Doanh nghiệp cần thận trọng khi vay ngoại tệ

Vân Nguyễn (Người Lao Động)

Trước mắt, nhờ tỉ giá ổn định nên vay vốn ngoại tệ thấy có lợi nhưng rất khó xác định diễn biến của tỉ giá trong tương lai, doanh nghiệp dễ gặp rủi ro.

Doanh nghiệp cần thận trọng khi vay ngoại tệ
Doanh nghiệp cần thận trọng khi vay vốn ngoại tệ

Cuối năm, doanh nghiệp (DN) tăng nhu cầu sử dụng vốn ngoại tệ để nhập khẩu nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh dịp Tết và chuẩn bị cho đầu năm tới.

Lợi hơn vay tiền đồng

Tuy lãi suất vay VNĐ đã giảm so với trước (hiện phổ biến từ 10% - 18%/năm) nhưng vẫn cao gấp 2 - 3 lần so với lãi suất vay ngoại tệ (hiện từ 5% - 6%/năm) nên DN thường chọn vay ngoại tệ. Chính vì thế, tín dụng ngoại tệ luôn hấp dẫn đối với DN trong các lĩnh vực xuất nhập khẩu. Một số ngân hàng áp dụng chính sách đặc biệt, với mức lãi suất thấp, chỉ  khoảng 4,5%/năm, cho những DN có nguồn thu ngoại tệ ổn định nhờ xuất khẩu hàng hóa, vì vậy việc vay ngoại tệ càng có lợi hơn.

Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh TPHCM, trong quý III vừa qua, nhu cầu dùng ngoại tệ để thanh toán hàng hóa, dịch vụ của DN, thông qua hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) trên địa bàn TP tăng mạnh so với 6 tháng đầu năm. Tổng doanh số ngoại tệ các NHTM bán cho các tổ chức kinh tế trong quý III là 13.736 triệu USD và cá nhân là 489 triệu USD. Đến quý IV, cầu vốn vay ngoại tệ càng tăng mạnh. Trong năm nay, tỉ giá biến động ít nên các đơn vị có nguồn thu bằng ngoại tệ vẫn thích chọn vay USD để tránh áp lực tiền lãi khi vay bằng VNĐ. 

Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước, Chi nhánh TPHCM, cho biết khác với các năm trước, cung cầu về ngoại tệ năm nay giảm căng thẳng hơn, nhờ đó các NHTM có điều kiện đáp ứng khá đầy đủ nhu cầu và mục đích sử dụng theo quy định tại Thông tư 03/2012/TT-NHNN.

Huy động ngoại tệ đang giảm

Thế nhưng, không phải DN nào có nhu cầu muốn vay ngoại tệ cũng sẽ được đáp ứng. Theo quy định hiện hành, chỉ những DN có đủ nguồn thu ngoại tệ từ sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, bảo đảm trả được nợ thì ngân hàng mới rót vốn ngoại tệ. Khi nguồn dự trữ ngoại tệ của Nhà nước còn mỏng thì việc vay vốn bằng ngoại tệ vẫn còn giới hạn theo quy định. Trong thời gian qua, lượng huy động vốn ngoại tệ của các NHTM đã có dấu hiệu giảm mạnh.

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, 9 tháng đầu năm nay, huy động vốn ngoại tệ của các NHTM trên địa bàn TPHCM giảm 9,62% so với cuối năm 2011. Ông Nguyễn Hoàng Minh cho rằng các DN nên thận trọng khi sử dụng vốn vay bằng ngoại tệ để tránh rủi ro vì tỉ giá có thể tăng trong tương lai. Nếu vay USD, DN cần sử dụng các dịch vụ bảo hiểm tỉ giá mà các NHTM đang triển khai.

Ông Lê Thành Trung, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Phát triển TPHCM (HDBank), cho rằng sở dĩ DN chọn vay ngoại tệ nhiều là để tránh áp lực lãi suất khi vay VNĐ, nhất là khi tỉ giá được ổn định. Tuy nhiên, DN không nên mở rộng tín dụng ngoại tệ. Các DN có nhu cầu thanh toán bằng ngoại tệ nên mua USD để thực hiện thanh toán thay vì vay ngoại tệ. Bởi trước mắt, nhờ tỉ giá ổn định nên vay vốn ngoại tệ thấy có lợi nhưng rất khó xác định diễn biến của tỉ giá trong tương lai, DN dễ gặp rủi ro.