Những năm gần đây, nền kinh tế Việt Nam đã có nhiều bước tiến mạnh mẽ, hòa nhập với xu thế phát triển chung của nền kinh tế thế giới. Cùng với những chuyển biến tích cực của nền kinh tế thị trường, khu vực tài chính công cũng có những thay đổi đáng để. Tuy nhiên, kế toán khu vực công ở Việt Nam vẫn còn một khoảng cách với các chuẩn mực kế toán (CMKT) công quốc tế, nhất là bước cuối cùng trong quy trình hạch toán kế toán là lập báo cáo tài chính. Bài viết phân tích sự cần thiết áp dụng CMKT công quốc tế, từ đó đề ra một số định hướng để vận dụng CMKT công quốc tế về báo cáo tài chính tại Việt Nam.

Các quốc gia trên thế giới đều đặt ra yêu cầu các đơn vị kinh doanh dịch vụ kế toán cần tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định pháp luật về kế toán, kinh doanh dịch vụ kế toán, hệ thống chuẩn mực kế toán và các văn bản pháp luật liên quan trong quá trình hoạt động. Tại Việt Nam, với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực kế toán, Bộ Tài chính thường xuyên yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện nghiêm việc bảo đảm và nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh dịch vụ kế toán. Bài viết hệ thống lại một số quy định đáng lưu ý về kinh doanh dịch vụ kế toán, đồng thời đưa ra một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ này trong thời gian tới.

Thuyết minh báo cáo tài chính (BCTC) là một nhiệm vụ quan trọng khi lập BCTC bởi trong nền kinh tế thị trường, nhiều nhà đầu tư đã bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về các khoản đầu tư tài chính, hàng tồn kho… Khảo sát một số doanh nghiệp (DN) trên địa bàn TP. Hà Nội cho thấy, việc lập thuyết minh BCTC đã được các DN áp dụng dù mục đích của việc này chủ yếu đối phó trước sự kiểm tra của cơ quan thuế. Trong khi đó, thông tin trên thuyết minh BCTC chưa thực sự được quan tâm và giúp ích nhiều cho nhà quản lý trong việc đưa các quyết định.

Ở Việt Nam, hệ thống các văn bản pháp lý liên quan đến kế toán Công cụ tài chính phái sinh hiện hành do Bộ Tài chính ban hành như Chuẩn mực kế toán VAS 01, VAS 10, VAS22 và Ngân hàng Nhà nước ban hành (dành cho các tổ chức tín dụng, ngân hàng). Tuy nhiên, hệ thống pháp lý cần được hoàn thiện nên để doanh nghiệp nói chung và người làm kế toán nói riêng có thể vận dụng được kế toán công cụ tài chính phái sinh.

Nhằm đảm bảo sự hội tụ và tương thích của hệ thống kế toán Việt Nam với các nước trên thế giới, việc sử dụng các cơ sở tính giá theo giá trị hợp lý trong kế toán là xu thế tất yếu khách quan. Nghiên cứu khái quát cơ sở lý thuyết về nguyên tắc giá trị hợp lý, các chuẩn mực, quy định trong kế toán đề cập đến giá trị hợp lý. Từ đó, tác giả đưa ra các định hướng nhằm thúc đẩy lộ trình vận dụng cơ sở tính giá theo giá trị hợp lý trong kế toán tại các doanh nghiệp trong thời gian tới.

Tác động của những thành tựu của công nghệ số nói chung và cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 nói riêng sẽ tác động mạnh mẽ đến lĩnh vực kế toán nói chung và nghề kế toán nói riêng. Trong bối cảnh mới, đòi hỏi người làm công tác kế toán không chỉ tuân thủ các chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, tinh thông nghiệp vụ mà còn phải thường xuyên tự cập nhật các kiến thức để hỗ trợ tốt hơn cho công việc. Bài nghiên cứu đề cập đến vấn đề những yêu cầu đặt ra cho người làm công tác kế toán trong bối cảnh mới.

Bộ Tài chính hiện đang lấy ý kiến góp ý của nhân dân đối với dự thảo Thông tư ban hành và công bố 5 chuẩn mực kế toán công Việt Nam theo lộ trình của Đề án công bố hệ thống chuẩn mực kế toán công tại Việt Nam theo Quyết định số 1299/QĐ-BTC. Việc xây dựng và ban hành các chuẩn mực kế toán công của Việt Nam là tất yếu, cần thiết trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta ngày càng sâu rộng. Việc xây dựng hệ thống các chuẩn mực kế toán công tạo ra một môi trường pháp lý quan trọng cho lĩnh vực kế toán nhà nước, góp phần quản lý, quản trị ngày càng hiệu quả nền tài chính quốc gia.

Bài viết đánh giá những vấn đề liên quan đến báo cáo tài chính tại các đơn vị hành chính sự nghiệp, từ đó đưa ra một số vấn đề mà các đơn vị hành chính sự nghiệp cần lưu ý trong quá trình triển khai.

Hiện nay, Việt Nam đã có những bước tiến trong việc nghiên cứu, xây dựng các quy định trong lĩnh vực kế toán công theo hướng hòa nhập và tiệm cận thông lệ quốc tế, song vẫn còn khoảng cách nhất định về việc ghi nhận và trình bày các thông tin về thu, chi ngân sách nhà nước, kế toán các quỹ tài chính, kế toán thuế và kế toán tại các đơn vị hành chính sự nghiệp.

Việt Nam đã cam kết thực hiện kế toán khu vực công trên cơ sở dồn tích tuân thủ theo Chuẩn mực kế toán công quốc tế (IPSAS) và việc ban hành chuẩn mực kế toán công Việt Nam theo định hướng IPSAS đã được Bộ Tài chính Việt Nam khẳng định trong tinh thần của Chiến lược phát triển kế toán – kiểm toán đến năm 2020 và tầm nhìn 2030.