Các chính sách hỗ trợ phát huy hiệu quả, thu ngân sách nhà nước tích cực

Trần Huyền

Theo Bộ Tài chính, các chính sách của Chính phủ về hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 đã phát huy hiệu quả, một số ngành có đóng góp số thu lớn cho ngân sách nhà nước duy trì mức tăng trưởng khá.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Thu ngân sách nhà nước bằng 45,7% dự toán

Báo cáo công tác tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2022 của Bộ Tài chính cho thấy, lũy kế 4 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước ước đạt 645,3 nghìn tỷ đồng, bằng 45,7% dự toán, tăng 13,3% so cùng kỳ năm 2021 (ngân sách trung ương ước đạt 46,4% dự toán; ngân sách địa phương ước đạt 45% dự toán).

Trong tổng số thu trên, thu nội địa ước đạt 520,3 nghìn tỷ đồng, bằng 44,2% dự toán, tăng 9,1% so cùng kỳ năm 2021. Kết quả thu nội địa đạt khá đã phản ánh sát tình hình kinh tế - xã hội 4 tháng đầu năm. Các chính sách của Chính phủ về hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 đã phát huy hiệu quả, một số ngành có đóng góp số thu lớn cho ngân sách nhà nước duy trì mức tăng trưởng khá. Ước tính cả nước có 54/63 địa phương thực hiện thu nội địa 4 tháng đảm bảo tiến độ dự toán (trên 38%); 37/63 địa phương thu cao hơn so với cùng kỳ, 26 địa phương thu thấp hơn so với cùng kỳ.

Có 9/12 khoản thu nội địa đảm bảo tiến độ dự toán (trên 34% dự toán), trong đó: Các khoản thu trực tiếp từ hoạt động sản xuất - kinh doanh (chiếm 52% tổng số thu nội địa) là thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước đạt 41,2% dự toán; thu từ khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đạt 42,7% dự toán; thu từ khu vực kinh tế ngoài quốc doanh đạt 49,3% dự toán.

Bên cạnh đó, có 3 khoản thu chưa đảm bảo tiến độ dự toán là thu từ cấp quyền khai thác khoáng sản (đạt 22,5%), thu quỹ đất công ích và hoa lợi công sản khác (đạt 31,9%) và thu hồi vốn, thu cổ tức, lợi nhuận, lợi nhuận sau thuế, chênh lệch thu, chi của Ngân hàng Nhà nước (đạt 30,4%).

Tuy nhiên, Bộ Tài chính nhận định, trong bối cảnh xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine vẫn diễn ra căng thẳng, giá nhiên liệu và một số nguyên liệu đầu vào tăng cao sẽ tác động làm tăng chi phí sản xuất kinh doanh, từ đó có thể ảnh hưởng tới thu ngân sách trong những tháng tiếp theo.

Đồng thời, việc triển khai thực hiện các giải pháp miễn, giảm thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân nhằm hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã ảnh hưởng đến số thu ngân sách. Ước tính đến hết 4 tháng, tổng số thuế được miễn, giảm để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân theo quy định khoảng 10,16 nghìn tỷ đồng.

Bổ sung 963,5 tỷ đồng kinh phí phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân

Cùng với thu ngân sách nhà nước, công tác quản lý, điều hành chi ngân sách nhà nước cũng được Bộ Tài chính điều hành hiệu quả, chặt chẽ. Luỹ kế chi ngân sách nhà nước 4 tháng đạt 470,2 nghìn tỷ đồng, bằng 26,3% dự toán, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, chi đầu tư phát triển ước đạt 95,7 nghìn tỷ đồng, bằng 18,48% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao; chi trả nợ lãi ước đạt 33,8 nghìn tỷ đồng, bằng 32,6% dự toán; chi thường xuyên ước đạt 340,2 nghìn tỷ đồng, bằng 30,6% dự toán.

Đặc biệt, ngân sách Trung ương đã chi từ dự phòng để bổ sung cho các địa phương 963,5 tỷ đồng kinh phí phòng, chống dịch COVID-19 và hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch COVID-19, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, thủy sản khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh theo quy định. Bên cạnh đó, đã thực hiện xuất cấp 27,19 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, cứu trợ, cứu đói cho nhân dân trong dịp Tết Nguyên đán và giáp hạt đầu năm.

Riêng về chi đầu tư phát triển, tổng số kế hoạch vốn năm 2022, Thủ tướng Chính phủ đã giao 518,1 nghìn tỷ đồng, bên cạnh đó các địa phương đã giao kế hoạch vốn đầu tư của địa phương (từ các nguồn tăng thu, kết dư ngân sách địa phương…) tăng khoảng 42 nghìn tỷ đồng so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Các bộ, cơ quan trung ương, địa phương phân bổ chi tiết kế hoạch vốn được giao (không kể số kế hoạch vốn các địa phương giao tăng thêm) đạt 92,23% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Đồng thời, vốn của các Chương trình mục tiêu quốc gia chưa được giao kế hoạch; ngoài ra một số dự án khởi công mới đang hoàn thiện thủ tục đầu tư, thực hiện công tác đấu thầu, thương thảo hợp đồng... nên tiến độ giải ngân vốn 4 tháng đầu năm chậm (bằng 18,48% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao), trong đó giải ngân vốn ngoài nước chỉ đạt gần 3,25% kế hoạch.

Theo Bộ Tài chính, cân đối ngân sách trung ương và ngân sách các cấp địa phương được đảm bảo. Trong 4 tháng đầu năm (tính đến ngày 25/4/2022), đã thực hiện phát hành 45,9 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ, với kỳ hạn bình quân 15,64 năm, lãi suất bình quân 2,4%/năm.