Chữa căn bệnh “tồn tiền”:

Ngân hàng buộc phải “vái tứ phương”

Thái Hằng

(Tài chính) Sức hấp thụ vốn của nền kinh tế quá yếu, lượng tiền ùn ứ trong ngân hàng đang ngày càng nhiều, tăng trưởng tín dụng lại thấp, buộc các ông chủ nhà băng phải "vái tứ phương" để giải quyết nguồn vốn ứ đọng.

Một trong những sản phẩm của Home Credit thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Nguồn: internet.
Một trong những sản phẩm của Home Credit thu hút sự chú ý của người tiêu dùng. Nguồn: internet.

Số liệu mới nhất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy đến ngày 23/5, tín dụng chỉ tăng 1,31% so với đầu năm, bằng phân nửa tốc độ tăng của cùng kỳ năm ngoái và thấp xa mục tiêu điều hành cả năm là 12%-14%. Trong khi đó, vốn huy động toàn hệ thống vẫn tăng 4,2%. Kết quả tăng trưởng tín dụng trong những tháng đầu năm 2014 của nhiều ngân hàng thương mại đưa ra cũng rất thấp, thậm chí âm. Trong khi, tiền gửi vào ngân hàng ngày càng nhiều, do sức hấp thụ vốn của doanh nghiệp yếu, nhà đầu tư không dám mạo hiểm, tìm nơi trú ẩn an toàn bằng cách gửi tiền tiết kiệm còn ngân hàng lại không cho doanh nghiệp vay được, phải đổ vào trái phiếu Chính phủ với lãi suất thấp… Số tiền “ùn ứ” trong ngân hàng đang khiến các ông chủ nhà băng như ngồi trên đống lửa và tìm mọi cách để nhanh chóng đẩy lượng tiền tồn.

Từ hạ lãi suất huy động

Ứng phó với bối cảnh cung nhiều nhưng sức cầu yếu, các ngân hàng thương mại buộc phải cân đối giảm lãi suất huy động, tiết kiệm thêm chi phí đầu vào. Lãi suất huy động bằng VND hiện phổ biến ở mức 0,8-1%/năm đối với tiền gửi  không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 5,5-6%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn 1 tháng và dưới 6 tháng; 6-7,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng, kỳ hạn trên 12 tháng 7,5-8,3%/năm.

Cụ thể, tại Ngân hàng Eximbank, lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1-3 tháng giảm từ 6%/năm xuống còn 5,7%/năm. Tương tự, lãi suất huy động kỳ hạn 4-5 tháng cũng hạ từ 6% xuống 5,98%/năm. Cùng với Eximbank, Sacombank cũng tiến hành hạ lãi suất huy động đối với kỳ hạn 7 - 11 tháng. Cụ thể, lãi suất kỳ hạn 7 - 8 tháng được ngân hàng này giảm còn 6,55%/năm; kỳ hạn 9 - 10 tháng giảm còn 6,7%/năm và 11 tháng giảm còn 6,8%/năm.

Tại Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), các mức lãi suất kỳ hạn 1 - 2 tháng hiện cũng chỉ còn 5,5%/năm; kỳ hạn 3 tháng còn 5,6%/năm hiện giảm thêm khoảng 0,4%/năm so với đợt cắt giảm trước đó vào khoảng đầu tháng 4/2014. Không chỉ cắt giảm các kỳ hạn ngắn, lãi suất các kỳ hạn dài cũng được ACB giảm khá mạnh. Điển hình như kỳ hạn 6 tháng, hiện ngân hàng này giảm lãi suất giảm từ 6,55%/năm xuống 6,1%/năm; kỳ hạn 9 tháng cũng giảm 0,6%/năm, còn 6,3%/năm, kỳ hạn 12 tháng giảm từ 7,7%/năm xuống 6,9%/năm. Với các kỳ hạn 13, 24, 36 tháng, ngân hàng này hiện áp dụng các mức lãi suất tương ứng là 7,6%/năm - 7,4%/năm - 7,5%/năm…

Tuy nhiên, ghi nhận từ thị trường, kể từ thời điểm tháng 3/2014 cho đến nay, dù lãi suất huy động đã giảm mạnh nhưng dòng tiền “dư thừa” vẫn không “chảy” khỏi các ngân hàng.

Đến chạy đua cho vay tiêu dùng

Sức cầu của thị trường quá yếu, không riêng gì hệ thống ngân hàng thương mại, hiện nhiều công ty tài chính như Prudential Finance, Home Credit... cũng sôi sục tìm mọi cách để đẩy sức cầu tăng, sẵn sàng cho cá nhân vay tiêu dùng dưới hình thức tín chấp (không cần tài sản bảo đảm) với thủ tục đơn giản, thời gian giải ngân nhanh, lãi suất ưu đãi. Điển hình phải kể tới như 3 gói sản phẩm ưu đãi của Home Credit vừa kích hoạt nhằm thu hút khách hàng trong bối cảnh kinh tế khó khăn:

(1). Sản phẩm “thời hạn ưu đãi 1” và “thời hạn ưu đãi 3” – sản phẩm ưu đãi về lãi suất hấp dẫn. Nếu khách hàng trả toàn bộ khoản vay trong vòng 1 tháng kể từ khi ký hợp đồng vay thì sẽ được hưởng lãi suất ưu đãi 0%, đồng thời không phải đóng bất kỳ phí thanh toán trước hạn nào. Còn nếu khách hàng trả toàn bộ khoản vay trong vòng 3 tháng kể từ khi ký hợp đồng vay thì sẽ được hưởng lãi suất ưu đãi giảm tối đa 50% so với lãi suất ban đầu và cũng không phải đóng bất kỳ phí thanh toán trước hạn nào.

(2). Sản phẩm “Quà tặng thanh toán 1” và “quà tặng thanh toán 2” với ưu đãi tập trung vào việc khuyến khích khách hàng thanh toán đúng hạn và không tất toán hợp đồng sớm. Nếu chọn loại hình sản phẩm này, khách hàng sẽ được tặng miễn phí 1-2 kỳ thanh toán cuối cùng (bao gồm cả gốc lẫn lãi), nghĩa là khách hàng thỏa điều kiện sản phẩm sẽ được giảm 20% lãi suất so với lãi suất ban đầu.

(3). Sản phẩm “tối ưu” dành cho các khách hàng trước khoản vay 50%, khi đó khách hàng sẽ nhận được một mức lãi suất ưu đãi đặc biệt, thấp hơn mức lãi suất thông thường tùy thuộc vào sản phẩm và thời hạn vay của khách hàng.

Trước sức ép tăng trưởng tín dụng và giải phóng tiền tồn, nhiều ngân hàng thương mại cũng buộc phải tham gia vào “trận chiến” cho vay tiêu dùng cạnh tranh với các công ty tài chính, tung ra nhiều chính sách, cơ chế hấp dẫn để nhằm thu hút khách hàng, đẩy mạnh cho vay tiêu dùng, tăng lợi nhuận như: Lãi suất vay thấp, thời gian cho vay dài... Thậm chí, có ngân hàng còn tung ra các sản phẩm cho vay mua, sửa chữa nhà, mua ô tô…lãi suất thấp đến 0%, không cần tài sản thế chấp. Cụ thể, từ nay đến hết tháng 9/2014, các khoản vay nhà đất, vay kinh doanh, vay tiêu dùng thế chấp bất động sản tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vương (VPBank) được hưởng mức lãi suất 5%/năm và 5,5%/năm với khoản vay mua ô tô thế chấp bằng chính chiếc ô tô đó trong 6 tháng đầu.

TPBank cũng kích hoạt chương trình “Vay ưu đãi - Không lo lãi” dành cho vay tiêu dùng với mức lãi suất từ 6,6%/năm. VIB tiếp tục triển khai gói 2.500 tỷ đồng cho vay khách hàng cá nhân vay tiêu dùng và doanh nghiệp siêu nhỏ vay sản xuất kinh doanh với mức lãi suất ưu đãi. Theo đó, khách hàng có nhu cầu vay mua, xây dựng, sửa chữa nhà, mua ô tô hoặc vay phục vụ sản xuất kinh doanh với khoản vay từ 2 tỷ đồng trở lên được hưởng lãi suất ưu đãi từ 7,99%/năm trong 6 tháng đầu, 9,99%/năm cho 6 tháng tiếp theo...

Ngoài đẩy mạnh cho vay tiêu dùng, phát triển bán lẻ dịch vụ, nhiều ngân hàng còn triển khai liên kết với các cửa hàng, siêu thị, hãng du lịch… giảm giá cho chủ thẻ thanh toán, miễn phí mở tài khoản cá nhân, phí phát hành thẻ ghi nợ nội địa, thẻ tín dụng, sử dụng các dịch vụ thanh toán trực tuyến...