“Êm đềm”  

Ngày 13/12, Ngân hàng nhà nước (NHNN) công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD ở mức: 23.160 đồng (giảm 5 đồng).  Tỷ giá tham khảo tại Sở Giao dịch NHNN hiện mua vào ở mức 23.175 đồng (không đổi) và bán ra ở mức 23.810 đồng (không đổi). Tại Vietcombank, giá USD được niêm yết ở mức 23.080 - 23.230 VND/USD (mua vào - bán ra), không đổi so với ngày hôm qua. 

Tính từ đầu năm, ngoại trừ tỷ giá trung tâm tăng đều đặn do “yếu tố đặc thù” (định hình lại cho cân bằng hơn trong tương quan các mức tỷ giá trên thị trường), tỷ giá thực tế giao dịch giữa NH với doanh nghiệp và dân cư đã giảm so với cuối năm 2018. Thực tế này đã thay đổi nhiều dự báo về  tỷ giá năm 2019. Thay cho mức dự báo biến động tăng trên 2%, (một số dự báo mức độ lớn hơn 3%) đến thời điểm này,  tỷ giá VND/USD vẫn đang giảm. Thống kê, trong 10 tháng đầu năm, so với thời điểm cuối năm 2018, tỷ giá giao dịch VND/USD đã giảm 0,77% trên NH và giảm 1,24% trên thị trường tự do.

Trong một bản phân tích về tỷ giá, nhóm phân tích của SSI Research đã đưa ra những dấu mốc đáng chú ý: Ngoại trừ 2 tháng 5 và 6/2019 tỷ giá bật tăng do chiến tranh thương mại Mỹ - Trung leo thang khiến đồng Nhân dân tệ (CNY) mất giá, tỷ giá mua vào của các NHTM luôn ở mức ngang bằng hoặc thấp hơn tỷ giá mua vào của NHNN là 23.200 VND/USD. Nhờ vậy, NHNN đã mua được lượng lớn ngoại tệ, nâng dự trữ ngoại hối lên mức kỷ lục 73 tỷ USD, tương đương khoảng 14 tuần nhập khẩu và các NHTM cũng gia tăng lợi nhuận từ hoạt động ngoại hối.

SSI Research nhận định, trong tháng cuối năm, có rất nhiều yếu tố cùng đan xen tác động lên tỷ giá. Ngoài các diễn biến phức tạp từ bên ngoài, trong nước, cầu ngoại tệ tăng cao phục vụ nhu cầu nhập khẩu hàng hóa, thặng dư thương mại giảm mạnh, trạng thái ngoại tệ của các NHTM cũng bớt dồi dào sẽ tạo áp lực lên tỷ giá.

Tuy nhiên ở chiều ngược lại, chênh lệch lãi suất VND-USD trên liên NH nới rộng, dòng kiều hối và ngoại tệ từ các giao dịch hợp tác kinh doanh, bán vốn vẫn tích cực sẽ hỗ trợ neo giữ tỷ giá. Rất có thể tỷ giá dịp cuối năm 2019 sẽ thấp hơn hoặc bằng tỷ giá cuối năm 2018. Điều này đánh dấu một năm điều hành tỷ giá thành công của NHNN.

Sẽ không tăng quá 2%

Trong năm 2019, tỷ giá VND/USD không phải không chịu nhiều thách thức đặc biệt là vào những lần các đồng tiền mạnh trên thế giới đều “chao đảo” bởi đồng bạc xanh lên giá. Nhưng cuối cùng, VND vẫn “vững”.

Trao đổi với PV Tiền Phong, một lãnh đạo Vụ Chính sách tiền tệ NHNN cho hay đến thời điểm này có thể yên tâm khi VND giữ được một năm ổn định. Theo vỊ lãnh đạo này, những yếu tố khiến tỷ giá ổn định đến chính từ nội tại của nền kinh tế. “Các yếu tố  tác động đến sự ổn định tỷ giá năm 2019 là nền kinh tế của chúng ta đã có một năm ổn định, tăng trưởng cao, kiểm soát tốt lạm phát đi kèm với xuất siêu. Điều này cũng khiến giới đầu tư tin tưởng, dòng vốn ngoại chảy vào và kiều hối cũng về nhiều hơn, đẩy cung ngoại tệ dồi dào”, đại diện Vụ Chính sách tiền tệ cho biết. Ngoài ra, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt giúp ổn định tâm lý thị trường.  

“Tỷ giá cuối năm 2019 sẽ thấp hơn hoặc bằng tỷ giá cuối năm 2018”-  Đó là nhận định của SSI căn cứ trên các chỉ số phân  tích đến  đầu tháng 12/2019. Tuy nhiên, nhóm phân tích lưu ý:  Thực tế, việc giữ tỷ giá ổn định trong năm 2019 phản ánh các nền tảng vĩ mô tích cực của Việt Nam nhưng cũng khiến VND tăng giá trong tương quan với các đối tác lớn. Các quốc gia này vẫn đang mở rộng quy mô nới lỏng tiền tệ, đồng nội tệ của họ sẽ còn giảm giá trong năm 2020 và vì vậy về lâu dài, điều này sẽ tạo ra bất lợi nhất định cho hàng hóa Việt Nam nếu VND vẫn giữ giá.

“Xét trong bối cảnh tổng thể và quan hệ thương mại Việt - Mỹ, mức điều chỉnh của đồng VND trong năm 2020 nếu có sẽ nằm trong khoảng 1%- 2% và sẽ được điều chỉnh dần từng bước, tùy thuộc vào các diễn biến trên thế giới”, nhóm phân  tích của SSI nhấn mạnh.   

Theo báo cáo kinh tế vĩ mô của Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đang ở mức cao trong nhiều năm qua, riêng về kiều hối, Việt Nam nằm trong top 10 nước nhận kiều hối lớn nhất thế giới, ước đạt 16,7 tỷ USD năm 2018. Nhóm nghiên cứu viện này do TS Cấn Văn Lực đứng đầu đưa ra dự báo: Đến hết năm 2019, tỷ giá về cơ bản ổn định, không có biến động lớn, khả năng tăng tối đa 0,5 đến 0,8% so với đầu năm.