Thủ đoạn ngày càng tinh vi

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), phương thức, thủ đoạn hoạt động của đối tượng vi phạm kinh doanh thương mại điện tử ngày càng tinh vi.

Thủ đoạn khá phổ biến là nhiều đối tượng chỉ tiếp nhận đặt online; không có cửa hàng hoặc phân tán hàng hóa nhiều nơi; giao hàng với số lượng dè dặt, nhỏ lẻ; bán hàng qua cộng tác viên trung gian… Trong nhiều trường hợp, hàng hóa không có hóa đơn chứng từ và được thanh toán qua đơn vị trung gian, khó xác minh đối tượng bán.

Bên cạnh đó, hiện nay thực trạng các website và mạng xã hội dễ dàng được tạo ra và đóng lại trong thời gian nhanh chóng và khó kiểm soát cũng khiến cho nhiều đối tượng tìm cách lợi dụng và làm cho việc cơ quan quản lý theo dõi, điều tra rất khó khăn.

Liên quan đến tình trạng gia tăng hoạt động của đối tượng vi phạm kinh doanh thương mại điện tử, minh chứng mới đây nhất là ngày 18/4/2019, Bộ Công Thương phối hợp với Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) và Công an TP. Hồ Chí Minh đồng loạt tiến hành kiểm tra 5 địa điểm bán hàng và kho chứa hàng của 2 website: menshop79.com và menshopfashion.com, thu giữ gần 2.000 sản phẩm có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu Gucci, Louis Vuitton, Hermers, Versace, Burberry…

Theo đó, các cơ quan chức năng đã kiểm tra hai địa điểm ở quận Phú Nhuận, thu giữ gần 640 sản phẩm gồm giày dép, túi xách, quần áo, mắt kính... giả các thương hiệu nổi tiếng được đăng bán trên hai website trên. Số hàng này đều không có hóa đơn chứng từ. Mở rộng điều tra, từ thông tin của Bộ Công an, lực lượng quản lý thị trường Hà Nội kiểm tra 3 địa điểm, thu giữ thêm gần 1.300 sản phẩm.

Được biết, hai website này và số hàng hóa trên của đối tượng Nguyễn Quang Vũ (sinh năm 1990, quê Nghệ An) làm chủ và điều hành, kết hợp với một số người khác lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả. Khai thác máy tính của đối tượng này, cơ quan chức năng đã thu được 500mb dữ liệu bán hàng, thể hiện sơ bộ doanh thu bán hàng giả lên tới hơn 20 tỷ đồng.

Nan giải cuộc chiến chống hàng giả, hàng nhái thời công nghệ số

Trong những năm qua, Bộ Công Thương đã phối hợp với các đơn vị liên quan xử lý nhiều trường hợp vi phạm về thương mại điện tử và hàng giả, hàng nhái. Thống kê sơ bộ của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho thấy, nếu như năm 2015, tổng mức xử phạt vi phạm hành chính trong thương mại điện tử chỉ 3,5 tỷ đồng thì đến năm 2018, trước sự bùng nổ của công nghệ số, số tiền xử phạt tăng lên gấp đôi, lên đến 7 tỷ đồng.

Cũng theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, tính đến hết năm 2018, tổng số sản phẩm vi phạm đã gỡ bỏ trên các sàn là 35.943; hơn 3126 tài khoản/gian hàng trên các sàn đã bị khóa. 4 tháng đầu năm, Bộ Công Thương yêu cầu các sàn thương mại điện tử rà soát và gỡ bỏ trên 3.750 sản phẩm vi phạm thuộc gần 600 gian hàng và website.

Trong thời gian tới, nhằm hạn chế tình trạng hàng giả, hàng nhái qua kênh thương mại điện tử, Bộ Công Thương cần tăng cường hợp tác với Bộ Công an, cơ quan công an các địa phương và các cơ quan liên quan đẩy mạnh hơn nữa cuộc chiến chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên môi trường internet.

Các cơ quan chức năng cũng cần thường xuyên rà soát, kiểm tra các website thương mại điện tử để có biện pháp xử lý, xử phạt hoặc khởi tố đối với các doanh nghiệp vi phạm các quy định về thương mại điện tử. Trong thời gian tới, tiếp tục nghiên cứu đề xuất việc sửa đổi, bổ sung để gia tăng các mức xử phạt đối các hành vi vi phạm này.

Về phía các doanh nghiệp, cần nhận thức được việc cung cấp các sản phẩm có nguồn gốc, chính hãng cho người mua và tránh vi phạm các quy định của pháp luật. Các doanh nghiệp này cũng cần thể hiện rõ hơn các cam kết bán hàng hóa đảm bảo chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và không tiếp tay cho đối tượng lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ...