Sẽ thanh tra lại toàn bộ quá trình cổ phần hoá VFS

PV. (Tổng hợp)

Chiều 21/9, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã có cuộc họp về cổ phần hóa Hãng Phim truyện Việt Nam (VFS) - sự kiện thu hút được sự quan tâm của dư luận thời gian gần đây. Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng đề nghị tới đây cần thanh tra lại toàn bộ quá trình cổ phần hoá VFS.

Nhiều nghệ sĩ bày tỏ ý kiến về việc định giá thương hiệu Hãng phim truyện Việt Nam bằng 0 là chưa phù hợp. Ảnh: Võ Thành/vnexpress.net
Nhiều nghệ sĩ bày tỏ ý kiến về việc định giá thương hiệu Hãng phim truyện Việt Nam bằng 0 là chưa phù hợp. Ảnh: Võ Thành/vnexpress.net

Một thời gian ngắn sau cổ phần hóa, nhiều nghệ sĩ của VFS đã bắt đầu phản ứng gay gắt khi cho rằng ban lãnh đạo mới của Công ty chưa thực hiện đúng cam kết về trả lương và quan trọng là chưa cho thấy đường hướng phát triển hãng phim. Vấn đề bức xúc khác được đặt ra là việc định giá VFS quá “rẻ mạt”, không tính đến giá trị thương hiệu của hãng phim hơn 60 năm tuổi, cũng như giá trị các khu đất.

Thậm chí có ý kiến ví việc cổ phần hoá đã biến VFS thành “cái chợ”, ở đó Tổng công ty Vận tải thuỷ (Vivaso) không hề có ý định phát triển ngành phim mà chỉ tìm cách trục lợi, kinh doanh trên mảnh đất của hãng. Sự việc được đẩy lên cao trào, trong diễn biến mới đây, Chính phủ đã một lần nữa vào cuộc.

Chiều 21/9, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã có cuộc họp về cổ phần hóa VFS. Cùng dự cuộc làm việc có đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các bộ ngành liên quan, đại diện Hội Điện ảnh Việt Nam, một số văn nghệ sĩ, chủ đầu tư Công ty cổ phần VFS.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Huỳnh Vĩnh Ái báo cáo lại toàn bộ quá trình tiến hành cổ phần hoá VFS. Đại diện các văn nghệ sĩ đều bày tỏ sự đồng tình với chủ trương cổ phần hoá VFS để tập trung vào sản xuất, nâng cao đời sống của nghệ sĩ, xứng đáng là hãng phim “đầu đàn” của điện ảnh Việt Nam nhưng nêu ra một số vấn đề trong quá trình cổ phần hóa và định hướng phát triển.

Ông Phạm Xuân Hải, Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam cho rằng, một đơn vị nghệ thuật có bề dày truyền thống gần 60 năm, sản xuất gần 400 bộ phim điện ảnh có giá trị nghệ thuật về nhiều mặt nhưng giá trị thương hiệu của VFS lại bị định giá là 0 đồng ở thời điểm xây dựng phương án cổ phần hoá (năm 2014). Giá trị của các "khu đất vàng” mà VFS đang sử dụng cũng không được tính đến.

Đạo diễn Nguyễn Thanh Vân cho rằng, tuy quy định đưa giá trị lịch sử vào xác định giá trị thương hiệu chưa có tiền lệ bởi chưa có trường hợp tương tự, nhưng VFS có thể là trường hợp đầu tiên để tạo ra tiền lệ đó. Ông Vân cho rằng nên đánh giá lại giá trị thương hiệu thông qua những đơn vị tư vấn độc lập, khách quan hơn. 

Đại diện các văn nghệ sĩ cũng đề nghị làm rõ những vấn đề liên quan đến quy trình, thủ tục thực hiện cổ phần hoá được cho là chưa minh bạch, khách quan; Thực hiện các cam kết của chủ đầu tư đối với cán bộ, người lao động tại VFS; Việc sử dụng các khu đất...

Nhấn mạnh, chủ trương cổ phần hoá, sắp xếp lại các đơn vị nghệ thuật không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa kinh tế mà mục tiêu lớn nhất là phải tạo được động lực phát triển cho văn hoá nghệ thuật nước nhà, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định việc cổ phần hoá các đơn vị văn hoá, nghệ thuật nhận được sự quan tâm không chỉ của các văn nghệ sĩ mà cả cộng đồng, xã hội. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ… trả lời rõ từng kiến nghị, nhất là vấn đề định giá thương hiệu và giá trị các khu đất của VFS.
Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái cho biết: “Ngay sau khi Thủ tướng có chỉ đạo rà soát việc định giá thương hiệu VFS có tính đến yếu tố lịch sử, bề dày truyền thống, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chỉ đạo đơn vị tư vấn rà soát lại các quy định đồng thời gửi văn bản tới Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ về vấn đề này. Tuy nhiên, những quy định hiện hành không có, vì vậy, Bộ đã yêu cầu đơn vị tư vấn xây dựng phương án mới để xác định giá trị thương hiệu của VFS trên cơ sở tham khảo cách làm ở một số nước”.

Đối với những “khu đất vàng” mà VFS đang sử dụng, đại diện các bộ ngành khẳng định, đây là đất thuê của Nhà nước và trả tiền từng năm nên không thể tính vào giá trị tài sản của DN. Ông Lê Mạnh Hà, Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cũng nhấn mạnh, với những bất động sản đang thuộc quyền quản lý của Hãng, nếu dùng vào làm phim thì được, nếu không sẽ bị thu hồi... Ông Nguyễn Thủy Nguyên cho biết những bất động sản của Hãng quản lý là đất thuê, nên bất cứ khi nào Thành phố yêu cầu thu hồi thì DN phải tuân thủ. 

Trong khi đó, đại diện Vivaso cho biết, hiện mỗi tháng đơn vị này lỗ 800 triệu đồng, 6 tháng đầu năm lỗ hơn 4 tỷ đồng. Ông Nguyễn Thủy Nguyên - Chủ tịch Vivaso cho rằng, một năm, hãng mới sản xuất được một bộ phim, mà làm xong không có ai xem. Vì thế rất khó để làm được điều như các nghệ sĩ đề nghị. Vị đại diện Vivaso cũng lý giải, đơn vị mới tiếp quản hãng được hơn 2 tháng nhưng cũng đã làm được một bộ phim. Việc trả lương trước mắt mới là tạm ứng bởi cần thời gian để rà soát lại cách tính lương. 

Trước lo ngại việc những khu đất của VFS sẽ bị biến thành nhà hàng, khách sạn…, Thứ trưởng Huỳnh Vĩnh Ái khẳng định: “Sau cổ phần hoá, VFS chỉ làm phim và kèm theo đó phương án sử dụng đất đã được ghi rõ trong điều lệ của đại hội cổ đông. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã cử hai người đại diện phần vốn Nhà nước, cùng với cán bộ, nhân viên tham gia giám sát hoạt động của chủ đầu tư, hội đồng quản trị nếu không đúng với điều lệ thì báo cáo với Bộ”.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Ngọc Thiện khẳng định việc rà soát lại quá trình cổ phần hoá VFS, trong đó có việc định giá lại thương hiệu sẽ phải thực hiện rất cẩn trọng, khoa học, công khai, minh bạch. Trước mắt để ổn định lại tình hình của đơn vị rất cần sự phối hợp tích cực giữa chủ đầu tư và các văn nghệ sĩ nhằm thực hiện tốt các cam kết hai bên, tập trung vào sản xuất, nâng cao đời sống của nghệ sĩ, giữ vững thương hiệu của VFS.

Từ các ý kiến tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, tất cả nghệ sĩ đều ủng hộ chủ trương cổ phần hoá với mong muốn dù ai đầu tư, cổ phần bao nhiêu thì đây vẫn phải là đơn vị làm phim truyện là chính, góp phần để lĩnh vực phim truyện Việt Nam phát triển tốt hơn. Cổ phần hoá phải góp phần để lao động nghệ thuật của nghệ sĩ có giá trị hơn, được tôn vinh hơn, giá trị truyền thống của VFS mấy chục năm qua được phát huy, không được mất đi.

Phó Thủ tướng thẳng thắn cho rằng, nhiều câu hỏi trong quá trình cổ phần VFS chưa được những người có đủ trách nhiệm như Ban Giám đốc VFS, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch giải đáp tận tình, cặn kẽ, thấu đáo. Vì vậy, mặc dù đã có các ý kiến trao đổi, giải thích nhưng đại diện Hội Điện ảnh Việt Nam, các văn nghệ sĩ vẫn lo lắng, thắc mắc, chưa yên tâm. Phó Thủ tướng yêu cầu cần thanh tra lại toàn bộ quá trình cổ phần hoá VFS. Các Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ phải bắt tay thực sự vào việc xác định giá trị thương hiệu của VFS.

'"Không được để tình trạng văn nghệ sĩ và cả nhân dân nghi ngờ 'Cái gì Nhà nước bán thì định giá thấp, cái gì Nhà nước mua thì định giá cao'. Tinh thần là phải minh bạch thì mọi người sẽ đồng tâm để VFS và nền điện ảnh phát triển tốt hơn”, Phó Thủ tướng kết luận.