Theo bản án ngày 12/6 của TAND Hà Nội, dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phục vụ giãn dân phố cổ tại Khu đô thị mới Việt Hưng, Hà Nội, nằm trong nội dung đề xuất hình thành các dự án thuộc “Đề án giãn dân phố cổ” do UBND quận Hoàn Kiếm cùng đơn vị tư vấn soạn thảo.

Ngày 15/8/2012, Thường vụ Thành ủy thông qua và giao cho UBND TP. Hà Nội báo cáo Thủ tướng cho phép triển khai cơ chế đặc thù, được chỉ định nhà thầu ứng vốn xây dựng và được thi công khu nhà ở phục vụ giãn dân phố cổ. Nội dung đề án nêu: “Về cơ chế lựa chọn nhà thầu theo phương thức xã hội hóa, nhà thầu được lựa chọn thi công dự án phải ứng toàn bộ vốn để xây dựng công trình theo hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công đã được phê duyệt. Sau khi xây dựng xong sẽ bàn giao toàn bộ công trình cho UBND quận Hoàn Kiếm để thực hiện giãn dân phố cổ. Nhà thầu thi công được hưởng một số ưu đãi trong dự án”.

Việc này vẫn là chủ trương, chưa có ý kiến của Thủ tướng, UBND TP. Hà Nội. Đến nay, dự án mới được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500, chưa được khảo sát thiết kế kỹ thuật, lập dự toán để lựa chọn nhà thầu thi công.

Ngày 14/6/2000, UBND TP. Hà Nội có Công văn số giao cho quận Hoàn Kiếm là chủ đầu tư dự án giãn dân phố cổ tại Khu đô thị Việt Hưng; nguồn vốn thực hiện dự án, thành phố có chủ trương huy động từ các nguồn vốn ứng trước để thực hiện, doanh nghiệp sẽ thu hồi vốn sau khi quận bố trí (bán nhà) cho người dân trong khu phố cổ.

Nguyễn Đức Thắng (54 tuổi) đã tiếp thị, môi giới cho Nguyễn Đức Lợi (em trai ông Thắng, 49 tuổi), Giám đốc Công ty CP Phát triển Kinh tế Hà Nội (Công ty Hà Nội) và Trần Ứng Thanh (67 tuổi) Tổng Giám đốc Công ty CP Vật liệu Xây dựng & Xuất nhập khẩu Hồng Hà (Công ty Hồng Hà) về dự án.

Thanh thỏa thuận với Thắng về việc đề nghị quận Hoàn Kiếm cho chuyển nhà đầu tư dự án (từ Công ty Hà Nội sang Công ty Hồng Hà). Nếu được, Thanh sẽ chi 7% của tổng mức đầu tư dự án (khoảng 280 tỷ đồng), trong đó Thắng và Công ty Hà Nội được hưởng 2%; còn 5% dùng để quan hệ cho Công ty Hồng Hà bỏ vốn và được thi công toàn bộ dự án, được hưởng các ưu đãi từ dự án.

Ngày 23/8/2010, UBND quận Hoàn Kiếm ra Quyết định giao cho Công ty Hồng Hà thu xếp nguồn vốn và chuẩn bị dự án đầu tư xây dựng khu nhà ở phục vụ giãn dân phố cổ, chấp thuận đề nghị của Công ty này xin được hưởng một số ưu đãi trong dự án.

Tuy nhiên, hai công ty Hồng Hà và Hà Nội lại sử dụng các văn bản, quyết định mà UBND quận Hoàn Kiếm đã ban hành, làm cho khách hàng tưởng rằng họ là Chủ đầu tư dự án, được phép huy động vốn để ký hợp đồng mua bán căn hộ, hợp đồng góp vốn. Công ty Hồng Hà và Hà Nội đã nhận đặt cọc của 143 người và sử dụng trái quy định tổng số tiền gần 170 tỷ đồng.

Phát hiện việc rao bán trái phép căn hộ khu nhà ở giãn dân phố cổ Hà Nội của công ty Hồng Hà, UBND quận Hoàn Kiếm có thông báo huỷ quyết định để công ty này thực hiện dự án và khẳng định, mọi hành vi mua bán, chuyển nhượng là trái quy định.

Số tiền trên đã bị sử dụng hết. Chứng từ và sổ kế toán ghi lý do tạm ứng phục vụ dự án mới, phục vụ dự án Việt Hưng, chuyển vốn cho Ban quản lý dự án với số tiền hơn 86 tỷ đồng. Tuy nhiên, việc tạm ứng này không có chứng từ hoàn ứng, cũng như không giải trình chi tiết sử dụng vào việc gì.

Đến nay, hai công ty trên chưa thực hiện bất cứ công việc gì của dự án. Phía công ty Hồng Hà mới trả lại cho khách hàng gần 33 tỷ đồng, còn gần 137 tỷ đồng, các ông Thanh, Xương, Lợi, Thắng chiếm đoạt.

Theo quy kết, ông Thắng mặc dù không phải cán bộ của công ty Hồng Hà nhưng có hành vi làm giấy tờ để được tạm ứng, đồng thời thu tiền của nhiều người. Bị cáo buộc phải bồi thường hơn 87 tỷ đồng. Trong khi đó, ông Thanh phải chịu trách nhiệm với số tiền hơn 26 tỷ đồng, Lợi 8,5 tỷ, Xương gần 1,5 tỷ đồng.

Toà xác định, số tiền chiếm đoạt của các bị cáo quá lớn, gây hậu quả nghiêm trọng, nguy hiểm cho xã hội. Trong vụ án, toà xác định ông Thắng chủ mưu ngang với vai trò của bị cáo Thanh nên phải nhận tù chung thân; Lợi 18 năm, Xương 13 năm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.