Thương mại điện tử tiếp tục bứt phá

Theo Trung Hiếu/baodauthau.vn

Tăng trưởng xuất khẩu và tăng trưởng của thương mại điện tử (TMĐT) những năm gần đây khá đồng điệu, hỗ trợ lẫn nhau. Nếu các doanh nghiệp nắm bắt và khai thác tốt các cơ hội từ các hoạt động này, chắc chắn tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2018 sẽ có những bứt phá mới.

Tốc độ tăng trưởng TMĐT năm 2017 ước tính trên 25%.
Tốc độ tăng trưởng TMĐT năm 2017 ước tính trên 25%.

Tốc độ tăng trưởng ấn tượng

Một kết quả khảo sát đầy ấn tượng về tốc độ tăng trưởng của TMĐT Việt Nam năm 2017 đã được Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) công bố tại Diễn đàn Toàn cảnh TMĐT Việt Nam 2018 diễn ra ngày 14/3, tại Hà Nội.

Theo đó, tốc độ tăng trưởng TMĐT năm 2017 ước tính trên 25%. Đặc biệt, nhiều doanh nghiệp (DN) nhận định, tốc độ tăng trưởng của lĩnh vực này sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao, thậm chí là “ngoạn mục”. Đối với lĩnh vực bán lẻ trực tuyến, VECOM cho biết, tỷ lệ tăng trưởng doanh thu năm 2017 của các DN này là 35%. Khảo sát tại các DN chuyển phát hàng đầu cho thấy, tốc độ tăng trưởng doanh thu từ dịch vụ này lên tới 60 - 200%.

Tại lĩnh vực thanh toán, theo thông tin từ Công ty CP Thanh toán quốc gia Việt Nam, năm 2017, số lượng giao dịch trực tuyến thẻ nội địa tăng khoảng 50% so với năm 2016, trong khi giá dịch vụ tăng tới 75%. Trong lĩnh vực tiếp thị trực tuyến, một số công ty tiếp thị liên kết có tốc độ tăng trưởng năm 2017 đạt từ 100 - 200%...

Cũng theo VECOM, với sức hấp dẫn của một thị trường hơn 93 triệu dân, lượng người kết nối Internet lớn, thời gian qua, thị trường TMĐT Việt Nam đã thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều “ông lớn” về TMĐT trên thế giới.

Đặc biệt, đầu tháng 3 này, việc “ông lớn” trong lĩnh vực TMĐT là Amazon chính thức cung cấp dịch vụ tại Việt Nam được giới chuyên môn đánh giá là tín hiệu tốt cho thị trường TMĐT. Thị trường sẽ cạnh tranh hơn và người dân sẽ thuận tiện hơn trong mua bán hàng hóa.

Bên lề Diễn đàn, bà Đặng Thúy Hà, Giám đốc Bộ phận nghiên cứu hành vi người tiêu dùng - đại diện Nielsen miền Bắc nhìn nhận, các “ông lớn” về TMĐT vào Việt Nam là tín hiệu tốt cho thị trường, DN, người tiêu dùng. Thị trường có thêm nhà cung cấp, có sân chơi sòng phẳng. DN có cơ hội tiếp cận thị trường một cách sòng phẳng với sự cạnh tranh lành mạnh, từ đó có thêm thời gian và chi phí để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng sức cạnh tranh để phục vụ khách hàng tốt nhất. Còn phía người tiêu dùng có thêm lựa chọn, có thêm kênh mới và có cơ hội tiếp cận sản phẩm nước ngoài nhanh chóng.

Đánh giá cao sự xuất hiện của “ông lớn” Amazon tại Việt Nam, ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu thuộc Bộ Công Thương tin tưởng, sự gia nhập của “người khổng lồ” này hy vọng sẽ tạo động lực, tạo làn sóng giúp DN Việt Nam quan tâm hơn đến TMĐT nhằm thúc đẩy xuất khẩu. 

Tháo điểm nghẽn, đón cơ hội

Tự hào về số lượng DN tham gia TMĐT ngày càng lớn và phát triển nhanh, tuy nhiên, cũng tại Diễn đàn, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công Thương vẫn bày tỏ quan ngại về một số điểm nghẽn cần tháo gỡ để đẩy mạnh phát triển TMĐT. Theo ông Hải, hiện nền tảng pháp lý cho TMĐT còn yếu. Ngay cả ở những nước có nền kinh tế phát triển và đã phát triển TMĐT thì môi trường pháp lý cũng chưa theo kịp sự phát triển của TMĐT. “Đây là thách thức lớn và cần tìm được giải pháp để thúc đẩy phát triển TMĐT”, ông Hải nhấn mạnh.

Báo cáo Chỉ số TMĐT Việt Nam năm 2018 do VECOM thực hiện cũng chỉ ra bất cập này: Tương tự nhiều nước khác, Việt Nam đang lúng túng trong việc quản lý loại hình kinh tế chia sẻ, điển hình là trường hợp hai hãng cung cấp dịch vụ vận tải Uber và Grab. Liên quan đến quản lý thuế đối với TMĐT, ngay cả Bộ Tài chính cũng đánh giá cách quản lý thuế của cơ quan thuế các cấp hiện nay chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý một cách đầy đủ và chính xác với loại hình kinh doanh này.

Bên cạnh hành lang pháp lý, VECOM cũng nêu một thực tế là hiện tỷ lệ DN đầu tư, xây dựng và vận hành website/ứng dụng di động trên tổng vốn đầu tư TMĐT của DN còn khiêm tốn, không ít DN chưa chú trọng đầu tư vào khâu này. Có tới 60% DN tham gia khảo sát chi dưới 20% trong tổng vốn đầu tư TMĐT để xây dựng và vận hành website/ứng dụng di động, 33% DN đầu tư từ 20-50%. Các tỷ lệ này hầu như không thay đổi so với năm 2016. “Không có sự khác biệt đáng kể giữa DN lớn và DN nhỏ và vừa trong việc chi cho xây dựng và vận hành website/ứng dụng di động”, VECOM cho biết.

Đứng ở góc độ đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ logistics, chia sẻ tại Diễn đàn, một số DN lĩnh vực này phàn nàn, do còn những bất cập về hạ tầng nên DN gặp không ít khó khăn trong việc cung cấp dịch vụ vận chuyển, thủ tục hàng hóa… phục vụ cho TMĐT.

Đứng trước cơ hội mới trong việc khai thác thị trường thương mại lớn từ các đối tác trong Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mà Việt Nam vừa ký kết, nhiều ý kiến cho rằng, Việt Nam cần có những cải cách mạnh mẽ hơn, nhất là các DN cần đẩy mạnh ứng dụng TMĐT để thúc đẩy xuất khẩu.