Theo ghi nhận, thời gian qua tại TP. Hồ Chí Minh, nhiều chủ đầu tư đã rất nỗ lực để hoàn thành bàn giao đưa dự án vào sử dụng, đủ điều kiện làm thủ tục xin cấp sổ hồng cho khách hàng mua nhà, nhưng hoàn toàn bị lệ thuộc vào việc xem xét giải quyết của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Theo ông Trần Quốc Dũng - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Hưng Thịnh, hiện nay Hưng Thịnh có 13 dự án với với gần 8.800 căn hộ chưa được cấp sổ hồng, mặc dù có đầy đủ điều kiện để cấp sổ. Đơn cử như dự án Lavita Garden ở quận Thủ Đức, dự án này Hưng Thịnh đã xin xác định tiền sử dụng đất để nộp từ năm 2015, song đến nay vẫn chưa có kết quả.

Tương tự, bà Tạ Xuân Thi Thi - Giám đốc Khối quản lý Bất động sản Sơn Kim Land cho biết, đơn vị cũng đã bàn giao 100% căn hộ dự án Khu liên hợp cao ốc Trung tâm thương mại - văn phòng và căn hộ (Gateway Thảo Điền) cho khách hàng và cũng đã hoàn thành nghĩa vụ nộp trên 120 tỷ đồng tiền sử dụng đất dự án Gateway Thảo Điền vào ngân sách nhà nước và được cấp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Khối nhà A và B vào năm 2016… Nhưng đến nay, tất cả khách hàng mua nhà vẫn chưa được cấp sổ hồng gây nên sự bức xúc rất lớn cho các cư dân.

Theo thống kê chưa đầy đủ của Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA), trong tổng số 490 dự án nhà ở được phê duyệt trong giai đoạn 2015-2019, đã có hơn 29.000 căn nhà và căn hộ officetel thuộc 56 dự án của 14 tập đoàn và doanh nghiệp bất động sản đang bị tắc sổ hồng. Trong đó, có 26.375 căn nhà (chủ yếu là căn hộ chung cư) và 2.693 căn hộ officetel đã bị chậm cấp “sổ hồng”, chưa bao gồm các dự án đã triển khai trước năm 2015 .

Sở Tài nguyên Môi trường TP. Hồ Chí Minh cũng cho biết, hiện nay còn hơn 100 dự án đã nộp hồ sơ đề nghị tính tiền sử dụng đất nhưng chưa được giải quyết. Tuy nhiên, những vướng mắc phổ biến trong quá trình cấp sổ hồng không chỉ ách tắc ở khâu tính tiền sử dụng đất mà còn nằm ở nghĩa vụ bổ sung (do dự án có sự điều chỉnh khác với ban đầu), hoặc là vướng đất công xen cài, vướng tài sản có nguồn gốc công sản...

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA - cho biết, vừa có công văn gửi UBND TP. Hồ Chí Minh báo cáo về tình trạng “tắc" tiền sử dụng đất làm “tắc" sổ hồng, làm cho người mua nhà bất an, tiềm ẩn “điểm nóng” tranh chấp, tụ tập đông người, ảnh hưởng đến an ninh trật tự.

Chủ tịch HoREA nhìn nhận, tình trạng chậm cấp “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất” (sổ hồng) cho khách hàng mua nhà, tại các dự án nhà ở trên địa bàn thành phố, đã xảy ra trong nhiều năm qua, dẫn đến nhiều hệ lụy. Vừa không đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của khách hàng mua nhà, vừa làm giảm nguồn thu ngân sách nhà nước, đồng thời không tốt cho xã hội và thị trường bất động sản

Do đó, nhằm tháo gỡ “điểm nghẽn sổ hồng” HoREA kiến nghị UBND TP. Hồ Chí Minh xem xét, chỉ đạo ưu tiên giải quyết cấp sổ hồng trước cho khách hàng đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo hợp đồng mua nhà, để triệt tiêu các “điểm nóng” tiềm ẩn.

Về nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất bổ sung (nếu có) giữa chủ đầu tư dự án với Nhà nước, thì đề nghị tách ra xử lý riêng, với một số biện pháp bảo đảm. Cụ thể, các căn hộ và diện tích kinh doanh mà chủ đầu tư giữ lại, thì chưa cấp “sổ hồng” và sẽ cấp sau, khi đã có kết luận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền hoặc chủ đầu tư ký quỹ một khoản tiền, hoặc chủ đầu tư có văn bản cam kết thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính bổ sung (nếu có) với Nhà nước.

Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị UBDN Thành phố chỉ đạo xây dựng hoàn thiện “Quy trình công tác xác định giá đất, thẩm định giá đất” của Sở Tài nguyên Môi trường và Sở Tài chính. Đồng thời, đề nghị UBND TP chỉ đạo các cơ quan trên xem xét, sớm giải quyết các dự án đã “tạm nộp” tiền sử dụng đất…