Truy thu đóng BHXH hơn 353,9 tỷ đồng

Đánh giá kết quả công tác kiểm tra, thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), BHXH Việt Nam cho biết, từ năm 2016 đến 9 tháng đầu năm  2019, ngành BHXH đã tiến hành thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT tại 20.202 đơn vị sử dụng lao động.

Kết quả, cơ quan BHXH các cấp đã phát hiện 161.268 lao động thuộc đối tượng phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian, qua đó truy thu đóng số tiền là 353,9 tỷ đồng; Phát hiện và yêu cầu người sử dụng lao động làm thủ tục truy thu đóng BHXH, BHTN, BHYT cho 155.058 lao động, do đóng thiếu mức tiền lương quy định, số tiền yêu cầu truy thu đóng là 157,401 tỷ đồng.

Về xử phạt vi phạm hành chính, cơ quan BHXH đã ban hành 2.028 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, với số tiền xử phạt phải thu là 75,3 tỷ đồng.

Theo số liệu thống kê BHXH Việt Nam, từ năm 2016 đến 9 tháng đầu năm 2019, ngành BHXH đã chủ trì, phối hợp thực hiện kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại 56.449 đơn vị.

Trong đó, cơ quan BHXH đã tiến hành kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH, qua đó đã phát hiện nhiều sai sót, hưởng chế độ BHXH không đúng quy định, kiến nghị, yêu cầu thu hồi về Quỹ BHXH với số tiền 36,6 tỷ đồng; phát hiện nhiều cơ sở khám chữa bệnh BHYT thanh toán chi phí khám chữa bệnh không đúng quy định, kiến nghị, yêu cầu thu hồi về Quỹ BHYT với số tiền 679, 2 tỷ đồng.

Đạt được kết quả trên, theo BHXH Việt Nam là do toàn ngành BHXH đã chủ động triển khai công tác thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch. Trong đó, tập trung kiện toàn, bồi dưỡng nghiệp vụ, tăng cường đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra tại BHXH Việt Nam và BHXH các tỉnh, thành phố; tăng cường phối hợp với các Bộ, Ngành hữu quan trong hoạt động thanh tra, kiểm tra liên ngành và giải quyết khiếu nại, tố cáo về lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN...

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác kiểm tra, thanh tra chuyên ngành của BHXH Việt Nam đã gặp phải không ít khó khăn, vướng mắc.

Đó là, cơ quan BHXH có quyền và trách nhiệm tổ chức thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT nhưng lại chỉ có chức năng thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHTN, BHYT mà không có chức năng thanh tra, xử lý vi phạm trong việc thực hiện chính sách pháp luật về BHXH, BHYT đối với các tổ chức, cá nhân, đơn vị sử dụng lao động. Điều này đã gây ra khó khăn không nhỏ trong việc tổ chức thực hiện các quy định của chính sách pháp luật về BHXH, BHYT.

Lực lượng thanh tra của các ngành còn mỏng, mặc dù đã có sự phối hợp tham gia rất lớn và có đóng góp không nhỏ vào kết quả thanh tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT.

Các hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT của người lao động và chủ sử dụng lao động đều do cơ quan BHXH qua công tác kiểm tra phát hiện. Tuy nhiên, việc xử lý vi phạm mới chỉ dừng ở mức độ phát hiện sai sót, kiến nghị thu hồi và kiến nghị cơ quan quản lý Nhà nước xử lý theo quy định của pháp luật…

Kiện toàn chính sách và tổ chức bộ máy thực hiện thanh tra

Để khắc phục những khó khăn, vướng mắc trên, ngành BHXH sẽ triển khai các giải pháp sau:

Thứ nhất, đề xuất, sửa đổi bổ sung văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến chức năng, nhiệm vụ.

Kiến nghị bổ sung chức năng thanh tra chuyên ngành đầy đủ cho ngành BHXH, trong đó có thanh tra việc thực hiện giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT để hạn chế tình trạng lạm dụng, trục lợi chế độ BHXH và bội chi Quỹ BHYT như hiện nay.

Đề nghị bổ sung trách nhiệm của cơ quan BHXH trong việc thanh tra chuyên ngành về BHYT, thanh tra việc thực hiện chính sách BHYT, thực hiện hợp đồng khám chữa bệnh BHYT; Đề nghị bổ sung trách nhiệm của cơ quan BHXH trong thanh tra, kiểm tra việc giải quyết và chi trả chế độ BHTN…

Thứ hai, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về thanh tra chuyên ngành

Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định số 07/2012/NĐ-CP ngày 09/02/2012 của Chính phủ quy định về cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra  chuyên ngành theo đó bổ sung thêm ngành BHXH.

Sửa đổi, bổ sung các Nghị định: số 95/2013/NĐ-CP ngày 22/8/2013; số 88/2015/NĐ-CP ngày 07/10/2015 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, BHXH, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;

Đề nghị bổ sung thẩm quyền của tổ chức BHXH xử phạt các hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN và BHYT và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi đối tượng vi phạm không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt…

Thứ ba, kiện toàn cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện thanh tra, kiểm tra ngành BHXH

Để thực hiện tốt công tác thanh tra sau khi được bổ sung chức năng thanh tra chuyên ngành đầy đủ, ngành BHXH cần kiện toàn lại cơ cấu tổ chức bộ máy và chuẩn bị đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra theo hướng thành lập đơn vị hành chính, có con dấu và tài khoản riêng, trực thuộc BHXH Việt Nam là "thanh tra BHXH" để giúp Tổng Giám đốc trong công tác thanh tra ngành BHXH đảm bảo tính khách quan và kịp thời.

Trong thời gian tới, ngành BHXH tiếp tục thực hiện cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh giao dịch điện tử, giảm thiểu việc những giấy tờ không cần thiết nên công tác thanh tra, kiểm tra cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục.

Thứ tư, tiếp tục nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra ngành BHXH

Để nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra của ngành BHXH trong thời gian tới tiếp tục hoàn thiện, đổi mới theo hướng sắp xếp lại đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra tương ứng, phù hợp theo cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện nhiệm vụ thanh tra ngành BHXH sau khi thống nhất phương án kiện toàn cơ cấu tổ chức bộ máy thanh tra, kiểm tra ngành BHXH…