Kết nối Cơ chế một cửa quốc gia: Ghi nhận những nỗ lực đầu tiên

PV.

Trong các bộ, ngành phối hợp với Bộ Tài chính – Tổng cục Hải quan triển khai Cơ chế một cửa quốc gia (NSW) theo yêu cầu của Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải là đơn vị tham gia tích cực. Đây cũng là Bộ đầu tiên kết nối NSW và hiện đang xúc tiến mở rộng các thủ tục hành chính tham gia Cổng thông tin một cửa quốc gia nhằm đem lại lợi ích lớn hơn cho doanh nghiệp.

Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn nút chính thức triển khai NSW giữa Bộ Tài chính và Bộ Giao thông vận tải (ngày 12/11/2014)
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh nhấn nút chính thức triển khai NSW giữa Bộ Tài chính và Bộ Giao thông vận tải (ngày 12/11/2014)

Ghị nhận những nỗ lực

Song hành cùng những nỗ lực của Bộ Tài chính – Tổng cục Hải quan quyết liệt triển khai thực hiện kết nối cơ chế một cửa quốc gia (NSW) là sự phối hợp có hiệu quả của các bộ, ngành, trong đó nổi bật là Bộ Giao thông Vận tải (GTVT).

Tại lễ kết nối kỹ thuật NSW vào tháng 2/2014 do Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh chủ trì, cùng Bộ Tài chính và Công Thương, Bộ Giao thông Vận tải cũng một trong những bộ đầu tiên tham gia Cơ chế một cửa. Ngày 12/11/2014, diễn ra lễ khai trương chính thức thực hiện NSW tại cảng biển quốc tế, đưa Bộ GTVT thành cơ quan đầu tiên thực hiện thủ tục chuyên ngành trên Cổng thông tin một cửa quốc gia.

Sau lễ khai trương, 3 thủ tục được thực hiện đầu tiên gồm: Thủ tục với tàu biển xuất cảnh, nhập cảnh và quá cảnh tại 3 khu vực cảng biển: Hải Phòng; TP.Hồ Chí Minh và Bà Rịa-Vũng Tàu.

Đến ngày 06/5/2015, Cơ chế một cửa quốc gia được triển khai mở rộng tại 05 cảng biển quốc tế thuộc các tỉnh, thành phố Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Bà Rịa Vũng Tàu.

Tính từ 01/01/2015 đến ngày 12/10/2015, có 2.377 doanh nghiệp thực hiện khai báo thủ tục cảng biển trên Cổng thông tin NSW (trong đó có 534 hãng vận tảivà đại lý vận tải, 1.843 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực logistics và giao nhận) với tổng số 22.121 hồ sơ (10045 nhập cảnh, 12017 xuất cảnh, 59 quá cảnh).

Từ 25/5/2015 (là ngày bắt đầu kết nối Cục Đăng kiểm Việt Nam thuộc nhóm thủ tục do Bộ Giao thông vận tải quản lý) tới 12/10/2015, đã có 504 bộ hồ sơ đăng ký kiểm tra chất lượng (cho mô tô, xe máy, xe đạp điện, xe máy chuyên dùng, xe cơ giới, xe 4 bánh) được thực hiện cho 152 doanh nghiệp thông qua NSW.

Có được kết quả đó là nhờ quyết tâm cao độ của lãnh đạo và các thành viên Ban chỉ đạo quốc gia cùng sự vào cuộc tích cực, hiệu quả của cán bộ, công chức Bộ GTVT (Cục Hàng hải, Cục Đăng kiểm) và Tổng cục Hải quan (Cục Công nghệ thông tin và thống kê, Ban Cải cách hiện đại hóa).

Đặc biệt, tại thời điểm trước lễ khai trương NSW tại cảng biển quốc tế hồi cuối tháng 10, đầu tháng 11/2014, không khí làm việc rất căng thẳng. Tại trụ sở Tổng cục Hải quan liên tục diễn ra các buổi thao tác thử nghiệm quy trình thủ tục thông qua bản Demo Cổng thông tin điện tử NSW. Công tác nghiệp vụ được trao đổi thường xuyên, chi tiết nhằm thiết kế chương trình sao cho thuận lợi và chính xác nhất, để khi đưa vào thực hiện không gây vướng mắc cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, các chuyên viên của hai bên cũng phải chuẩn bị tài liệu đào tạo cho chính cán bộ nghiệp vụ tại cửa khẩu và cho DN tham gia thí điểm. Công tác tuyên truyền để các đối tượng tham gia hiểu rõ, ủng hộ và thực hiện tốt quy trình trên Cổng thông tin điện tử NSW cũng được chú trọng...

Công việc càng thêm khẩn trương khi Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường và Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Ngọc Túc chỉ đạo phải thúc đẩy kết nối trong tháng 11 (sớm hơn dự kiến là tháng 12/2014). Mục đích nhằm tạo thuận lợi hơn nữa cho cộng đồng DN, từng bước hiện thực hóa yêu cầu của Thủ tướng về đơn giản hóa thủ tục, giảm thời gian thông quan hàng hóa.

Đem lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp

NSW là Cổng thông tin điện tử tích hợp giữa các Bộ, ngành của Chính phủ để cung cấp các dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 - cấp độ cao nhất ở Việt Nam, cho người dân, doanh nghiệp.

Khi thực hiện thủ tục với tàu biển XNC, quá cảnh trên Cổng thông tin NSW, DN sẽ được lợi so với thực hiện truyền thống. Cụ thể, nếu như trước đây, khi một con tàu nhập cảnh/xuất cảnh, DN sẽ phải mang hồ sơ đến nhiều cơ quan quản lý khác nhau như: Hải quan, Biên phòng, Cảng vụ, Cơ quan Kiểm dịch Y tế, Cơ quan Kiểm dịch động, thực vật.

Nay thực hiện NSW, DN chỉ cần gửi hồ sơ đến một đầu mối duy nhất là Cổng thông tin NSW (https://vnsw.gov.vn). Sau đó, thông tin sẽ được chia sẻ đến các cơ quan liên quan để giải quyết. Khi có kết quả, các cơ quan sẽ chuyển thông tin lại Cổng thông tin NSW để phản hồi cho DN. Như vậy, DN sẽ giảm được chi phí chuẩn bị hồ sơ (do được thực hiện điện tử), giảm thời gian đi lại, giảm thời gian thông quan và giảm chi phí.

Hay trong lĩnh vực Đăng kiểm của Bộ GTVT, theo thống kê, thời gian làm thủ tục cũng được rút ngắn khoảng 4/5 so với trước đây.

Bộ GTVT cũng hiện đang là đơn vị cung cấp nhiều nhất các thủ tục hành chính qua cổng thông tin NSW. Gồm: thủ tục với tàu biển XNC, quá cảnh; Cấp giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho xe mô tô, xe gắn máy nhập khẩu và động cơ nhập khẩu sử dụng để sản xuất, lắp ráp xe mô tô, xe gắn máy; Cấp giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật xe đạp điện nhập khẩu; Cấp giấy chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe chở người bốn bánh có gắn động cơ hoạt động trong phạm vi hạn chế nhập khẩu.

Lộ trình sắp tới

Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải – Thành viên của Ban Chỉ đạo quốc gia về Cơ chế một cửa ASEAN và Cơ chế một cửa quốc gia Nguyễn Hồng Trường đã đưa ra yêu cầu trong thời gian tới phải kết nối toàn bộ 14 thủ tục đăng ký thực hiện qua NSW. Trong số này có 7 thủ tục của Hàng hải, gồm ba thủ tục đã kết nối với NSW và bốn thủ tục khác hiện đã được Cục Hàng hải Việt Nam thực hiện cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 cũng được kết nối vào NSW gồm: Thủ tục cho tàu thuyền nhập cảnh tại cảng dầu khí ngoài khơi; Tàu thuyền xuất cảnh tại cảng dầu khí ngoài khơi; Tàu thuyền Việt Nam hoạt động tuyến nội địa vào cảng biển và tàu thuyền Việt Nam hoạt động tuyến nội địa rời cảng biển.

7 thủ tục khác thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam và Cục Đường thủy nội địa cũng phải sớm được kết nối, trước hết là cung cấp thông tin trực tuyến trên mạng của Bộ GTVT.

Kế hoạch này của Bộ GTVT nằm trong lộ trình chung của Ban chỉ đạo, đảm bảo trong năm 2015 và 2016 tất cả các thủ tục hành chính được thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia.

Đặc biệt, theo thông tin từ Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan, Tổng cục Hải quan, trong thời gian tới, Cổng thông tin một cửa quốc gia sẽ được xây dựng không chỉ là nơi giao tiếp giữa cơ quan quản lý nhà nước với doanh nghiệp mà còn phát triển thành một công cụ giúp kết nối giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp. Trong lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc thẩm quyền Bộ Giao thông vận tải, thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia, cơ quan quản lý sẽ cung cấp thêm dịch vụ giá trị gia tăng để kết nối giữa doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa với các doanh nghiệp logistics, doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng tại cảng biển.

Như vậy, doanh nghiệp không chỉ thực hiện thủ tục thông quan hàng hóa mà còn được cung cấp thêm các dịch vụ gia tăng thông qua một Cổng thông tin một cửa quốc gia.