Tình trạng DN biến báo số liệu kế toán ngày một nhiều

Theo ĐTCK

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng thư ký Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính cho biết, trong báo cáo của một số DN, có những khoản ngoại trừ thực chất là khoản lỗ, nhưng DN biến báo cách này cách khác để kiểm toán đành phải để "ngoại trừ".

Ông Hải nói:

Nhiều ý kiến cho rằng, việc TTCK biến động bất thường và có chiều hướng giảm là do ảnh hưởng tâm lý từ cuộc khủng hoảng nợ công châu Âu, có ý kiến khác thì bảo đó là vì triển vọng tăng trưởng năm nay của nhiều DN không rõ ràng, thậm chí có ý kiến còn đổ tại nhà đầu tư phân tán vì chuyển một phần tiền sang… cá độ nhân mùa World Cup…

Trên TTCK, chắc chắn không ai nắm được lý do xác thực giải thích cho sự chuyển động của giá cổ phiếu, nhưng điều thị trường cần là phải xây dựng được một hệ thống thông tin xác thực từ DN ra công chúng. Hệ thống thông tin chuẩn mực về DN là vô cùng quan trọng để đánh giá việc đầu tư, bởi chỉ cần ở đâu đó có một vài DN gian lận thì không chỉ thông tin về DN đó méo mó, mà nhiều chỉ báo thị trường cũng vì thế mà bị sai lệch đi.

Chẳng hạn, 1 DN công bố lợi nhuận không chuẩn (dấu lỗ bằng những  thủ thuật tài chính), sẽ khiến chỉ tiêu EPS (lợi nhuận trên mỗi cổ phần của DN) không chuẩn, chỉ tiêu P/E không chuẩn, P/B không chuẩn… Nhiều nhà đầu tư hiện nay chỉ nhìn vào mấy chỉ số này mà đầu tư, nhưng khi họ bị thua thiệt, chẳng có ai chịu trách nhiệm về sự thiếu trung thực của các số liệu trên.

Điều đáng lên tiếng là tình trạng DN biến báo số liệu kế toán ngày một nhiều, mà một trong những biểu hiện của tình trạng này là hiện tượng có nhiều báo cáo kiểm toán mà kiểm toán buộc phải "khoanh vùng" điểm ngoại trừ tại DN.

Theo quan sát của chúng tôi, trong báo cáo của một số DN, có những khoản ngoại trừ thực chất là khoản lỗ, nhưng DN biến báo cách này cách khác để kiểm toán đành phải để "ngoại trừ". Tất nhiên, cũng có nhiều điểm ngoại trừ trong báo cáo tài chính của DN là có lý do hợp lý, nhưng cũng có những điểm ngoại trừ mà DN không cung cấp được căn cứ pháp lý giải thích cho tình trạng này.

Tôi cho rằng, để số liệu về DN ra công chúng một cách trung thực, cơ quan quản lý TTCK mà cụ thể là UBCK, rất cần xây dựng một chế tài đối với những DN mà báo cáo tài chính khi kiểm toán có điểm ngoại trừ đủ lớn. Nếu cần thiết có thể ra thông báo không công nhận báo cáo tài chính của DN loại này và yêu cầu DN phải làm lại.

Dù TTCK có biến động vì lý do gì đi nữa, nhưng việc chuẩn hóa số liệu tài chính mới là cái gốc để đánh giá tình trạng DN, tình trạng thị trường, xem xét cơ hội đầu tư. Điều này, không chỉ đòi hỏi sự tự giác của DN, mà còn rất cần sự giám sát của công chúng và chế tài của cơ quan quyền lực trên thị trường.