Ngày đen tối của EU và Hy Lạp

Theo Công Thuận/daibieunhandan.vn

Ngày 15/7/2015 có lẽ sẽ đi vào lịch sử như một ngày mà Hy Lạp bị mất độc lập sau 185 năm tự do, ngày mà nền dân chủ đã “chết” tại quốc gia tạo ra nó và ngày mà Liên minh châu Âu (EU) tiến hành bước quyết định hướng tới sự hủy diệt chính mình.

Sau gần 20 giờ bị “hăm dọa” bởi các nhà lãnh đạo EU ở Brussels - điều mà một quan chức Hy Lạp đã so sánh với “một cuộc tra tấn về tinh thần” - Hy Lạp đã buộc phải đưa ra sự lựa chọn khó khăn: bỏ phiếu thông qua một loạt biện pháp hà khắc theo yêu cầu của chủ nợ thay vì rời khỏi Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone).

Như vậy, với 229 phiếu thuận, 64 phiếu chống và 6 phiếu trắng, Quốc hội Hy Lạp hôm 15/7 đã chấp nhận những biện pháp cải cách “khó nuốt”, trong đó, có biện pháp tăng thuế và tăng tuổi nghỉ hưu để đổi lấy gói cứu trợ thứ ba trị giá 86 tỷ euro. Với việc các ngân hàng bị đóng cửa và Kho bạc nhà nước trống rỗng, Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras không có lựa chọn nào khác, nhưng cái giá phải trả sẽ rất nặng nề - cho cả Hy Lạp và EU.

Ngày đen tối của EU và Hy Lạp - Ảnh 1Biếm họa của Deng Coy Miel
Về cơ bản, Hy Lạp đã nhận thấy quyền tự quyết của mình đã mất đi phần cốt yếu. Một nhà nước với phương châm “tự do hay là chết” và quốc ca là bài “Hymn Liberty” (Bài ca tự do) giờ đây không thể tự do hành động.

Chính phủ nước này sẽ phụ thuộc vào bộ ba chủ nợ là Liên minh châu Âu, Ngân hàng Trung ương châu Âu và Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF). Các tài sản trị giá nhiều tỷ euro đang bị tước bỏ khỏi sự kiểm soát của nhà nước Hy Lạp và được đặt trong một quỹ ủy thác Luxembourg.

Một cách khách quan, Hy Lạp xứng đáng bị đối xử như vậy. Nước này đã “nói dối” những số liệu của mình để gia nhập Eurozone, Hy Lạp cũng không thực hiện những cải cách mà họ đã cam kết và Chính phủ hiện nay đã phá vỡ sự tin tưởng của các nhà lãnh đạo EU bởi “sự liều lĩnh của một đứa trẻ”.

Nhưng có một thực tế không thể phủ nhận: Hy Lạp không còn là một quốc gia có chủ quyền, cũng không còn là một nền dân chủ như hầu hết người châu Âu hiểu về thuật ngữ này. Dân chủ, từ tiếng Hy Lạp: “demos”, có nghĩa là “quyền lực thuộc về người dân”.

Ý nguyện của người dân Hy Lạp thể hiện qua cuộc trưng cầu ý dân hôm 5/7 là: không chấp nhận các điều kiện của EU. Nhưng vài ngày sau đó, Thủ tướng Hy Lạp, chính là người đã kêu gọi trưng cầu ý dân, lại ký thỏa thuận chấp nhận mọi điều kiện của EU để đổi lấy một gói cứu trợ thứ 3 trị giá tới 86 tỷ euro trong vòng 5 năm và giữ Hy Lạp ở lại Eurozone.

Những nhân vật ủng hộ liên bang hóa như lãnh đạo đảng Tự do trong Nghị viện châu Âu Guy Verhofstadt cho rằng, bài học rút ra từ cuộc khủng hoảng Hy Lạp là một liên minh tiền tệ mà không có một liên minh chính trị thì không thể bền vững.

Nhưng cứu liên minh chính trị bằng cố hàn gắn liên minh tiền tệ sẽ dẫn đến sự kết thúc của Liên minh châu Âu. EU sẽ bị chia làm hai: Một bên sẽ là thành viên Eurozone như Đức, Pháp và Italy với chính sách thuế, ngân sách, chính phủ và có thể có quân đội chung.

Bên kia sẽ là các nước như Anh, Thụy Điển và Đan Mạch - vẫn sẽ tuân theo hầu hết các luật của EU nhưng giữ tính độc lập riêng của họ. Rõ ràng, một châu Âu chia rẽ sẽ là một châu Âu yếu hơn khi nói đến việc giải quyết các vấn đề nóng nếu đứng bên cạnh một nước Nga đang hồi sinh mạnh mẽ hoặc xử lý vấn đề di cư hàng loạt ở Địa Trung Hải.

Trong 2 thập kỷ qua, có rất ít bằng chứng về sự chuyển giao quyền lực quy mô lớn từ các quốc gia sang EU để có khả năng triển khai sức mạnh trên vũ đài chính trị thế giới hoặc cung cấp sự thịnh vượng cho công dân của mình tốt hơn.

Trong thực tế, đồng euro, vốn được cho là để ràng buộc người châu Âu lại với nhau, đã cho thấy sự chia rẽ, và việc tạo ra một người châu Âu với một bản sắc chung sẽ còn rất xa vời khi mà sự hội nhập chặt chẽ hơn đã dẫn đến những phản ứng dữ dội từ các đảng dân túy đại diện cho một lực lượng đối lập về giấc mơ châu Âu.

Việc xóa bỏ các quyền của người dân và của quốc gia đối với việc quyết định họ sẽ phải chi bao nhiêu cho giáo dục, y tế và lương hưu hoặc họ bảo vệ biên giới, đánh thuế như thế nào sẽ khiến cho bản sắc dân tộc bị tổn thương, sự oán giận đối với giới tinh hoa chính trị sẽ tăng lên và ham muốn tự quyết sẽ trỗi dậy không thể ngăn cản. Trong quá khứ, việc áp đặt các ý tưởng một cách máy móc lên các dân tộc khác đã kết thúc trong thất bại nếu không muốn nói là thảm họa.