Pháp luật phải nghiêm minh để bảo vệ an toàn lưới điện cao áp

Theo Đại biểu Nhân dân

Vụ vi phạm an toàn lưới điện cao áp, đoạn đường dây 500kV Di Linh - Tân Định chiều ngày 22/5/2013 vừa qua đã dẫn đến sự cố gây mất điện 22 tỉnh, thành phía Nam, để lại những thiệt hại không nhỏ cho nền kinh tế, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và đời sống của người dân. Điều này một lần nữa báo động thực trạng vi phạm an toàn hành lang lưới điện cao áp.

Pháp luật phải nghiêm minh để bảo vệ an toàn lưới điện cao áp
Thực trạng vi phạm an toàn hành lang lưới điện cao áp đang rất báo động. Nguồn: Internet

Chỉ trong tích tắc, chiếc xe cẩu (làm việc ngay trong hành lang an toàn của đường dây siêu cao áp 500kV Bắc -Nam) nâng cây dầu cao 17,5 mét cộng với chiều cao vốn có - đã chạm vào đường dây 500 kV ở khoảng trụ 1072-1073 - đoạn gần trạm biến áp 500kV Tân Định, thuộc tỉnh Bình Dương, làm cho 22 tỉnh, thành khu vực phía Nam mất điện.

Thế nhưng, để khôi phục lại hệ thống lưới truyền tải điện miền Nam đã phải mất ít nhất 10 tiếng đồng hồ. Và đến nay, vẫn còn một số tổ máy điện (với khoảng 1.000MW) chưa hoạt động trở lại bình thường, trong khi việc cung ứng điện cho miền Nam đang hết sức căng thẳng.

Đó là chưa kể đến những thiệt hại kinh tế có thể cân, đong, đo, đếm ngay được từ các nhà máy, công trường, phân xưởng… đang sản xuất phải ngừng/nghỉ đột ngột. Rồi cả những thiệt hại vô hình do mất điện ảnh hưởng tới các bệnh viện, cơ sở y tế… và đời sống tinh thần của người dân miền Nam khi đang trong thời gian cao điểm của mùa nóng.

Trước đó, ngày 20/1/2013, đường dây 500kV đoạn Nho Quan - Hà Tĩnh do Truyền tải Điện Hà Tĩnh quản lý cũng đã bị sự cố gây gián đoạn cung cấp điện do một chiếc máy xúc đi dưới đường dây vi phạm khoảng cách an toàn. Và cách đây hơn 1 năm, tàu Bạch Đằng đã làm đứt một mạch cáp ngầm 220kV của đường dây cấp điện từ nhà máy điện Hải Phòng đi trạm Đình Vũ, gây thiệt hại hơn 20 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa khôi phục được.

Mặc dù Nghị định 106/2005/NĐ-CP của Chính phủ ban hành từ ngày 17/8/2005, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Điện lực về bảo vệ an toàn công trình lưới điện cao áp (là lưới điện có điện áp danh định từ 1.000V trở lên) - đã quy định rất rõ những hành vi bị nghiêm cấm, nhưng chỉ tính trong năm 2012, riêng tuyến đường dây 500kV Sơn La - Hiệp Hòa, đoạn qua tỉnh Thái Nguyên đã xảy ra hàng chục sự cố lớn dẫn đến phải cắt điện nhiều giờ để sửa chữa, gây thiệt hại mỗi vụ việc hàng trăm triệu đồng.

Tất cả những vụ việc nêu trên đều cho thấy một thực tế là: ý thức của một bộ phận người dân còn kém đối với việc bảo vệ an toàn lưới điện. Nhưng quan trọng hơn, cần tính đến, đó là sự thiếu hiểu biết về những quy định liên quan đến hành lang an toàn lưới điện - dẫn đến chủ quan, gây sự cố. Do đó, trách nhiệm trước tiên thuộc về công tác tuyên truyền.

Cần nhìn lại việc tuyên truyền, phổ biến những quy định của pháp luật, nâng cao nhận thức của người dân đối với tầm quan trọng của lưới truyền tải điện, cũng như hậu quả nếu để xảy ra sự cố đối với các công trình nguồn và lưới điện đối với an ninh năng lượng quốc gia, mà trực tiếp là những ảnh hưởng tới an toàn tính mạng của mỗi người, ánh sáng của mỗi nhà, nguồn năng lượng phục vụ sản xuất và phát triển kinh tế của cả đất nước.

Và, mặc dù Luật Điện lực, Nghị định của Chính phủ đã quy định rõ trách nhiệm của từng đơn vị, cá nhân, tổ chức trong công tác bảo vệ các công trình lưới điện, nhưng trước những sự cố xảy ra thời gian qua chưa có biện pháp xử lý triệt để, những nguy cơ tiềm ẩn rủi ro vẫn rình rập từng ngày, từng giờ, cũng cần tính đến những chế tài mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn khi xử lý các vi phạm an toàn lưới điện quốc gia.

Nhìn lại phong trào tâm linh thả đèn trời bay lên không trung để cầu may ở Hà Nội và một số tỉnh thành những năm 2005-2008 đã làm cháy cả nhà cao tầng, kho xăng và đường dây truyền tải điện, gây thiệt hại nghiêm trọng. Sau rất nhiều tranh luận, phân tích, tính toán thiệt hơn, ngày 15/9/2009, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định, nghiêm cấm mọi hoạt động sản xuất, buôn bán, tàng trữ, vận chuyển và đốt, thả đèn trời trong phạm vi cả nước. Từ đó đến nay, không còn tục thả đèn trời, cũng đồng nghĩa với việc không còn cảnh mất điện, cháy nhà do đèn trời bay lên vướng vào gây chập, cháy.

Hệ thống lưới truyền tải điện quốc gia chủ yếu được xây dựng trên mặt đất, trải dài và rộng khắp, nguy cơ sự cố luôn rình rập. Vì vậy, cần phải ngăn chặn kịp thời những vụ việc vi phạm hành lang bảo vệ an toàn lưới điện. Chỉ khi có chế tài đủ mạnh, pháp luật đủ nghiêm, công tác tuyên truyền đủ sâu, khi đó, hệ thống lưới truyền tải điện mới giảm những nguy cơ sự cố.