Thủ tướng “thúc” cải cách kiểm tra chuyên ngành và cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh

PV.

Trước phàn nàn thời gian kiểm tra chuyên ngành trung bình tại Việt Nam hiện mất khoảng 76 giờ/thủ tục, cao hơn xấp xỉ ba lần so với các nước ASEAN-4, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Chỉ thị số 20/CT-TTg nhằm tăng cường cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành và cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh.

Việc cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành, cắt giảm điều kiện kinh doanh góp phần thúc đẩy tăng trưởng, giải phóng nguồn lực xã hội.
Việc cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành, cắt giảm điều kiện kinh doanh góp phần thúc đẩy tăng trưởng, giải phóng nguồn lực xã hội.

Thời gian kiểm tra chuyên ngành trung bình vẫn cao so với khu vực

Thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo quyết liệt các bộ, cơ quan ngang bộ thực hiện việc cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành và cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Triển khai thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, cơ quan liên quan đã vào cuộc. Theo đó, Bộ Công Thương trình Chính phủ ban hành Nghị định số 08/2018/NĐ-CP ngày 15/01/2018 sửa đổi một số Nghị định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Công Thương, cắt giảm 675 điều kiện kinh doanh; Bộ Y tế trình Chính phủ ban hành Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 về quản lý an toàn thực phẩm thay thế Nghị định số 38/2012/NĐ-CP, đã giảm khoảng 95% lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra an toàn thực phẩm…

Tuy nhiên, theo ông Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, việc thực hiện kiểm tra chuyên ngành thời gian qua vẫn chưa đạt được kết quả như mong đợi. Cụ thể, mới chỉ có khoảng 6% mặt hàng được đưa ra khỏi diện phải kiểm tra chuyên ngành; Vẫn còn 63/164 danh mục mặt hàng phải kiểm tra chuyên ngành chưa được các Bộ quản lý chuyên ngành ban hành chính thức, chưa chỉ rõ mã HS từng mặt hàng, hoặc có mã HS chưa phù hợp.

Do vậy, mặc dù có nhiều cải cách về thủ tục, tuy nhiên, tới nay thời gian kiểm tra chuyên ngành trung bình vẫn là 76 giờ/thủ tục, cao hơn xấp xỉ ba lần so với các nước ASEAN-4.

Thực tế cũng cho thấy, vẫn còn một số bộ, cơ quan ngang bộ chưa thực sự chú trọng đến công tác này. Tiến độ thực hiện đơn giản, cắt giảm các điều kiện kinh doanh và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hoá xuất nhập khẩu còn thực hiện chậm, chưa đạt yêu cầu đề ra.
Các giải pháp đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh chậm được triển khai làm ảnh hưởng đến niềm tin của người dân, doanh nghiệp...

Đi vào thực chất 

Để cải cách thực chất hoạt động kiểm tra chuyên ngành và cắt giảm điều kiện kinh doanh, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị từng đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ cần quán triệt việc cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành, cắt giảm điều kiện kinh doanh là một trong những giải pháp quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng, giải phóng nguồn lực xã hội, do đó cần tập trung chỉ đạo thực hiện công tác này một cách quyết liệt, thực chất, xử lý nghiêm người đứng đầu các cơ quan, đơn vị không thực hiện nghiêm túc nhiệm vụ được giao.

Thủ tướng yêu cầu trước ngày 15/8/2018, các bộ, cơ quan ngang bộ hoàn thành việc ban hành theo thẩm quyền và trình cấp có thẩm quyền các văn bản để thực thi phương án cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành, cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh bằng hình thức một văn bản sửa nhiều văn bản theo quy trình, thủ tục rút gọn.

Văn bản thực thi phương án cải cách hoạt động kiểm tra chuyên ngành phải đáp ứng yêu cầu cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành; danh mục hàng hóa, sản phẩm kiểm tra chuyên ngành phải gắn mã HS; một sản phẩm, hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu chỉ do một bộ, cơ quan ngang bộ hoặc một đơn vị thuộc bộ, cơ quan ngang bộ chịu trách nhiệm quản lý; phương thức quản lý chuyển từ chủ yếu tiền kiểm sang chủ yếu hậu kiểm gắn với nguyên tắc quản lý rủi ro, đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật của tổ chức, cá nhân; Không áp dụng hình thức kiểm tra đối với từng lô hàng, trừ kiểm dịch.

Văn bản thực thi phương án cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh phải đáp ứng yêu cầu cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 50% điều kiện kinh doanh; Phương án cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh phải thực chất, không gộp nhiều điều kiện thành 01 điều kiện theo kiểu cơ học hoặc chỉ thay đổi tên gọi... Nghiêm cấm các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tự đặt thêm điều kiện kinh doanh, danh mục hàng hóa, thủ tục kiểm tra chuyên ngành trái quy định của pháp luật.

Các bộ, cơ quan ngang bộ trong quá trình xây dựng dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật có quy định thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh, danh mục hàng hóa, sản phẩm kiểm tra chuyên ngành phải bảo đảm rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện, không tạo rào cản gia nhập thị trường, không làm phát sinh chi phí cho doanh nghiệp...

Các bộ, cơ quan ngang bộ công bố kết quả cắt giảm, đơn giản hóa danh mục hàng hóa, sản phẩm, thủ tục kiểm tra chuyên ngành và cắt giảm điều kiện kinh doanh cùng lợi ích kinh tế mang lại ngay sau khi các văn bản thực thi phương án cắt giảm, đơn giản hóa được cấp có thẩm quyền ban hành...