Ngành Tài chính: Năm 2015 quyết liệt triển khai 8 nhóm giải pháp

Thái Hằng

(Tài chính) “Xác định nhiệm vụ trong năm 2015 là rất lớn và nặng nề, ngành Tài chính sẽ tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, nhất trí, cùng nhau chung sức, đồng lòng, nỗ lực phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ tài chính - Ngân sách Nhà nước (NSNN) đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định tại Hội nghị Tổng kết công tác tài chính – ngân sách nhà nước năm 2014, triển khai nhiệm vụ tài chính – ngân sách nhà nước năm 2015 diễn ra sáng ngày 24/12, tại Hà Nội.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Tổng kết công tác tài chính – ngân sách nhà nước năm 2014, triển khai nhiệm vụ tài chính – ngân sách nhà nước năm 2015. Ảnh: Văn Trường
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Tổng kết công tác tài chính – ngân sách nhà nước năm 2014, triển khai nhiệm vụ tài chính – ngân sách nhà nước năm 2015. Ảnh: Văn Trường

Cơ bản hoàn thành công tác chỉ đạo, điều hành ngân sách năm 2014

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết: Với quyết tâm phấn đấu hoàn thành vượt dự toán thu NSNN đã được Quốc hội quyết định, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ giao, ngay từ đầu năm 2014, Bộ Tài chính đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cấp uỷ và chính quyền địa phương, động viên và tranh thủ sự vào cuộc kịp thời của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân đã làm tốt công tác chỉ đạo, điều hành thu NSNN.

Kết quả thu NSNN vượt dự toán, đảm bảo mức báo cáo Quốc hội. Trong đó, cả 3 lĩnh vực thu nội địa, thu từ dầu thô và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đều vượt so dự toán; hầu hết các địa phương đều đạt và vượt dự toán; đã dành được nguồn quan trọng chuyển sang năm sau thực hiện chính sách tiền lương, bổ sung nguồn đảm bảo an sinh xã hội, xử lý nợ hoàn thuế giá trị gia tăng, tăng chi trả nợ và xử lý một số nhiệm vụ cấp bách khác. Công tác chi NSNN cũng được quản lý, điều hành chặt chẽ, kịp thời xử lý các nhiệm vụ cấp thiết phát sinh về khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, đảm bảo quốc phòng, an ninh; an sinh xã hội được đảm bảo. Điều hành bội chi trong phạm vi Quốc hội quyết định là 5,3%GDP.

Những cải cách mạnh mẽ về thủ tục hành chính thuế, hải quan, đã rút ngắn được 290 giờ nộp thuế (từ 537 giờ xuống còn 247 giờ), tạo thuận lợi và tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao. Công tác quản lý, điều hành giá đảm bảo theo đúng định hướng thị trường, góp phần tích cực thực hiện kiềm chế lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng tăng thấp, lạm phát bình quân cả năm trên 4%. Quản lý nợ công có nhiều chuyển biến tích cực, an ninh tài chính quốc gia được đảm bảo. Các thị trường tài chính, thị trường chứng khoán tiếp tục tăng trưởng tích cực. Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN) có bước chuyển biến, việc thoái vốn đầu tư được đẩy mạnh hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, vẫn còn có nhiều hạn chế, tồn tại, cần phải tập trung khắc phục trong thời gian tới, đáng chú ý là: Thất thu ngân sách còn nhiều, xử lý nợ đọng thuế đã thu được kết quả bước đầu, song số nợ đọng thuế còn lớn; vẫn còn xảy ra vi phạm trong hoàn thuế giá trị gia tăng, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, chuyển giá ngày càng diễn biến phức tạp, tinh vi, khó kiểm soát. Tình trạng bố trí, sử dụng kinh phí dàn trải, lãng phí, thiếu hiệu quả, chi sai chế độ, vượt tiêu chuẩn, định mức vẫn còn xảy ra ở một số địa bàn, đơn vị.

8 nhóm giải pháp trọng tâm trong năm 2015

Để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ tài chính- NSNN, thực hiện mục tiêu tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, cải thiện môi trường đầu tư, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, đảm bảo nền kinh tế phát triển bền vững và tăng trưởng hợp lý; giải quyết tốt các vấn đề xã hội, quốc phòng - an ninh trong tình hình mới, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh 8 nhóm giải pháp trọng tâm cụ thể sau:

Thứ nhất, tập trung tổ chức triển khai thực hiện tốt các giải pháp điều hành kinh tế- xã hội và NSNN trên tinh thần tiếp tục giữ vững ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, duy trì tăng trưởng hợp lý, nâng cao năng suất lao động, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế ở mức 6,2%, cao hơn năm 2014, tạo đà để tăng trưởng đạt mức cao hơn trong giai đoạn 2016-2020; yêu cầu kiểm soát lạm phát ở mức khoảng 5%, ổn định tỷ giá, thúc đẩy xuất khẩu, tăng cường thu hút vốn đầu tư... cần bám sát các Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ và sự chỉ đạo, điều hành của Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc quyết liệt của các ngành, các cấp, của hệ thống chính trị ngay từ đầu năm; sự phối hợp chặt chẽ chính sách tài khoá và chính sách tiền tệ, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất – kinh doanh, phát triển doanh nghiệp, thúc đẩy phục hồi tăng trưởng, từ đó tạo nguồn thu ổn định, vững chắc cho ngân sách.

Thứ hai, điều hành thu NSNN quyết liệt, bảo đảm dự toán được giao. Căn cứ dự toán thu NSNN năm 2015 là 911,1 nghìn tỷ đồng đã được Quốc hội thông qua và Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Tài chính đề nghị các bộ và địa phương triển khai giao nhiệm vụ thu ngân sách cho các đơn vị trực thuộc và chính quyền cấp dưới theo đúng quy định, bảo đảm không thấp hơn so với dự toán được giao; phấn đấu tăng thu nội địa và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu ở mức cao nhất để bù đắp số giảm thu từ dầu thô. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính tập trung chỉ đạo tăng cường quản lý thu, chống thất thu, triển khai quyết liệt chống buôn lậu, gian lận thương mại, chuyển giá, trốn thuế; tập trung xử lý để giảm được nợ đọng thuế; tổ chức kiểm tra chặt chẽ hoàn thuế giá trị gia tăng, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Trong bối cảnh giá dầu đang giảm mạnh, rủi ro giảm thu do giá dầu giảm là rất lớn. Cần chủ động trong điều hành, có giải pháp phù hợp để đảm bảo thực hiện nhiệm vụ thu NSNN; phấn đấu tăng thu nội địa, xuất nhập khẩu để thu đạt và vượt dự toán được Quốc hội quyết định.

Thứ ba, quản lý chi NSNN chặt chẽ, triệt để tiết kiệm. Dự toán chi NSNN năm 2015 được Quốc hội quyết định là 1.147,1 nghìn tỷ đồng, tăng 140,1 nghìn tỷ đồng (13,9%) so dự toán năm 2014 (song chỉ đáp ứng khoảng 1/3 nhu cầu tăng chi tối thiểu). Do vậy, đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục quán triệt nguyên tắc triệt để, tiết kiệm, gắn với hiệu quả công việc, tăng cường kỷ cương, kỷ luật tài chính; đặc biệt phải kiểm soát chặt chẽ chi cho các hoạt động tổ chức đại hội, hội nghị, hội thảo, đi công tác nước ngoài, chi cho hoạt động lễ hội, lễ kỷ niệm, động thổ, khởi công, khánh thành, tổng kết và các khoản chi chưa cần thiết khác; bố trí kinh phí tổ chức đại hội Đảng các cấp, tổ chức các ngày lễ lớn năm 2015 theo tinh thần triệt để tiết kiệm; yêu cầu các cơ quan, đơn vị có phương án tiết kiệm để thực hiện ngay từ khâu phân bổ dự toán và cả trong quá trình thực hiện; không mua xe công (trừ xe chuyên dùng theo quy định); chi tiêu trong phạm vi dự toán được giao, hạn chế tối đa bổ sung ngoài dự toán, đề xuất ứng trước dự toán năm sau.

Kiểm soát chặt chẽ để giảm mạnh chi chuyển nguồn. Thực hiện công khai việc bố trí và sử dụng kinh phí ngân sách đi công tác nước ngoài của các cơ quan, đơn vị để tăng cường quản lý, giám sát. Thực hiện nghiêm chủ trương không tăng biên chế công chức, viên chức năm 2015, kể cả thành lập thêm tổ chức mới hoặc giao bổ sung nhiệm vụ mới.

Điều hành bội chi NSNN không quá 5%GDP. Trường hợp có tăng thu NS Trung ương, xem xét ưu tiên để trả nợ và giảm bội chi NSNN; tiếp tục xử lý các khoản nợ của ngân sách, như nợ Quỹ hoàn thuế giá trị gia tăng, nợ cấp bù chênh lệch lãi suất 2 ngân hàng chính sách, nợ ứng chi đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) ...; các địa phương có tăng thu NS địa phương thì phải ưu tiên bố trí xử lý nợ đọng XDCB, trả nợ các khoản huy động của địa phương. Quyết liệt công tác huy động vốn. Kiểm soát chặt chẽ nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài của quốc gia, đảm bảo trong giới hạn cho phép; bố trí thanh toán đầy đủ, kịp thời các khoản nợ đến hạn.

Thứ tư, tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo thuận lợi cho việc tái cơ cấu, nhất là cổ phần hoá, xác định giá trị doanh nghiệp, thoái vốn, xử lý công nợ, phá sản, giải quyết lao động dôi dư. Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, giám sát và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nhằm đảm bảo việc triển khai theo đúng lộ trình đã được phê duyệt. Tăng cường chức năng quản lý, giám sát, kiểm tra của chủ sở hữu nhà nước.

Thứ năm, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện thể chế, hệ thống pháp luật về thuế, hải quan, ngân sách, quản lý tài chính doanh nghiệp, thị trường vốn, thị trường chứng khoán, dịch vụ kế toán, kiểm toán nhằm mục tiêu nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, gắn với tái cấu trúc nền kinh tế, phát triển đồng bộ thị trường vốn. Tập trung đẩy mạnh hơn nữa việc đơn giản hóa, cải cách thủ tục hành chính, nhất là thủ tục về thuế và hải quan, rút ngắn số giờ nộp thuế, phấn đấu trong năm 2015 đạt và vượt mức trung bình các nước ASEAN-6 (là 171 giờ/năm, trong đó rút ngắn thời gian nộp thuế xuống còn 121,5 giờ; thời gian làm thủ tục bảo hiểm xã hội còn 49,5 giờ), tạo thuận lợi cao nhất cho doanh nghiệp và người nộp thuế.

Thứ sáu, về tăng cường kỷ cương, kỷ luật tài chính, công khai, minh bạch. Tăng cường công tác quản lý thu, thực hiện có hiệu quả các giải pháp chống gian lận thuế, chống buôn lậu, chuyển giá. Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nhân sự, đảm bảo các điều kiện về cơ sở vật chất, kinh phí để nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (Ban chỉ đạo 389). Kiểm soát chi chặt chẽ theo đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, định mức. Tổ chức thực hiện tốt Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Thực hiện công khai, minh bạch; làm rõ trách nhiệm cá nhân, tập thể; xử lý nghiêm các sai phạm; góp phần chống tham nhũng, thất thoát, lãng phí ngân sách, tài sản của nhà nước và của nhân dân; củng cố lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

Thứ bảy, về xây dựng kế hoạch tài chính - NSNN 5 năm giai đoạn 2016-2020, cần tổ chức đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ tài chính- NSNN 5 năm 2011-2015 và xây dựng kế hoạch giai đoạn 2016-2020. Tiếp tục rà soát hệ thống chính sách thuế và thu NSNN, bám sát mục tiêu Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020, phù hợp với tình hình thực tế và cam kết hội nhập, đảm bảo minh bạch, đơn giản, góp phần tạo môi trường đầu tư ổn định, hấp dẫn, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế; đẩy mạnh xuất khẩu, thu hút đầu tư, đồng thời hạn chế các tác động tiêu cực của việc hội nhập. Đẩy mạnh việc cơ cấu lại ngân sách, triệt để tiết kiệm chi; rà soát, sắp xếp các nhiệm vụ, chương trình, dự án đầu tư để phân bổ tập trung, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả. Đánh giá tổng thể kết quả thực hiện các chính sách an sinh xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011-2015; rà soát, cắt giảm, lồng ghép các chính sách, chương trình cho giai đoạn 2016-2020. Kiểm soát chặt chẽ để thực hiện mục tiêu giảm nợ công, đẩy mạnh cơ cấu lại nợ công theo hướng bền vững, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay, đảm bảo khả năng trả nợ.

Thứ tám, tiếp tục thực hiện nhất quán chủ trương quản lý giá theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước đối với các mặt hàng quan trọng, thiết yếu (điện, than bán cho sản xuất điện, xăng dầu, dịch vụ công,...) theo lộ trình với mức độ và thời gian điều chỉnh phù hợp để đảm bảo mục tiêu kiểm soát lạm phát, hài hòa lợi ích của người tiêu dùng, doanh nghiệp và Nhà nước. Trong bối cảnh giá xăng dầu tiếp tục giảm sâu (tính đến ngày 22/12/2014 giá xăng đã giảm 6.330 đ/lít, giá dầu đã giảm 5.970 đ/lít so với đầu năm 2014), để tăng cường quản lý giá cước vận tải bằng xe ô tô, Bộ Tài chính đã có văn bản số 18757/BTC-QLG ngày 23/12/2014 gửi Bộ Giao thông Vận tải và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để phối hợp, chỉ đạo và tăng cường kiểm tra thực hiện kê khai giảm giá cước theo xu hướng giảm giá xăng dầu.

Ngoài những giải pháp trên, Bộ Tài chính cũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính trong điều hành giá trong dịp tết Nguyên đán Ất Mùi, đảm bảo hoạt động sản xuất – kinh doanh trước và sau Tết diễn ra bình thường. Theo dõi chặt chẽ tình hình biến động giá cả, thị trường, kiểm soát giá trong dịp Tết, đảm bảo cung cầu các mặt hàng thiết yếu, đảm bảo nguồn cân đối ngân sách các cấp, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, đảm bảo an ninh, trật tự trên địa bàn, để nhân dân được đón Tết vui tươi, an lành.