Tác động của đại dịch COVID-19 khiến tình hình kinh doanh và tình hình tài chính của nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Sự không chắc chắn liên quan đến môi trường kinh doanh do đại dịch gây ra cũng khiến ngành Kiểm toán phải đối mặt với không ít thách thức, đặt ra đòi hỏi để thực hiện trách nhiệm của mình càng lớn.

Trong điều kiện kinh tế hội nhập quốc tế, việc cung cấp thông tin nhằm minh bạch các thị trường và nền kinh tế qua hoạt động kế toán, kiểm toán ngày càng quan trọng. Thực tiễn nghề nghiệp kế toán, kiểm toán cũng đang có những đổi mới liên tục. Trong bối cảnh đó, các chuẩn mực kế toán, kiểm toán Việt Nam cũng đang trong quá trình hoàn thiện và có những điều chỉnh tương ứng. Đội ngũ những người hành nghề kế toán, kiểm toán ở Việt Nam ngày càng phát triển về lượng và tiến bộ chất lượng. Tuy nhiên, trước những bối cảnh mới, đặc biệt để thực hiện thành công các mục tiêu đề ra tại Chiến lược kế toán - kiểm toán đến năm 2030 theo Quyết định số 633/QĐ-TTg ngày 23/5/2022, cần tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trong thời gian tới.

Cuộc Cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 đang diễn ra rất mạnh mẽ và có ảnh hưởng trực tiếp đến hầu hết các lĩnh vực, các ngành nghề trong đó có ngành Kế toán, kiểm toán. Lao động kế toán, kiểm toán đứng trước áp lực cạnh tranh rất lớn cùng với yêu cầu phải nâng cao trình độ, tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ. Mới đây, Chính phủ đã ban hành “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” cũng là chính thức khởi động quá trình chuyển đổi số để hướng đến nền quản trị thông minh, nền kinh tế số, xã hội số. Bài viết này đề cập tới xu hướng ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực kế toán, kiểm toán cũng như cơ hội, thách thức đặt ra trong thời đại CMCN 4.0.

Kế toán điều tra là một lĩnh vực cụ thể trong kế toán thực tế, cung cấp các báo cáo xuất phát từ các yêu cầu pháp lý hoặc từ một tranh chấp về vấn đề tài chính có liên quan. Tình trạng gia tăng gian lận trong báo cáo tài chính trong thời gian gần đây đã đặt ra yêu cầu về việc tăng cường cải cách nội dung kế toán, kiểm toán trên phạm vi toàn cầu, từ đó làm xuất hiện dịch vụ kế toán điều tra. Tuy nhiên, tại Việt Nam, kế toán điều tra vẫn ít được nhắc tới. Bài viết trao đổi về các vấn đề liên quan đến kế toán điều tra như các quan điểm, vai trò, nhiệm vụ, từ đó đưa ra một số kiến nghị nhằm thúc đẩy kế toán điều tra phát triển ở Việt Nam.

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính thông qua phân tích các quy định pháp lý và khảo sát thực tiễn hoạt động kiểm toán dự án đầu tư nhằm đề xuất phương pháp thu thập và đánh giá bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán quyết toán hoàn thành dự án đầu tư công. Qua đó, góp phần hoàn thiện hơn cơ sở lý luận về kiểm toán dự án đầu tư công, đồng thời cung cấp cho kiểm toán viên phương pháp luận áp dụng trong thực tiễn hoạt động kiểm toán.

Trong thời gian gần đây, nhiều doanh nghiệp được yêu cầu công bố báo cáo tài chính soát xét chứ không phải kiểm toán. Vậy sự khác nhau ở đây là gì, loại nào sẽ mang tính tin cậy hơn?

Sự chênh lệch lớn giữa số liệu lợi nhuận trên báo cáo tài chính tự lập và sau kiểm toán gây ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư vào tính minh bạch của doanh nghiệp niêm yết. Việc này xuất phát từ sai sót vô tình hay còn nguyên nhân nào khác?

Thời gian qua, bên cạnh Quỹ Ngân sách nhà nước, các Quỹ Tài chính nhà nước ngoài ngân sách cũng được tạo lập như một bộ phận quan trọng để hỗ trợ Quỹ Ngân sách nhà nước thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Như vậy, các Quỹ Tài chính nhà nước ngoài ngân sách là định chế tài chính của Nhà nước, hoạt động độc lập với ngân sách nhà nước nhưng lại là một bộ phận cấu thành của tài chính nhà nước. Các Quỹ Tài chính nhà nước ngoài ngân sách có mối quan hệ chặt chẽ với ngân sách nhà nước trong khuôn khổ tài chính nhà nước, do đó công tác kiểm toán Quỹ Tài chính nhà nước ngoài ngân sách là một trong những nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết được Kiểm toán Nhà nước triển khai thực hiện hàng năm.

Cùng với những kết quả đạt được trong triển khai Chiến lược phát triển kế toán, kiểm toán đến năm 2020, với bối cảnh và yêu cầu mới của nền kinh tế, xã hội, việc đánh giá, tổng kết và đề xuất các giải pháp có tính chiến lược, làm căn cứ xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể trong giai đoạn tới là cần thiết. Chiến lược kế toán, kiểm toán đến năm 2030 đã đưa ra các mục tiêu, giải pháp cụ thể, làm căn cứ triển khai thực hiện, trên cơ sở kế thừa các kết quả đạt được và khắc phục những hạn chế trong giai đoạn 2011 – 2020, phù hợp với sự phát triển của kinh tế - xã hội.

Báo cáo tài chính là đối tượng chủ yếu của kiểm toán độc lập và chứa đựng nhiều thông tin quan trọng, phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh của đơn vị trên nhiều khía cạnh. Đối với các doanh nghiệp ngành Thép, các chỉ tiêu về hàng tồn kho thường là những khoản mục có giá trị lớn, các nghiệp vụ liên quan tới hàng tồn kho lại phát sinh nhiều, phức tạp... Vì vậy, kiểm toán hàng tồn kho là phần quan trọng trong kiểm toán báo cáo tài chính, nhất là với các doanh nghiệp thuộc Tổng Công ty Thép Việt Nam. Bài viết nghiên cứu thực trạng kiểm toán hàng tồn kho trong kiểm toán báo cáo tài chính tại 30 doanh nghiệp thuộc Tổng Công ty Thép Việt Nam và đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện kiểm toán hàng tồn kho tại các doanh nghiệp này.