Gỡ tắc cho doanh nghiệp có giá trị “âm”

Theo Ban chỉ đạo Đổi mới và phát triển doanh nghiệp (DN), 5 tháng năm 2013, cả nước chỉ sắp xếp được 16 DN, trong đó CPH 10 DN. Tiến độ tái cơ cấu DNNN, trong đó có CPH chưa đạt kế hoạch, nên khi chủ trì phiên họp Ban chỉ đạo Đổi mới và phát triển DN diễn ra gần đây, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng Ban chỉ đạo yêu cầu các cấp quản lý cần ưu tiên xây dựng, ban hành cơ chế nhằm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện phương án tái cơ cấu DNNN.

Một trong những lý do khiến quá trình CPH diễn ra chậm, là không ít DN sau khi xử lý tài chính và xác định lại giá trị DN theo quy định tại Nghị định 59/2011, thì giá trị thực tế của DN thấp hơn các khoản nợ phải trả, trong khi chưa có hướng dẫn cụ thể cho xử lý những trường hợp này. Đây là lý do Bộ Tài chính vừa công bố Dự thảo Thông tư hướng dẫn tái cơ cấu DN 100% vốn nhà nước để chuyển thành công ty cổ phần, nhằm gỡ vướng cho những DN rơi vào các trường hợp này.

Theo Dự thảo, phương án tái cơ cấu DNNN được thực hiện trên nguyên tắc đồng thuận giữa cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án tái cơ cấu, DN tái cơ cấu với Công ty Mua bán nợ (DATC) hoặc các chủ nợ tham gia tái cơ cấu. DATC được quyền chủ động đàm phán mua nợ và đề xuất phương án tái cơ cấu DN. Việc mua nợ để tái cơ cấu DN phải đảm bảo có tính khả thi, có khả năng thu hồi vốn...

Ông Nguyễn Duy Long, Trưởng phòng Đổi mới, sắp xếp và phát triển DN, Cục Tài chính DN, Bộ Tài chính, cho biết, thực ra với những trường hợp DN sau khi xử lý tài chính và xác định lại giá trị DN theo quy định tại Nghị định 59/2011, mà giá trị thực tế của DN thấp hơn các khoản nợ phải trả của DN, đã được ban chỉ đạo CPH, cũng như các đơn vị liên quan xử lý. Tuy nhiên, cách giải quyết ở mỗi bộ, tập đoàn, tổng công ty không giống nhau, nên Bộ Tài chính xây dựng Dự thảo thông tư, nhằm thống nhất quy trình, thủ tục trong quá trình thực hiện.

Được chuyển nợ thành vốn góp

Để tạo cơ chế thông thoáng hơn cho CPH, điểm đáng chú ý trong Dự thảo là DATC được chuyển nợ thành vốn góp cổ phần theo tỷ lệ 1:1 (10.000 đồng nợ bằng 10.000 đồng vốn góp, tương đương 1 cổ phần theo mệnh giá). Các chủ nợ khác thực hiện chuyển nợ thành vốn góp theo tỷ lệ thỏa thuận với cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án tái cơ cấu và DN tái cơ cấu.

Để khắc phục tình trạng bế tắc trong xử lý số cổ phần không bán hết, Dự thảo quy định, khi thực hiện chào bán công khai tiếp theo phương thức thỏa thuận đối với số cổ phần không bán hết khi đấu giá, ban chỉ đạo CPH báo cáo cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án tái cơ cấu/CPH xem xét, quyết định bán cổ phần cho các nhà đầu tư đã tham dự đấu giá và các nhà đầu tư khác theo thỏa thuận, với mức giá không thấp hơn giá đấu thành công thấp nhất của cuộc đấu giá công khai. Trường hợp vẫn không bán hết, thì ban chỉ đạo CPH xem xét, quyết định chào bán cho DATC và các chủ nợ theo nguyên tắc chuyển nợ thành vốn góp. Nếu DATC và các chủ nợ vẫn không mua hết số cổ phần chào bán, thì ban chỉ đạo CPH báo cáo cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án tái cơ cấu thiện hiện điều chỉnh cơ cấu vốn điều lệ, để chuyển DN thành CTCP trước khi tổ chức đại hội cổ đông lần đầu.

Dự thảo còn quy định chi tiết trách nhiệm của DN tái cơ cấu, DATC, các chủ nợ cũng như cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án CPH, nên theo ông Long, khi quy định mới có hiệu lực, sẽ thúc đẩy quá trình CPH diễn ra hiệu quả và nhanh hơn.