Lãi suất ngân hàng: Doanh nghiệp khó với, người gửi chưa mặn mà

Theo ĐTCK

Thị trường tiền tệ tiếp tục "nóng" khi lãi suất huy động được niêm yết công khai cao nhất đã lên tới 14,5%/năm, lãi suất cho vay cũng được đẩy lên tương ứng.

 

Hệ quả là các doanh nghiệp đang phải oằn lưng gánh chịu một mức lãi suất cao ngất ngưởng, mà nhiều khi vẫn không tiếp cận được nguồn tín dụng. Theo các chuyên gia kinh tế, cần phải có ngay những biện pháp mạnh để ổn định tình hình.
 
Chủ Cơ sở nhựa Tiền Phát, đường Hương lộ 2, Quận Bình Tân, TP. HCM cho biết, hiện tại anh có nhu cầu vay 3 tỷ đồng, trong thời hạn 5 năm, dưới hình thức trả góp, để mở thêm một xưởng sản xuất. Tuy nhiên, dù cơ sở hoạt động kinh doanh khá thành công, với doanh thu hàng năm khoảng 50 tỷ đồng, nhưng anh vẫn không vay được vốn tại thời điểm này. Liên lạc với Ngân hàng TMCP Đại Á thì được nhân viên cho biết, ngân hàng chỉ dành vốn cho những khách hàng cũ, còn khách hàng mới đang tạm ngừng cho vay. Nhân viên Ngân hàng TMCP Á Châu thì thông báo, nếu vay 3 tỷ đồng theo hình thức trả góp trong 5 năm, lãi suất phải trả là 19%/năm. Thế nhưng, khi anh đồng ý thì việc vay vốn vẫn chưa hoàn thành được.
 
Nhựa Tiền Phát không phải là trường hợp cá biệt. Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và sản xuất HT Việt Nam tại Khu công nghiệp Sông Mây, Biên Hòa, Đồng Nai chia sẻ, đơn đặt hàng cuối năm của Công ty khá lớn, nhưng thiếu vốn để mua nguyên vật liệu. Khi đặt vấn đề vay vốn với các ngân hàng thì có nơi thông báo tạm ngưng; có nơi dù đã cử nhân viên ngân hàng đã xuống tận nơi thẩm định, nhưng rồi cũng khất lần, chưa có câu trả lời chính thức. Lãnh đạo Công ty HT cho biết, với một khoản vay lớn, doanh nghiệp hiện chỉ biết trông vào ngân hàng và sẵn sàng chấp nhận mức lãi suất 19%/năm để duy trì hoạt động sản xuất.
 
Lý giải hiện tượng này, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, các ngân hàng đang gặp khó khăn về vốn nên không dám mạo hiểm đẩy mạnh tín dụng. Bằng chứng là mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục "nóng", bất chấp lời kêu gọi đồng thuận lãi suất huy động tối đa chỉ là 12%/năm mà Hiệp hội Ngân hàng đưa ra từ đầu tháng 11.
 
Hiện có khá nhiều ngân hàng TMCP công khai niêm yết lãi suất huy động đến mức 13%/năm. Tuy nhiên, đó mới là phần nổi của tảng băng chìm. Bởi bên cạnh đó, các ngân hàng vẫn tiếp tục triển khai nhiều chương trình khuyến mại huy động vốn với các mức thưởng lãi suất, giá trị quà tặng ngày càng cao.
 
Đơn cử, với mức tặng lãi suất thưởng lên tới 0,8% cho kỳ hạn 1 tháng, 0,9% cho kỳ hạn 2 tháng, 1,2% cho kỳ hạn 3 tháng và tiếp tục lũy tiến lên 1,5%, lãi suất huy động thực tế tại Ngân hàng TMCP Bắc Á đã được đẩy lên 13,5%/năm. Và kỷ lục về lãi suất huy động hiện nay lên tới 14,5%/năm có lẽ đang thuộc về Ngân hàng Miền Tây. Đặc biệt, nhiều NHTM còn "thoả thuận" lãi suất với nhóm khách hàng nhiều tiền và mức lãi suất này thực tế là bao nhiêu thì không mấy người biết, song chí ít nó cũng không thể thấp hơn mức lãi suất cao nhất hiện nay trên thị trường.
 
Điều đáng nói hiện nay, nhiều ngời gửi tiền lại thích chọn gửi tiết kiệm bằng USD và vàng. Bà Tống Thị Chỉ, khu Trung Hòa, Nhân Chính, Hà Nội cho biết, có ít tiền đồng gửi tiết kiệm lấy lãi chi tiêu thêm trong gia đình hàng tháng, nhưng thấy tình hình giá vàng, USD lên, bà đã chuyển hết sang USD. Theo Ngân hàng TMCP Bắc Á, lượng USD trong Ngân hàng khá nhiều, trong khi số lượng doang nghiệp vay bằng USD rất ít, nên bản thân Bắc Á hàng cũng phải mang USD đi gửi.
 
TS. Lê Đăng Doanh nhận xét, các NHTM đang thiếu vốn, bởi không huy động được vốn trong dân nên mới đưa đến tình trạng lãi suất huy động được đẩy lên cao. Nhưng với việc thiếu niềm tin vào tiền đồng, người dân tính toán mua vàng sẽ lãi hơn nên vốn đang bị "trói chặt" trong vàng và USD. TS. Doanh nói: "Một khoản tiền lớn không được huy động vào kinh doanh và đầu tư đương nhiên sẽ gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc vay vốn, đồng thời là sự thiệt thòi lớn cho nền kinh tế".
 
Một chuyên gia kinh tế nhận định, căng thẳng thanh khoản của các NHTM là có thực. Trong bối cảnh này, "NHNN cần bơm thêm tiền vào thị trường để 'tháo ngòi' tình hình căng thẳng hiện nay. Nhưng các bước phải rất cẩn trọng, bởi lạm phát đã vượt con số dự kiến", vị chuyên gia này khuyến nghị.