạn với chất lượng tốt các đề án cơ chế, chính sách, đặc biệt là các dự án Luật; các đề án trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo Chương trình công tác. Bên cạnh đó, tiến hành rà soát, xác định những hạn chế, bất cập của cơ chế chính sách để kịp thời tham mưu, đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Đặc biệt là các cơ chế, chính sách thu theo hướng vừa khuyến khích sản xuất trong nước và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, vừa động viên hợp lý nguồn thu, chống thất thu ngân sách; cơ chế thực hiện lộ trình giá thị trường, xóa bao cấp qua giá đối với một số loại hàng hóa, dịch vụ còn bao cấp qua giá; chính sách về an sinh xã hội để hỗ trợ cho các đối tượng chính sách, người nghèo, khó khăn; chính sách quản lý các mặt hàng nhập khẩu phù hợp với tình hình thực tế, tạo thuận lợi cho sản xuất - kinh doanh và tăng cường thu hút đầu tư...

Ba là, thực hiện việc tăng cường  kiểm soát thị trường, quản lý giá cả

Theo đó, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, điều hành giá; tăng cường kiểm soát thị trường, giá cả. Theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả thị trường trong nước và thế giới; thực hiện nguyên tắc quản lý giá thị trường đi đôi với kiểm soát mặt bằng giá đối với các mặt hàng thiết yếu. Tăng cường kiểm tra, thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật về giá, chú trọng kiểm tra, thanh tra về đăng ký giá, kê khai giá, niêm yết giá và công khai thông tin về giá, nhất là đối với các mặt hàng nguyên nhiên vật liệu cơ bản và hàng tiêu dùng thiết yếu. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định của pháp luật.

Bốn là, tích cực thực hiện các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, khuyến khích xuất khẩu, kiểm soát nhập khẩu, hạn chế nhập siêu

Song song với việc kiểm soát tốt việc thu đúng, thu đủ, chống gian lận, trốn thuế, ngành Tài chính sẽ tập trung sức tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, giải quyết hàng tồn kho, xử lý hiệu quả nợ xấu, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa, thúc đẩy phát triển sản xuất - kinh doanh. Đồng thời, triển khai mở rộng thủ tục hải quan điện tử, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia; Phối hợp thu NSNN với các ngân hàng đã ký Thoả thuận phối hợp thu tại tất cả các Cục Hải quan tỉnh, thành phố; Đẩy mạnh cải cách hành chính, hiện đại hóa công tác quản lý hải quan tạo điều kiện thông thoáng, thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp làm thủ tục xuất nhập khẩu.

Năm là, tiếp tục đẩy mạnh quá trình sắp xếp cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước và đổi mới cơ chế tài chính đối với lĩnh vực sự nghiệp công

Ngành Tài chính sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách tài chính liên quan đến sắp xếp, cổ phần hoá DNNN, thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm đẩy nhanh kế hoạch sắp xếp, đổi mới DNNN. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động của các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước…; Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích phát triển các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế ngoài Nhà nước. 

Ngoài ra, không ngừng đẩy nhanh việc đổi mới cơ chế tài chính đối với lĩnh vực sự nghiệp công theo hướng tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các cơ quan, đơn vị; khẩn trương nghiên cứu, ban hành cơ chế, chính sách thích hợp để từng bước điều chỉnh khung giá dịch vụ công theo cơ chế thị trường đối với các dịch vụ giáo dục, y tế.  

Sáu là, tăng cường công tác quản lý, giám sát thị trường tài chính và hoạt động của các định chế tài chính

Theo đó, thường xuyên theo dõi, kiểm tra, giám sát đối với các thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm cũng như hoạt động của các công ty chứng khoán, các quỹ đầu tư, các công ty bảo hiểm để có biện pháp điều chỉnh, xử lý kịp thời, đảm bảo cho các thị trường này hoạt động lành mạnh, ổn định, đảm bảo việc tuân thủ các quy định về quản lý rủi ro và an toàn tài chính; phát hiện, ngăn ngừa và kịp thời xử lý rủi ro.

Tổ chức quản lý, theo dõi và dự báo các luồng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài để có biện pháp đẩy mạnh thu hút, khuyến khích nhà đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư dài hạn vào thị trường Việt Nam; đồng thời kiểm soát được các luồng vốn vào - ra và có các giải pháp phòng ngừa tác động bất lợi trong trường hợp các nhà đầu tư nước ngoài thoái vốn khỏi thị trường.

Tiếp tục chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ trong lĩnh vực hợp tác quốc tế, hội nhập và tài chính đối ngoại trong hợp tác song phương và đa phương. Rà soát, xây dựng lộ trình thực hiện các cam kết cắt giảm thuế trong khuôn khổ các hiệp định đã ký kết, bảo đảm vừa phù hợp với cam kết quốc tế, vừa thúc đẩy phát triển sản xuất trong nước. Tranh thủ các nguồn vốn ODA, viện trợ không hoàn lại một cách hợp lý, tổ chức quản lý chặt chẽ, bảo đảm sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn này để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Bảy là, tiếp tục cải cách hành chính, tăng cường hiện đại hóa và nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động quản lý Nhà nước của ngành Tài chính.

Cụ thể, tiếp tục thực hiện kế hoạch triển khai ứng dụng công nghệ thông tin đảm bảo đồng bộ, thống nhất trong công tác quản lý tài chính - ngân sách giai đoạn 2011-2015. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong kê khai, nộp thuế.

Tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác triển khai Dự án hiện đại hóa quy trình quản lý thu nộp thuế giữa cơ quan Tài chính - Thuế - Hải quan - Kho bạc Nhà nước. Duy trì, củng cố và hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính lĩnh vực thuế, hải quan, nhằm bảo đảm tính công khai, minh bạch và tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức tiếp cận thông tin để thực hiện thủ tục hành chính cũng như giám sát việc thực hiện của các cơ quan tài chính các cấp.

Tám là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tài chính, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Theo đó, tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra tài chính, chú trọng thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật về thuế, chống thất thu thuế và gian lận thương mại, công tác quản lý, thanh quyết toán các khoản chi NSNN. Chú trọng công tác xử lý sau thanh tra, kiểm tra; công khai kết quả thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và kết quả xử lý của từng cấp, từng đơn vị, các quỹ tài chính. Đồng thời, triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp về phòng, chống tham nhũng, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ ngành, tăng cường đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; xử lý kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật, kỷ cương, kỷ luật của ngành.