Linh hoạt trong điều hành giá

Theo báo cáo tại Hội nghị, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới, trong nước năm 2013 có những diễn biến phức tạp, đơn vị đã chủ động bám sát chủ trương điều hành kinh tế của Chính phủ, kế hoạch hành động của Bộ, dự báo tình hình giá cả thị trường trong nước và thế giới, xây dựng chương trình công tác toàn diện cho năm 2013 trong đó trọng tâm là những định hướng điều hành giá để thực hiện mục tiêu mà Quốc hội, Chính phủ đề ra nhằm góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, thể hiện trên nhiều mặt công tác.

Để đáp ứng yêu cầu công tác bình ổn giá năm 2013, ngay từ cuối năm 2012 và đầu năm 2013, căn cứ vào các mục tiêu, định hướng của Chính phủ trong điều hành kinh tế vĩ mô, Cục đã  tham mưu cho Bộ ban hành nhiều văn bản  nhằm tăng cường các mặt công tác góp phần bình ổn giá trong năm 2013. Hướng dẫn tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả các quy định về quản lý giá. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện quy định về quản lý giá, thuế, phí đối với những mặt hàng thuộc danh mục nhà nước định giá, mặt hàng thực hiện bình ổn giá, những mặt hàng thiết yếu cho sản xuất và đời sống; Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác phân tích, dự báo, theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường trong và ngoài nước; thanh tra, kiểm tra, kiểm soát giá cả, thị trường, ngăn chặn đầu cơ, tăng giá bất hợp lý, nhất là các thời điểm mùa vụ, các dịp lễ Tết,… Xử phạt nghiêm minh các vi phạm pháp luật về giá cả, thị trường.

Đặc biệt, đối với một số mặt hàng thiết yếu và quan trọng, trong những tháng đầu năm 2013, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ nhằm góp phần bình ổn giá cả thị trường trong dịp Tết, giá một số vật tư đầu vào quan trọng của nền kinh tế đã được giữ ổn định để tránh tác động dây chuyền đến toàn bộ mặt bằng giá như: giá bán điện, giá bán than cho sản xuất điện, giá xăng dầu, hoặc giãn thời gian điều chỉnh như đối với hoá dịch vụ khám chữa bệnh, giá dịch vụ giáo dục, giá cước xe buýt được Nhà nước trợ giá,...Sau đó giá một số mặt hàng thiết yếu đã tiếp tục được điều hành theo lộ trình thị trường có sự quản lý của Nhà nước đáp ứng mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội.

Đối với một số mặt hàng có tác động sâu sắc tới xã hội, người dân và doanh nghiệp như xăng dầu, điện mỗi lần điều chỉnh giá đều được Bộ Tài chính, Bộ Công Thương thực hiện công khai thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng, tổ chức họp báo, gửi thông tin báo chí, tổ chức các hội thảo đối thoại chính sách...; từng yếu tố cấu thành trong giá cơ sở, các biện pháp bình ổn giá (thuế, phí, Quỹ Bình ổn giá) việc niêm yết giá, các văn bản điều hành giá đều được thể hiện một cách công khai, minh bạch.

Bên cạnh hoạt động thanh kiểm tra thường xuyên về giá, tại một số thời điểm quan trọng dễ dẫn tới sự biến động giá cả, Cục quản lý Giá đã phối hợp với các đơn vị chức năng liên quan khác ở Trung ương và địa phương  tích cực tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra hoạt động của thị trường, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá. Tổ chức các đoàn kiểm tra, thanh tra việc chấp hành pháp luật về giá, thuế, phí đối với doanh nghiệp kinh doanh các loại hàng hoá quan trọng, thiết yếu như: Xăng dầu, xi măng, sắt thép, sữa, thuốc chữa bệnh, phân bón, vận chuyển hành khách, gas, dịch vụ khách sạn… Kiểm tra chấp hành đăng ký giá, kê khai giá đối với mặt hàng bình ổn giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá theo quy định hiện hành. Kiểm soát các yếu tố hình thành giá, kiểm soát chặt chẽ các nguồn chi tiêu từ ngân sách Nhà nước thanh toán cho các mức giá hàng hóa, dịch vụ mà Nhà nước đặt hàng, giao hàng, giao kế hoạch sản xuất; hàng hóa dịch vụ còn được trợ giá, trợ cước,… không bổ sung tăng thêm so với kinh phí đã bố trí từ đầu năm để thực hiện các  nhiệm vụ.

Chủ động hơn nữa trong công tác thanh kiểm tra

Đánh giá cao thành công trong công tác điều hành giá năm 2013, tuy nhiên Thứ trưởng cũng nhấn mạnh, trong thời gian tới, công tác điều hành tiếp tục được chú trọng, đặc biệt trong dịp trước, cận và sau Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán tới đây. Theo dõi sát sao diễn biến tình hình kinh tế-chính trị thế giới và trong nước để đưa ra dự báo chuẩn xác hỗ trợ hiệu quả cho công tác điều hành.

Định hướng cho chương trình công tác năm 2014, Thứ trưởng nhấn mạnh đến một số vấn đề trọng tâm mà  Cục Quản lý Giá cần sớm xây dựng chương trình và đưa ra các giải pháp khả thi để thực hiện. Cụ thể,

Thứ nhất, công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý của đơn vị cần được chú trọng triển khai và bám sát yêu cầu chỉ đạo của Chính phủ, của thị trường để có những điều chỉnh cho phù hợp. Cần chú trọng tới tiến độ thời hạn của các văn bản này.

Thứ hai, công tác quản lý, điều hành giá cả cần một cái nhìn toàn thể, có cứ liệu so sánh của quá khứ, hiện tại từ đó dự báo được xu hướng trong tương lai. Do vậy, Cục sớm triển khai xây dựng và hoàn thiện trung tâm  cơ sở dữ liệu về quản lý giá, phục vụ công tác thẩm định giá công tác thanh kiểm tra giá cả thị trường.

Thứ ba, tăng cường hơn nữa, chủ động hơn nữa trong công tác thanh kiểm tra đối với giá cả thị trường. Bên cạnh việc thực hiện tự kiểm tra, phối hợp kiểm tra với các cơ quan chức năng khác cần thường xuyên hướng dẫn kiểm tra đối với các sở tài chính địa phương. Sớm có những hướng dẫn kịp thời đối với các địa phương có chỉ số CPI cao hơn mức trung bình trung cả nước, để cơ quan chức năng tại địa phương đó đôn đốc và thực hiện các biện pháp quản lý thích hợp.

Thứ tư, kiên định và tiếp tục thực hiện mục tiêu điều hành giá cả theo thị trường với lộ trình đã đặt ra và có sự quản lý của nhà nước. Chú trọng tới tín hiệu thị trường trong điều hành giá cả, giảm bớt tiến tới hạn chế cách điều hành thông qua các biện pháp hành chính.

Thứ năm, chú trọng công tác bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cán bộ làm công tác liên quan đến chính sách giá cả, đến công tác thẩm định giá cả. Vì con người, nguồn nhân lực chính là yếu tố then chốt để cho ra đời những cơ chế, chính sách đúng và phù hợp với yêu cầu quản lý và với mong muốn của xã hội.

Đề cập đến công tác phối hợp thông tin tuyên truyền trong lĩnh vực giá, Thứ trưởng Trần Văn Hiếu nhấn mạnh, do các chính sách về giá cả, diễn biến giá cả trên thị trường có liên quan mật thiết tới quyền lợi của người tiêu dùng, cần chú trọng công tác thông tin tuyên tuyền chính sách về giá cả tới người dân, đặc biệt là đối với Luật Giá đã được ban hành năm 2012 và có hiệu lực từ 1/1/2013 để người dân hiểu rõ về các chính sách đã được ban hành.

Cũng tại Hội nghị này, Thứ trưởng Trần Văn Hiếu đã trao tặng các danh hiệu khen thưởng  cho tập thể, cá nhân Cục Quản lý Giá đã có thành tích xuất sắc trong công tác năm 2012.