Nghiên cứu xây dựng ban hành khung chính sách quản lý thuốc lá điện tử
Tổng cục Thuế cho biết, thuốc lá là mặt hàng không được khuyến khích tiêu dùng, nhưng việc áp dụng thu thuế đối với thuốc lá là cần thiết, thông qua đó để điều tiết, định hướng tiêu dùng mặt hàng này và góp phần tăng thu ngân sách nhà nước.
Thời gian qua, các tổ chức y tế và truyền thông đã chú trọng tuyên truyền về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người. Ngày 18/6/2012, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII, kỳ họp thứ 3 đã thông qua Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá.
Theo đó, thuốc lá không được khuyến khích tiêu dùng và bị cấm sử dụng ở nơi công cộng. Tuy nhiên, theo Tổng cục Thuế việc kinh doanh và tiêu thụ thuốc lá ở Việt Nam vẫn ở mức cao.
Theo số liệu của Tổng cục Thuế, năm 2019, Hiệp hội thuốc lá Việt Nam đã nộp ngân sách nhà nước gần 17.321 nghìn tỷ đồng (tăng 3,8% so với cùng kỳ năm 2018) và trên 1071 nghìn tỷ đồng thuế nhập khẩu.
Bên cạnh đó, trong một vài năm gần đây, mặt hàng thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng là sản phẩm mới xuất hiện nhiều, nhưng chưa được quy định cụ thể tại các văn bản quy phạm pháp luật cũng như chính sách quản lý của các bộ, ngành.
Theo Tổng cục Thuế, hiện nay công tác quản lý đối với thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng, đặc biệt phương thức quản lý hình thức mua bán mặt hàng này qua các kênh thương mại điện tử còn nhiều khó khăn.
Từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng đã liên tục bắt giữ nhiều vụ buôn lậu thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng với số lượng lớn. Tuy nhiên, khi các cơ quan chức năng phát hiện và xử lý, chỉ có thể xử phạt dưới dạng hàng lậu do không có hóa đơn chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Do đó, trên thị trường vẫn tồn tại hoạt động sử dụng hay kinh doanh bất hợp pháp, thậm chí quảng cáo không đúng quy định về sản phẩm thuốc lá điện tử khiến tình trạng này trở nên đáng báo động.
Hiện nay, thuốc lá đang bị áp dụng nhiều loại thuế khác nhau, như thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế nhập khẩu… Cụ thể, thuốc lá đã là đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ năm 1990 khi Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt ở Việt Nam bắt đầu có hiệu lực. Từ đó đến nay, thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá cũng đã được điều chỉnh nhiều lần và tăng dần về thuế suất, từ mức thuế thấp nhất đối với mặt hàng thuốc lá lá, lá sợi 20%, thuốc lá điếu 40%; đến nay được nâng lên mức thuế suất là 75%. Đối với thuế giá trị gia tăng, thuốc lá là mặt hàng chịu mức thuế suất 10%. Thuế thu nhập doanh nghiệp là 20%.
Trước tình hình đó, theo Tổng cục Thuế, đã đến lúc các cơ quan chức năng cần nghiên cứu xây dựng ban hành khung chính sách quản lý các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng tại Việt Nam.
