Thủ đoạn lừa đảo mới trong hoạt động XKLĐ: Môi giới nước ngoài “bẫy” DN Việt

Theo: DĐDN

Dù đã có nhiều kinh nghiệm trong việc ký kết các hợp đồng cung ứng lao động với môi giới nước ngoài nhưng trong thời đại bùng nổ công nghệ thông tin và sự tiện dụng của internet, một số DN XKLĐ trong nước đã mắc phải những“cú lừa” ngoạn mục của đối tác nước ngoài mà không biết tỏ cùng ai.

Đấy là tình trạng của những bản hợp đồng ký kết với môi giới qua mạng. Quá tin vào những giấy tờ có tính pháp lý mà phía đối tác gửi qua email, DN đã vội vàng ra thông báo tuyển lao động, thu tiền đặt cọc của người lao động tới cả ngàn USD.

Những điều khoản hấp dẫn

Giữa lúc các thị trường tiếp nhận lao động VN vẫn chưa hết ảnh hưởng bởi cơn bão khủng hoảng thì một hợp đồng cung ứng lao động sang Canada làm việc trong ngành thủy sản với những điều khoản hấp dẫn và những cam kết đảm bảo mọi thủ tục để đưa lao động VN sang Canada một cách thuận tiện, được một Cty môi giới nước ngoài gửi tới tiếp cận một DN XK lao động có tiếng trong nước. Đó là yêu cầu hợp tác cung ứng lao động sang Canada làm việc trong một nhà máy thuỷ sản. Trong email gửi tới ngày 19/5/2009, ông Johnson Addo, tự xưng là Giám đốc Cty tuyển dụng Easy - Link Accra tại Ghana đã giới thiệu là Cty tuyển dụng chuyên cung ứng nhân sự ra nước ngoài đựơc thành lập năm 1998 theo đúng trình tự luật pháp. Hiện giờ Cty đang có các đối tác là các Cty thuỷ sản ở Alaska (Mỹ), Vancouver (Canada) và Madrid (Tây Ban Nha). Ông Johnson Addo còn gửi cho Cty VN nhiều loại giấy tờ để củng cố niềm tin gồm: chứng minh thư, hộ chiếu, đăng ký kinh doanh, thư yêu cầu tuyển dụng và thư uỷ quyền tuyển dụng từ đối tác nước ngoài. Kèm theo là bản hợp đồng hợp tác cung ứng lao động. Trong thư, ông Johnson Addo đề nghị hợp tác cung ứng một số lao động sang làm việc cho một nhà máy chế biến thuỷ sản tại bang Vancouver (Canada) với mức lương 20 USD/giờ, thời gian làm việc là 8 giờ/ngày và thời gian làm thêm là không quá 4 giờ/ngày. Hợp đồng có giá trị 2 năm. Phía Cty Easy-Link Accra sẽ lo mọi thủ tục giấy tờ cho người lao động. Tiền vé máy bay sẽ do chủ sử dụng lao động chi trả. Đổi lại, Cty XKLĐ VN sẽ phải trả cho Cty môi giới Easy-Link Accra là 5.500 USD/lao động. Khoản phí này sẽ được trả làm 2 lần. Khi Cty Easy-Link Accra hoàn thành các thủ tục, người lao động có được visa thì Cty VN phải chuyển trả cho Cty môi giới nước ngoài này 550 USD/lao động. Đây là khoản tiền để lo các thủ tục và visa cho người lao động. Số tiền còn lại tới khi lao động sang tới Canada làm việc thì mới phải trả tiếp. Phía Cty môi giới nước ngoài còn sẵn sàng nhận làm thủ tục visa cho lao động và người lao động chỉ là lao động phổ thông, không cần nặng nề quá về kỹ năng.

Đích cuối cùng - đòi tiền

Những điều khoản này quá thuận lợi đối với lao động khi mà từ lâu nay việc xin visa lao động sang Canada luôn là khâu vướng nhất. Sang Canada làm việc trong một nhà máy sản xuất thuỷ sản với mức lương như trên và chi phí không quá cao trong bản hợp đồng như một cơ hội lớn với Cty XKLĐ và lao động VN. Cuối tháng 6 năm 2009, phía Cty đã gửi danh sách 27 lao động sang cho đối tác Easy-Link Accra. Nhưng cũng để làm phép thử, Cty đề nghị trong số lao động đó, ông Johnson Addo chọn ra 5 người để thử nghiệm làm các thủ tục trước, sau khi hoàn thành thủ tục cho 5 người này và đưa lao động sang Canada an toàn thì làm tiếp cho số lao động còn lại. Chưa đầy 2 tháng kể từ khi hai bên bắt đầu hợp tác, Cty Easy-Link đã gửi cho phía Cty XK lao động VN bản scan hộ chiếu và visa của 5 lao động được chọn làm điểm. Đồng thời không quên gửi thư đòi tiền theo như thỏa thuận từ trước, khi có visa của 5 lao động, phí Cty XK lao động VN phải trả cho Cty Easy-Link 550 USD/lao động và số tiền còn lại trong tổng 5.500 USD/lao động thì đợi đến khi người lao động sang tới Canada làm việc thì sẽ trả hết.

Cty phía VN đồng ý trả 550 USD/lao động nếu chủ sử dụng lao động tại Canada thông qua Cty Easy- Link đặt vé cho người lao động và gửi code vé về cho Cty đối tác VN. Nếu được tiền phí sẽ trả cao gấp 3 lần (1.500 USD/người). Đồng thời, đề nghị Cty Easy- Link gửi code vé của 5 lao động về.  Khi có code vé của người lao động, Cty XK lao động phía VN sẽ kiểm tra độ tin cậy của visa bằng cách nhờ hãng vé máy bay mà người lao động được đặt chỗ gọi tới hải quan sân bay tại Canada để kiểm tra xem số hiệu visa đó có đúng là tên của lao động VN hay không. Tất nhiên là những đề nghị này đều bị Cty Easy- Link từ chối và họ đã hạ giá tiền từ 550 USD/lao động xuống còn 150 USD/lao động. Như vậy số tiền làm thủ tục cho 5 lao động này là 750 USD. Khi đã hạ giá mà phía Cty VN vẫn kiên quyết đòi có code vé máy bay, thấy không thể kiếm được tiền từ thương vụ này, nên Cty Easy - Link đã không hề liên lạc lại và hợp đồng cung ứng coi như phá sản, không có bất kỳ liên hệ nào với phía Cty VN.

Câu chuyện trên là bài học cho các DN XKLĐ. Cần có sự thẩm định kỹ càng thực tế từ nhiều nguồn thông tin, đặc biệt là thông qua Đại sứ quán VN ở nước sở tại trước khi ký kết hợp đồng cung ứng lao động, tránh mất tiền oan, đồng thời khiến người lao động bị liên lụy.