Khoảng trống trách nhiệm sau sai phạm tiền tỉ
Hàng loạt sai phạm “phát lộ” tại hai đơn vị thuộc Ban quản lý các khu công nghiệp (KCN) Thái Nguyên như lấy tiền ngân sách gửi vào tài khoản cá nhân lấy lãi chi tiêu, hạch toán kế toán tùy tiện, lưu trữ hồ sơ kế toán luộm thuộm, thậm chí có biểu hiện của việc cố ý làm trái, báo cáo sai sự thật.
Có biểu hiện cố ý làm trái
Hai đơn vị có hàng loạt sai phạm về quản lý tài chính là công ty phát triển hạ tầng các KCN và Trung tâm (TT) Dạy nghề các KCN. Những sai phạm được phát hiện đã diễn ra trong thời gian dài nhưng những người đứng đầu vẫn “bình chân như vại”.
Tháng 8/2010, báo Lao Động từng phản ánh việc lãnh đạo công ty phát triển hạ tầng các KCN Thái Nguyên chủ trương dùng tiền bồi thường GPMB chưa chi, tiền ứng trước của các nhà đầu tư để gửi tiết kiệm ngân hàng đứng tên 4 cá nhân lấy lãi hơn 611 triệu chi tiêu. Vụ việc này, phía công ty chỉ bị Sở Tài chính Thái Nguyên xử phạt vi phạm hành chính 13 triệu đồng.
Năm 2012, Thanh tra tỉnh Thái Nguyên tiếp tục chỉ ra những vi phạm tài chính của đơn vị này. Thanh tra cho rằng, sai phạm là do đơn vị không chấp hành quy định nhà nước về chế độ hạch toán kế toán, có biểu hiện của việc cố ý làm trái, báo cáo nhà nước sai sự thật.
Sau hơn 10 năm, tại KCN Sông Công 1 mới có 75,2ha đất sạch trong tổng số 220ha đất đã quy hoạch. Cty phát triển hạ tầng KCN đã cho các NĐT thuê đất vượt diện tích được bàn giao chỉ giới là 4,57ha, vượt diện tích giấy CNQSDĐ là 15,52ha. Trong 28 DN đã và đang hoạt động tại KCN có nhiều dự án bố trí không đúng với ngành nghề phê duyệt hoặc không đúng với phân khu chức năng, có dự án bố trí vào cả khu vực đất cây xanh tập trung. Trách nhiệm đối với những tồn tại, sai phạm về Luật Đất đai và quy hoạch KCN thuộc về Giám đốc Cty phát triển hạ tầng KCN đã thực hiện trái quy hoạch KCN.
Như việc gửi tiền ngân sách lấy lãi, theo báo cáo tài chính của đơn vị tại thời điểm 31/12/2008 số dư tài khoản tiền gửi ngân hàng là 3,2 tỉ đồng. Nhưng cũng tại thời điểm đó, trong tài liệu của công ty thể hiện một sổ tiết kiệm đứng tên ông Hoàng Công Doãn (Giám đốc công ty) với số tiền 2,3 tỉ đồng được gửi ngày 21/8/2008 rút ngày 8/6/2009.
Phía công ty giải thích mâu thuẫn trên là do đã rút tiền gửi ngân hàng về để gửi sổ tiết kiệm kể trên nhưng không hạch toán, không ghi chép sổ kế toán dẫn tới số dư tiền gửi trên bảng cân đối tài khoản không đúng sự thật.
Những con số “nhảy múa”
Thanh tra tỉnh Thái Nguyên đã dùng từ “luộm thuộm, tùy tiện” để nói về việc lưu trữ hồ sơ kế toán, hạch toán các nghiệp vụ kế toán của đơn vị này.
Ví dụ, ngày 16/9/2008 biên bản bàn giao số dư quỹ tiền mặt trên các sổ là 801 triệu đồng nhưng số tiền kiểm kê được lại là 835 triệu đồng, chênh lệch gần hơn 33 triệu đồng. Thay vì tìm nguyên nhân, khắc phục sai sót theo phương pháp nghiệp vụ kế toán thì đơn vị này lại dùng thủ thuật khiến những con số biết “nhảy múa”. Quỹ dịch vụ tại thời điểm bàn giao thủ quỹ là 83 triệu đồng (là số liệu để tiếp tục ghi chép đến tháng 10/2009) nhưng tại biên bản lại ghi nhận số dư hơn 134 triệu đồng. Sự thật, ngày 13/3/2009 công ty đã điều chỉnh lại phiếu thu bằng cách thay một số phiếu thu mới, bỏ đi phiếu thu cũ rồi lập biên bản kiểm kê quỹ tiền mặt số tiền là 62,1 triệu đồng, cho phù hợp với số dư sổ mới. Trong khi biên bản kiểm quỹ thời điểm bàn giao là 113 triệu đồng.
TT Dạy nghề các KCN lại có thủ thuật khác để “làm phép” với tiền ngân sách. Đó là các chứng từ hóa đơn không đúng quy định được lập nên để rút tiền chênh lệnh giữa nguồn kinh phí được cấp và chi thực tế. Đơn vị này đã lấy danh nghĩa tổ chức các lớp đào tạo nghề để quyết toán được kinh phí được cấp, nhưng có những lớp học, TT Dạy nghề chỉ đứng ra mở lớp rồi thuê người khác đào tạo hay chỉ thực hiện việc cấp chứng chỉ cho học viên. Thanh tra đã xác định, TT Dạy nghề các KCN đã đi mua hóa đơn, lập chứng từ không đúng sự thật để quyết toán theo dự toán được giao, rút số tiền chênh lệch so với thực chi, sử dụng số tiền chênh lệch trên để ngoài sổ sách kế toán. Số tiền sai phạm được xác định là trên 185 triệu đồng.
Còn số tiền sai phạm của công ty phát triển hạ tầng các KCN được yêu cầu thu hồi lên đến hàng tỉ đồng, trong đó có 1,4 tỉ đồng xác định thiếu số tiền thuê lại đất và phí sử dụng hạ tầng; thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp nhưng đơn vị không báo cáo, không nộp là 124 triệu đồng; nguồn thu để ngoài sổ sách hơn 1,1 tỉ đồng (không xem xét thu hồi số tiền đã được cơ quan công an, Sở Tài chính xử lý năm 2010).
Khi được hỏi về việc kiểm điểm, xử lý và khắc phục các sai phạm sau kết luận thanh tra đối với hai đơn vị thành viên, ông Lê Văn Khôi – Phó Trưởng ban Quản lý các KCN Thái Nguyên - cho biết, không nắm rõ được hoạt động thanh tra. Rất có thể, một lần nữa những sai phạm ở các đơn vị thuộc Ban quản lý các KCN Thái Nguyên lại bị “chìm xuồng”, không quy được trách nhiệm cụ thể cho cá nhân nào.
Hai đơn vị có hàng loạt sai phạm về quản lý tài chính là công ty phát triển hạ tầng các KCN và Trung tâm (TT) Dạy nghề các KCN. Những sai phạm được phát hiện đã diễn ra trong thời gian dài nhưng những người đứng đầu vẫn “bình chân như vại”.
Tháng 8/2010, báo Lao Động từng phản ánh việc lãnh đạo công ty phát triển hạ tầng các KCN Thái Nguyên chủ trương dùng tiền bồi thường GPMB chưa chi, tiền ứng trước của các nhà đầu tư để gửi tiết kiệm ngân hàng đứng tên 4 cá nhân lấy lãi hơn 611 triệu chi tiêu. Vụ việc này, phía công ty chỉ bị Sở Tài chính Thái Nguyên xử phạt vi phạm hành chính 13 triệu đồng.
Năm 2012, Thanh tra tỉnh Thái Nguyên tiếp tục chỉ ra những vi phạm tài chính của đơn vị này. Thanh tra cho rằng, sai phạm là do đơn vị không chấp hành quy định nhà nước về chế độ hạch toán kế toán, có biểu hiện của việc cố ý làm trái, báo cáo nhà nước sai sự thật.
Giao đất trái quy hoạch
Sau hơn 10 năm, tại KCN Sông Công 1 mới có 75,2ha đất sạch trong tổng số 220ha đất đã quy hoạch. Cty phát triển hạ tầng KCN đã cho các NĐT thuê đất vượt diện tích được bàn giao chỉ giới là 4,57ha, vượt diện tích giấy CNQSDĐ là 15,52ha. Trong 28 DN đã và đang hoạt động tại KCN có nhiều dự án bố trí không đúng với ngành nghề phê duyệt hoặc không đúng với phân khu chức năng, có dự án bố trí vào cả khu vực đất cây xanh tập trung. Trách nhiệm đối với những tồn tại, sai phạm về Luật Đất đai và quy hoạch KCN thuộc về Giám đốc Cty phát triển hạ tầng KCN đã thực hiện trái quy hoạch KCN.
Như việc gửi tiền ngân sách lấy lãi, theo báo cáo tài chính của đơn vị tại thời điểm 31/12/2008 số dư tài khoản tiền gửi ngân hàng là 3,2 tỉ đồng. Nhưng cũng tại thời điểm đó, trong tài liệu của công ty thể hiện một sổ tiết kiệm đứng tên ông Hoàng Công Doãn (Giám đốc công ty) với số tiền 2,3 tỉ đồng được gửi ngày 21/8/2008 rút ngày 8/6/2009.
Phía công ty giải thích mâu thuẫn trên là do đã rút tiền gửi ngân hàng về để gửi sổ tiết kiệm kể trên nhưng không hạch toán, không ghi chép sổ kế toán dẫn tới số dư tiền gửi trên bảng cân đối tài khoản không đúng sự thật.
Những con số “nhảy múa”
Thanh tra tỉnh Thái Nguyên đã dùng từ “luộm thuộm, tùy tiện” để nói về việc lưu trữ hồ sơ kế toán, hạch toán các nghiệp vụ kế toán của đơn vị này.
Ví dụ, ngày 16/9/2008 biên bản bàn giao số dư quỹ tiền mặt trên các sổ là 801 triệu đồng nhưng số tiền kiểm kê được lại là 835 triệu đồng, chênh lệch gần hơn 33 triệu đồng. Thay vì tìm nguyên nhân, khắc phục sai sót theo phương pháp nghiệp vụ kế toán thì đơn vị này lại dùng thủ thuật khiến những con số biết “nhảy múa”. Quỹ dịch vụ tại thời điểm bàn giao thủ quỹ là 83 triệu đồng (là số liệu để tiếp tục ghi chép đến tháng 10/2009) nhưng tại biên bản lại ghi nhận số dư hơn 134 triệu đồng. Sự thật, ngày 13/3/2009 công ty đã điều chỉnh lại phiếu thu bằng cách thay một số phiếu thu mới, bỏ đi phiếu thu cũ rồi lập biên bản kiểm kê quỹ tiền mặt số tiền là 62,1 triệu đồng, cho phù hợp với số dư sổ mới. Trong khi biên bản kiểm quỹ thời điểm bàn giao là 113 triệu đồng.
TT Dạy nghề các KCN lại có thủ thuật khác để “làm phép” với tiền ngân sách. Đó là các chứng từ hóa đơn không đúng quy định được lập nên để rút tiền chênh lệnh giữa nguồn kinh phí được cấp và chi thực tế. Đơn vị này đã lấy danh nghĩa tổ chức các lớp đào tạo nghề để quyết toán được kinh phí được cấp, nhưng có những lớp học, TT Dạy nghề chỉ đứng ra mở lớp rồi thuê người khác đào tạo hay chỉ thực hiện việc cấp chứng chỉ cho học viên. Thanh tra đã xác định, TT Dạy nghề các KCN đã đi mua hóa đơn, lập chứng từ không đúng sự thật để quyết toán theo dự toán được giao, rút số tiền chênh lệch so với thực chi, sử dụng số tiền chênh lệch trên để ngoài sổ sách kế toán. Số tiền sai phạm được xác định là trên 185 triệu đồng.
Còn số tiền sai phạm của công ty phát triển hạ tầng các KCN được yêu cầu thu hồi lên đến hàng tỉ đồng, trong đó có 1,4 tỉ đồng xác định thiếu số tiền thuê lại đất và phí sử dụng hạ tầng; thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp nhưng đơn vị không báo cáo, không nộp là 124 triệu đồng; nguồn thu để ngoài sổ sách hơn 1,1 tỉ đồng (không xem xét thu hồi số tiền đã được cơ quan công an, Sở Tài chính xử lý năm 2010).
Khi được hỏi về việc kiểm điểm, xử lý và khắc phục các sai phạm sau kết luận thanh tra đối với hai đơn vị thành viên, ông Lê Văn Khôi – Phó Trưởng ban Quản lý các KCN Thái Nguyên - cho biết, không nắm rõ được hoạt động thanh tra. Rất có thể, một lần nữa những sai phạm ở các đơn vị thuộc Ban quản lý các KCN Thái Nguyên lại bị “chìm xuồng”, không quy được trách nhiệm cụ thể cho cá nhân nào.