Thông tin đầy đủ những nội dung có liên quan đến việc nhập khẩu xe Kia Morning và Daewoo Matiz


Xoay quanh vấn đề nhập khẩu xe Kia Morning và Daewoo Matiz được doanh nghiệp nhập khẩu khai báo hải quan là xe ô tô tải Van thời gian qua đã có nhiều thông tin trái chiều.

 Do các thông tin này chưa được phản ánh trên cơ sở của pháp luật hiện hành trong nhập khẩu, áp mã tính thuế hải quan. Để hiểu và đánh giá sự việc một cách khách quan, Bộ Tài chính vừa có thông cáo báo chí thông tin đầy đủ những nội dung có liên quan đến việc nhập khẩu xe Kia Morning và Daewoo Matiz.

          Cụ thể như sau:

 

          Quy định của pháp luật về thuế hải quan hiện hành:

          Đối với thuế nhập khẩu: Để xác định thuế nhập khẩu, doanh nghiệp và cơ quan Hải quan phải phân loại và áp mã số hàng hoá theo Biểu thuế nhập khầu, trên cơ sở mã số sẽ xác định thuế suất thuế nhập khẩu tương ứng.

Việt Nam đã là thành viên của Công ước HS (Công ước hài hoà và mô tả mã số hàng hoá) từ năm 1998 và Công ước có hiệu lực tại Việt Nam từ năm 2000. Hiện nay, 99% thương mại Thế giới và hầu hết các nước trên thế giới là thành viên Công ước này do lợi ích mà nó mang lại là tạo thuận lợi thương mại, thống nhất phân loại và áp mã số hàng hoá, thống nhất tên gọi và mô tả hàng hoá đối với thương mại toàn cầu. Do vậy, hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu vào các nước trên thế giới sẽ có một mã số thống nhất ở cấp độ 6 số. Ví dụ, xe ô tô chở người dưới 9 chỗ thuộc nhóm 87.03 ở Việt Nam thì tại Mỹ hay tại 99% các nước trên thế giới đều phân loại mặt hàng này vào nhóm 87.03.

Với nghĩa vụ là thành viên của Công ước, Việt Nam phải tuân thủ toàn bộ Danh mục hàng hoá theo Công ước cũng như những giải thích về hàng hoá được Công ước quy định. Biểu thuế của Việt Nam cũng xây dựng tuân thủ hoàn toàn Danh mục HS cũng như các giải thích, các tiêu chuẩn hàng hoá được Công ước này xây dựng.

- Theo quy tắc phân loại tại Chú giải HS thì nhóm 8703 – Xe ô tô và các loại xe khác có động cơ được thiết kế chủ yếu để chở người, kể cả xe chở người có khoang hành lý riêng và ô tô đua bao gồm loại xe có đặc điểm cụ thể sau:

Nhóm 87.03 gồm các loại ô tô được xác định bởi các tiêu chí cụ thể là được thiết kế chủ yếu để chở người, khác với mục đích thiết kế để chở hàng của nhóm 87.04 (xe có động cơ dung để vận tải hàng hoá). Các tiêu chí đặc biệt áp dụng để phân loại xe có tổng trọng tải dưới 5 tấn mà không gian nội thất đơn nhất bao gồm một khu vực cho lái xe và hành khách và khu vực khác có thể được sử dụng để vận chuyển cả người và hàng hóa, gồm các loại ô tô “đa mục đích” như xe kiểu van, xe thể thao, một số loại xe pick-up. Các loại xe có đặc điểm sau được xếp vào nhóm xe chở người (8703):

(a) Có chỗ ngồi cùng với các thiết bị an toàn (ví dụ đai an toàn hoặc điểm bắt phù hợp để lắp đai an toàn) cho mỗi người hoặc điểm bắt phù hợp để lắp ghế và thiết bị an toàn ở phía sau khu vực người lái xe và phía trước hành khách; các ghế này có thể được gắn cố định, gấp lại, có thể di chuyển từ điểm bắt ghế hoặc tháo lắp được.

(b) Có cửa sổ dọc theo hai bên thân xe.

(c) Có cửa trượt, cửa tự động hoặc cửa xếp gắn với cửa sổ trên cùng một bên xe hoặc phía sau xe;

(d) Không có tấm chắn hoặc thanh chắn giữa khoang lái và mặt trước hành khách và khu vực phía sau dùng để trở người và hàng hoá;

          (e) Có một số đặc điểm tiện ích và thiết bị nội thất và vị trí gá lắp mà hiếm khi các xe lắp đặt vào khu vực hành khách như thảm sàn, quạt, đèn chiếu sáng, gạt tàn).

          Về thuế Tiêu thụ đặc biệt: Theo quy định tại điểm d, khoản 1 Điều 2 Luật thuế tiêu thụ đặc biệt có quy định đối tượng xe ô tô dưới 24 chỗ, kể cả xe ô tô vừa chở người, vừa chở hàng là loại có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng.

          Thực tế mặt hàng xe ô tô Van nhãn hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz theo khai báo của doanh nghiệp:

          Trong quá thực hiện công tác quản lý hoạt động xuất nhập khẩu thời gian qua, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) nhận được công văn số 506/C15B(P6) ngày 19/05/2009 của Cục cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ - Bộ Công an và văn bản của hãng Kia Hàn Quốc tố giác một số doanh nghiệp nhập khẩu xe ô tô nhãn hiệu Kia Morning 05 chỗ ngồi khai báo là xe bán tải để hưởng các mức thuế suất thấp, đề nghị Bộ Tài chính có biện pháp ngăn chặn. Tháng 6/2009 báo chí cũng phản ánh về tình trạng một số doanh nghiệp nhập khẩu xe ô tô chở người hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz khai là xe tải VAN loại 2 chỗ, sau khi làm thủ tục đăng ký lưu hành thì lắp ghế thành xe chở người loại 5 chỗ.

          Từ các thông tin trên, Bộ Tài chính đã chỉ đạo đơn vị chức năng tiến hành xác minh, kiểm tra thực tế đối với loại xe nhập khẩu nêu trên và cho kết quả các xe nhập khẩu hoàn toàn giống xe chở người cùng nhãn hiệu, rất phổ biến ở Việt Nam từ hình dáng bên ngoài đến kết cấu, thiết kế, nội thất bên trong. Cụ thể:

          - Xe ô tô nhập khẩu có 5 cánh cửa, gồm 4 cánh cửa hai bên và một cửa hậu, các cánh cửa đều lắp kính. Về hình thức bên ngoài (toàn bộ khung xe, các góc độ phía trước, phía sau, sườn bên trái, sườn bên phải, kích cỡ lốp xe, kích thước bao, chiều dài cơ sở, vết bánh trước xe, vết bánh sau xe) thì ô tô tải VAN theo khai báo của doanh nghiệp nhập khẩu giống hệt xe ô tô chở người 5 chỗ hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz.

          - Có đủ các tiện nghi phục vụ cho người ngồi trong xe (kể cả ở khoang sau ghế lái): Hệ thống âm thanh của xe gồm 4 loa được lắp tại 4 cánh cửa; trần xe, khu vực cửa phía sau, có vết lõm phù hợp cho việc lắp tay vịn; hông xe, phía trên, có hộp chờ, so sánh với xe chở người cùng nhãn hiệu thì vị trí này phù hợp để lắp dây đai an toàn, và đặc biệt là có sẵn 2 lỗ chờ bắt vít ghế dùng để cố định hàng ghế sau (chỉ xe chở người có hàng ghế sau mới cần có lỗ chờ bắt vít này); các cánh cửa xe đều có cửa sổ, tay quay kính và chốt mở cửa cho người sử dụng từ phía trong. 

          Căn cứ vào hướng dẫn phân loại hàng hoá như trình bày ở trên, đối chiếu với thực tế mặt hàng xe ô tô nhãn hiệu Kia Morning và Daewoo Matiz mà doanh nghiệp nhập khẩu khai báo là xe ô tô tải Van loại có 01 hàng ghế (02 chỗ ngồi), có vách ngăn với khoang chở hàng nhưng thực tế có các đặc điểm của xe thuộc nhóm 8703 thì phải được phân loại vào nhóm 8703 để tính thuế nhập khẩu như xe chở người và không đủ điều kiện để áp dụng tính thuế tiêu thụ đặc biệt như đối với xe ô tô thiết kế vừa chở người, vừa chở hàng. Trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu khai báo và nộp các loại thuế (thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng) cho các loại xe này như đối với xe ô tô thiết kế vừa chở người, vừa chở hàng (đã được pháp luật quy định như nêu trên) để được hưởng mức thuế suất thấp là không phù hợp với quy định của pháp luật.

Về biện pháp xử lý:

          Căn cứ quy định tại điểm a khoản 1 Điều 39 Luật Quản lý thuế, cơ quan hải quan ấn định thuế đối với hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu trong các trường hợp người khai thuế dựa vào các tài liệu không chính xác để khai báo căn cứ tính thuế, tính và kê khai số thuế phải nộp; không kê khai hoặc kê khai không đầy đủ, chính xác các căn cứ tính thuế làm cơ sở cho việc tính thuế. Theo đó, ngày 03/9/2009, Bộ Tài chính đã có công văn số 12392/BTC-TCHQ hướng dẫn Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện việc ấn định thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng theo mức thuế đối với xe chở người (thuộc nhóm 8703) theo quy định của pháp luật. Theo tính toán, số thuế mà các cơ quan ấn định và phải thực hiện truy thu đối với các doanh nghiệp khai báo sai trong trường hợp này lên tới trên 34 tỷ đồng.

          Về vấn đề truy thu thuế đối với trường hợp xe ô tô nhập khẩu nêu trên, Bộ Tài chính đã có văn bản số 6109/BTC-TCHQ ngày 14/05/2010 báo cáo Thủ tướng Chính phủ và đã được Thủ tướng Chính phủ trả lời tại Công văn số 3594/VPCP-KTTH ngày 28/5/2010 của Văn phòng Chính phủ, đồng ý với biện pháp xử lý của Bộ Tài chính thu thuế theo loại xe chở người. Chấp hành chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan thực hiện đúng ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Tài chính đang chỉ đạo các cơ quan liên quan tiến hành kiểm tra, rà soát tình hình cụ thể để xem xét, quyết định việc xử phạt đối với các hành vi khai báo sai, có dấu hiệu gian lận thương mại theo đúng quy định tại Điều 107, Điều 108 Luật Quản lý thuế nhằm đảm bảo ngăn chặn hành vi gian lận, gây thất thoát tiền thuế của Nhà nước.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng chỉ đạo các đơn vị rà soát và kiểm tra các trường hợp khác, không phân biệt xe nhập khẩu hay xe sản xuất trong nước để đảm bảo xử lý thống nhất, dứt điểm để tránh tình trạng gian lận thương mại./.                                                                                                                                   

                                                                                                    BỘ TÀI CHÍNH