Tổng thống Donald Trump vào tối thứ 6 tuần vừa qua đã viết trên Twitter rằng: "Các quốc gia giàu có nhất trên thế giới tuyên bố mình là quốc gia đang phát triển để có được sự đối xử đặc biệt của WTO. KHÔNG thể như thế được nữa!!! Hôm nay tôi đã chỉ đạo Đại diện Thương mại Hoa Kỳ hành động để các nước dừng lại...".

Trong một bản ghi nhớ, Tổng thống Donald Trump đã chỉ đạo đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer sử dụng tất cả các phương tiện có sẵn để thúc ép WTO ngăn chặn các nước tuyên bố vị thế của các nước đang phát triển nếu sức mạnh kinh tế của họ không cần đối xử có lợi.

Các nước đang phát triển, được cho là chưa cạnh tranh với các nền kinh tế tiên tiến như Mỹ, có thêm thời gian để mở nền kinh tế, mất nhiều thời gian hơn để trợ cấp xuất khẩu và lợi thế thủ tục trong các tranh chấp của WTO. Các quốc gia có thể chọn trạng thái của riêng họ và các quốc gia khác có thể thách thức họ.

Trump cho biết việc cho phép cường quốc như Trung Quốc và các quốc gia khác tận dụng lợi thế của quy tắc thương mại là không công bằng. Nếu Mỹ quyết định WTO đã không đạt được tiến bộ đáng kể sau 90 ngày, họ sẽ đơn phương tìm cách đối xử với các nước đó như các nền kinh tế đang phát triển.

Tuyên bố của ông Trump lưu ý rằng 7 trong số 10 nền kinh tế giàu có nhất thế giới khẳng định vị thế của mình là nước đang phát triển.

Mặc dù tuyên bố vị thế là các nước đang phát triển, Trung Quốc là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và là nhà xuất khẩu số 1.

7 trong số 10 nền kinh tế giàu có nhất thế giới được đo bằng Tổng sản phẩm quốc nội bình quân đầu người trên cơ sở ngang giá sức mua là Brunei, Hồng Kông, Kuwait, Macao, Qatar, Singapore và Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất - hiện đang tuyên bố mình là quốc gia đang phát triển, bản ghi nhớ của ông Trump nói.

"Mexico, Hàn Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ - thành viên của cả G20 và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) - cũng khẳng định vị thế này".

"Trung Quốc và quá nhiều quốc gia khác đã tiếp tục xếp mình là các nước đang phát triển, cho phép họ tận hưởng những lợi ích đi kèm và tìm kiếm các cam kết yếu hơn so với các thành viên WTO khác", theo bản ghi nhớ của ông Trump.

"Khi các nền kinh tế giàu có nhất tuyên bố vị thế của các nước đang phát triển, họ không chỉ gây hại cho các nền kinh tế phát triển khác mà cả các nền kinh tế thực sự cần sự đối xử đặc biệt và khác biệt", ông Trump cho biết và khẳng định "không thể tiếp tục bị kiểm soát".

Tình trạng quốc gia đang phát triển trong WTO cho phép các chính phủ có thời hạn dài hơn để thực hiện các cam kết thương mại tự do, cũng như khả năng bảo vệ một số ngành công nghiệp trong nước và duy trì trợ cấp.

Hoa Kỳ và Trung Quốc đang bị khóa trong một cuộc chiến thương mại đối với các cáo buộc của Mỹ cho rằng Bắc Kinh đang sử dụng các hoạt động "săn mồi", bao gồm cả không gian mạng, để thách thức sự thống trị công nghệ của Mỹ.

WTO đang rất cần cải cách, ông Trump nói.