Buôn lậu giảm nhưng diễn biến phức tạp

Xuân Hương

(Tài chính) Nửa đầu năm 2014, do sự tăng cường kiểm soát của lực lượng chức năng, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên tuyến biên giới Quảng Ninh đã giảm. Trong kỳ từ 1/1-23/6/2014, Hải quan Quảng Ninh đã phát hiện, bắt giữ 140 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, trị giá hàng vi phạm 13.177 triệu đồng.

Đội Kiểm soát Hải quan số 2, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh kiểm tra phương tiện vận chuyển lậu than, quặng. Ảnh: Xuân Hương
Đội Kiểm soát Hải quan số 2, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh kiểm tra phương tiện vận chuyển lậu than, quặng. Ảnh: Xuân Hương

Thủ đoạn tinh vi.

Phân tích từ Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh cho hay, từ đầu năm 2014 đến nay, tình hình biên giới có nhiều phức tạp. Lực lượng chức năng Việt Nam và Trung Quốc tăng cường tuần tra, kiểm soát nên tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên tuyến biên giới Quảng Ninh giảm. Tuy nhiên, hoạt động buôn lậu vẫn có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường trên cả hai tuyến đường bộ và đường biển.

Các mặt hàng vi phạm chủ yếu là pháo, thuốc lá điếu, gia súc, gia cầm, thủy hải sản, điện thoại di động, mỹ phẩm, đồ điện tử, các loại hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ... Trong đó, nổi lên là hoạt động nhập lậu pháo, thuốc lá, gia súc, gia cầm và hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy với những diễn biến phức tạp. Đã có 16 vụ nhập lậu thuốc lá điếu với tang vật là 51.660 bao thuốc lá điếu, trị giá 915,8 triệu đồng; 5 vụ vận chuyển lậu 150 kg pháo các loại; 6 vụ vận chuyển trái phép gia cầm và các sản phẩm từ gia cầm nhập lậu trị giá 166,4 triệu đồng; 13 vụ vận chuyển trái phép ma túy... được Hải quan Quảng Ninh phát hiện, bắt giữ và phối hợp bắt giữ trong nửa đầu năm 2014.

Trên tuyến đường bộ, thủ đoạn chủ yếu được các đầu nậu sử dụng là chia nhỏ hàng lậu và trà trộn vào các hàng hóa khác hoặc vận chuyển trái phép qua các đường mòn, lối mở dọc biên giới sau đó sử dụng xe tải, xe mô tô vận chuyển vào nội địa tiêu thụ. Với mặt hàng ma túy, các đối tượng thường vận chuyển trái phép từ Đông Hưng (Trung Quốc) về Thành phố Móng Cái qua khu vực cửa khẩu, đường mòn, lối mở dọc đường biên Móng Cái sau đó vận chuyển sâu vào nội địa.

Trên bề nổi, hoạt động buôn lậu trên tuyến biển dường như tạm lắng nhưng do lợi nhuận, các đối tượng buôn lậu vẫn luôn rình rập, tìm kiếm cơ hội để vận chuyển lậu khoáng sản (than, quặng) sang Trung Quốc tiêu thụ. Thủ đoạn chủ yếu được các đầu nậu trên biển sử dụng là dùng tàu có trọng tải lớn dùng hóa đơn, chứng từ vận chuyển nội địa có điểm đến là các tỉnh miền Trung, miền Nam. Khi đi qua khu vực đảo Bạch Long Vỹ, các tàu này đột ngột chuyển hướng chạy bám theo đường phân định, trà trộn vào các tàu đánh bắt xa bờ của ngư dân để lẩn tránh lực lượng chức năng và chờ chờ cơ hội đưa sang các cảng của Trung Quốc.

Trước những diễn biến phức tạp của hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trên địa bàn, trong 6 tháng đầu năm 2014, Cục Hải quan Quảng Ninh đã xây dựng và triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch Kiểm soát Hải quan năm 2014. Hội nghị chuyên đề về công tác đấu tranh, ngăn chặn hoạt động nhập lậu một số mặt hàng trọng điểm (rượu ngoại, thuốc lá điếu) đã được tổ chức nhằm thảo luận và tìm kiếm giải pháp để đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả đối với hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép các nhóm mặt hàng trên.

Đồng thời, Hải quan Quảng Ninh cũng tích cực, chủ động phối kết hợp với các lực lượng chức năng khác trên địa bàn (Công an, Biên phòng) để kịp thời đấu tranh, ngăn chặn và xử lý đối với các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa.

Công tác tuyên truyền cũng được cơ quan Hải quan chú trọng thực hiện trong nửa đầu năm 2014. Thông qua hoạt động tuyên truyền, giúp nâng cao nhận thức của người dân tại khu vực biên giới và trong địa bàn kiểm soát hải quan, từ đó không buôn lậu hoặc tiếp tay cho buôn lậu, tích cực tham gia tố giác tội phạm. Hoạt động tiếp nhận và giải quyết tin báo tố giác tội phạm được duy trì từ cấp tổ đội thuộc các đơn vị tới cấp Cục đảm bảo khai thác, xử lý thông tin kịp thời, hiệu quả.

Nhờ triển khai đồng bộ các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn nên trong 6 tháng đầu năm 2014, Hải quan Quảng Ninh đã phát hiện và bắt giữ 140 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, trị giá hàng vi phạm 16.238 triệu đồng (Trong đó, còn 2.860,1 tấn quặng và 4350 kg mỳ chính mới bắt giữ, chưa định giá). Xử lý 93 vụ vi phạm thủ tục hải quan, xử phạt số tiền 328,66 triệu đồng. Chủ trì, phối hợp bắt giữ 13 vụ ma túy, 25 đối tượng, tang vật thu giữ gồm 60 bánh heroin và 7.539,33 gram ma túy tổng hợp. (Trong đó, lực lượng Hải quan chủ trì bắt giữ 5 vụ, bắt giữ 8 đối tượng, tang vật gồm 2.222,99 gram ma túy tổng hợp).

Gia tăng trở lại vào dịp cuối năm.

Nhận định từ Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh, trong thời gian tới, khu vực biên giới tiếp tục được kiểm soát chặt chẽ nên tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa sẽ có xu hướng giảm. Hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại sẽ diễn biến phức tạp trở lại vào dịp Tết Nguyên đán 2015.

Thành phố Móng Cái cùng với khu vực cửa khẩu Hoành Mô, Bắc Phong Sinh tiếp tục là những địa bàn trọng điểm của hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa. Nhóm mặt hàng tiêu dùng sẽ là những mặt hàng được các đầu nậu tìm cách vận chuyển trái phép vào nội địa để phục vụ nhu cầu gia tăng trong những dịp Lễ, Tết, gồm: pháo nổ, rượu ngoại, thuốc lá điếu, điện thoại di động, mỹ phẩm, quần áo, hàng giả, thực phẩm không đảm bảo VSATTP, gia cầm, động vật hoang dã…

Phòng Chống buôn lậu và xử lý vi phạm, Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh cũng cho biết, trong nửa cuối năm 2014, Hải quan Quảng Ninh tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả chỉ đạo của Chính phủ, Ban chỉ đạo 389, các bộ, ngành liên quan, Tổng cục Hải quan và UBND tỉnh Quảng Ninh về công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại, hàng giả, hàng vi phạm quyền SHTT, phòng chống ma túy. Trên cơ sở nắm vững diễn biến tình hình, cơ quan Hải quan chủ động thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát nhằm đấu tranh, ngăn chặn kịp thời hoạt động buôn lậu, gian lận góp phần giữ vững an ninh chính trị và ổn định kinh tế trên địa bàn.