Tại buổi lễ công nhận huyện nông thôn mới vừa diễn ra ngày cuối tuần qua tại Đồng Nai còn có Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương Hà Thị Khiết; Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh; Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Đặng Ngọc Tùng; Chủ tịch Trung ương Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Thanh Hòa; Bí thư Thành ủy TPHCM Lê Thanh Hải; Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân, cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành trung ương và địa phương.

Báo cáo tại buổi lễ, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, ông Đinh Quốc Thái cho biết, tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân bằng các hình thức đa dạng, dễ hiểu. Mục tiêu của công tác tuyên truyền phải đạt được yêu cầu “3 không”: không để cấp ủy viên, cán bộ, đảng viên nào ở cơ sở đứng ngoài cuộc trong xây dựng NTM; không để bất kỳ tổ chức chính trị và tổ chức chính trị - xã hội nào và không để bất kỳ người nông dân nào ở xã đứng ngoài cuộc trong xây dựng NTM.

Qua 4 năm thực hiện, tình hình nông nghiệp, nông dân, nông thôn trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực. Đến cuối năm 2014, giá trị sản xuất trên 1ha diện tích trồng trọt và nuôi trồng thủy sản đạt xấp xỉ 100 triệu đồng/ha; toàn tỉnh có 4.625 cơ sở sản xuất công nghiệp nông thôn; tỷ lệ lao động có việc làm sau đào tạo là 70% – 75%; thu nhập bình quân đầu người đạt 32,6 triệu đồng/người/năm (tăng gần 9 triệu đồng/người/năm so với năm 2011), tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 6,2% (đầu năm 2011) xuống còn 1% (năm 2014).

Trong đó, huyện Xuân Lộc và thị xã Long Khánh là 2 đơn vị đi đầu của tỉnh có nhiều hoạt động nổi bật trong xây dựng NTM như tập trung tuyên truyền, vận động người dân xây dựng NTM, đào tạo cán bộ cùng với dân thực hiện phong trào. Đặc biệt, Xuân Lộc và Long Khánh đã hoàn thành quy hoạch phát triển sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xác định được sản phẩm chủ lực, hỗ trợ mô hình sản xuất hiệu quả và vùng sản xuất tập trung. Kết quả Xuân Lộc và Long Khánh đã vượt chỉ tiêu 75% số xã phải đạt chuẩn NTM, theo đó Long Khánh có 100% số xã đạt chuẩn NTM và với Xuân Lộc hiện có 12/14 xã hoàn thành 19 tiêu chí NTM (chiếm 85,7%, 2 xã còn lại chỉ còn tiêu chí giao thông là chưa đạt).

Theo Bí thư Huyện ủy Xuân Lộc Nguyễn Minh Nhật thành công của huyện là do thực hiện theo phương châm “Huy động nguồn lực từ cộng đồng là quyết định, sự tham gia của doanh nghiệp và xã hội là quan trọng, sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước là cần thiết”. Qua 5 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, toàn huyện đã vận động được trên 15,9 ngàn lượt hộ dân hiến gần 776 ngàn m2 đất, đóng góp khoảng 172 ngàn lượt ngày công lao động với tổng giá trị 63,464 tỷ đồng để làm đường giao thông nông thôn, làm kênh mương nội đồng, làm điện đường. Trong khi đó thị xã Long Khánh cũng huy động từ các nguồn lực xã hội được hơn 2.400 tỷ đồng cho xây dựng NTM. Với sự chung tay, đoàn kết giữa Nhà nước và nhân dân, kết cấu hạ tầng nông thôn tại 2 địa phương đã không ngừng được cải thiện, nâng cao đời sống của nhân dân. 

Không chỉ có 2 huyện đầu tiên của cả nước đạt chuẩn huyện NTM, mà Chương trình xây dựng NTM ở Đồng Nai cũng đạt được những thành tựu to lớn. Hiện toàn tỉnh có 52/138 xã đạt chuẩn NTM, chiếm tỷ lệ 32,8%, gấp gần 4 lần tỷ lệ chung cả nước. Có được kết quả này là nhờ vào sự chủ động trong chỉ đạo và thực hiện chương trình ngay từ ngày đầu thực hiện. Theo đó, Bộ Tiêu chí của tỉnh không chỉ gồm 39 chỉ tiêu (thuộc 19 tiêu chí NTM) mà Đồng Nai còn cụ thể hóa, phát triển thành 54 tiêu chí. Đồng thời tỉnh này cũng đặt mục tiêu tới năm 2020 sẽ có 100% số xã đạt chuẩn NTM.

Nhân rộng mô hình hiệu quả

Có được kết quả như hiện nay là nhờ những mô hình hay, điển hình hiệu quả được nhân rộng triển khai đến từng người dân, trong đó phải kể đến mô hình “4 có”- (có kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội đồng bộ, có đời sống kinh tế được cải thiện, có đời sống văn hóa tốt, có môi trường sinh thái tốt). Mô hình này được triển khai từ rất sớm bằng việc ứng dụng khoa học, công nghệ để thực hiện các mục tiêu trên. Trong đó, mục tiêu tăng thu nhập để từng bước cải thiện đời sống kinh tế, nâng cao mức sống của cư dân nông thôn luôn được đặc biệt quan tâm; thực hiện thay đổi phương thức sản xuất từ quy mô nhỏ lẻ sang quy mô trang trại và hình thành các cánh đồng mẫu lớn; vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo tiêu chuẩn 4 có: có năng suất cao; có chất lượng tốt; có thị trường tiêu thụ ổn định và có thu nhập cao.

Các câu lạc bộ năng suất cao, tổ hợp tác, trang trại để tạo nên các vùng chuyên canh rộng lớn cũng được hình thành. Trong thời gian này, nhiều mô hình sản xuất mới ở hai địa phương đã không ngừng được nhân rộng. Đến nay, huyện Xuân Lộc có 28 HTX, 350 câu lạc bộ năng suất cao; con số này tại thị xã Long Khánh là 10 HTX và 59 tổ hợp tác-câu lạc bộ năng suất cao.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng biểu dương những thành quả đạt được của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Đồng Nai trong việc triển khai thực hiện chương trình nông thôn mới, với một cách làm sáng tạo, hiệu quả. Đồng thời chỉ đạo tỉnh phải xem nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của mình; vận động nhân dân cùng tham gia, đóng góp công và của với địa phương; tỉnh phải xây dựng đội ngũ cán bộ có khả năng đáp ứng được yêu cầu phát triển nông nghiệp, nông thôn; Nhân rộng những mô hình hay, những điển hình giỏi để không chỉ các huyện trong tỉnh mà cả nước học tập. Trên cơ sở chính sách của Trung ương, tỉnh tiếp tục cụ thể hóa vào điều kiện thực tế của địa phương để huy động tối đa, hợp lý các nguồn lực phục vụ cho phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Bên cạnh những tiêu chí chung của trung ương, tỉnh Đồng Nai cần tập trung xây dựng và triển khai thực hiện tốt đề án “Tái cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững”, hình thành các vùng trồng trọt và chăn nuôi; đẩy mạnh việc ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, xem đây là khâu đột phá đặc biệt quan trọng để thúc đẩy sản xuất nông nghiệp và kinh tế nông thôn phát triển.