Cấp bách ổn định sản xuất nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long

Theo Khánh Trung/Báo Cần Thơ

Sản xuất nông nghiệp giữ vai trò rất quan trọng trong đảm bảo an ninh lương thực quốc gia và cung ứng nguyên liệu đầu vào phục vụ chế biến xuất khẩu. Nhưng dịch COVID-19 diễn biến phức tạp hiện đã ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL) và nhiều tỉnh, thành trong nước.

Cấp bách ổn định sản xuất nông nghiệp. Ảnh Khánh Trung
Cấp bách ổn định sản xuất nông nghiệp. Ảnh Khánh Trung

Cụ thể: giá cả đầu ra nhiều loại nông sản giảm thấp và khó tiêu thụ; giá phân bón, thức ăn chăn nuôi và nhiều loại vật tư, nguyên nhiên liệu đầu vào phục vụ sản xuất lại đang tăng cao; khó khăn trong việc mua các loại cây con giống và vật tư nông nghiệp; thiếu nguồn vốn phục vụ sản xuất.

Ðó là những trở ngại, thách thức để duy trì và phát triển sản xuất nông nghiệp bền vững trong thời gian tới. Do vậy, ngành chức năng cần tăng cường các giải pháp kết nối cung cầu, giúp nông dân tiêu thụ hết các loại nông sản còn tồn đọng và kịp thời đặt hàng bao tiêu sản phẩm, hỗ trợ về vốn, kỹ thuật… để người dân an tâm duy trì sản xuất.

Theo Tổ công tác 970 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), dự kiến 6 tháng cuối năm 2021 nguồn cung nông sản thực phẩm phục vụ xuất khẩu sẽ giảm mạnh. Nhu cầu thị trường vẫn rất lớn nhưng tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp dẫn đến nhiều vùng nguyên liệu bị phong tỏa do giãn cách, việc thu hoạch và sản xuất bị ảnh hưởng, công suất tại nhiều nhà máy chế biến nông - thủy sản bị giảm mạnh. Cây trồng không được chăm sóc, thiếu vật tư nông nghiệp, tâm lý người trồng không tốt dẫn đến việc thiếu sản phẩm có chất lượng cao để xuất khẩu…

Từ nay đến cuối năm, ngành Nông nghiệp vừa phải đảm bảo phòng, chống dịch nhưng cũng phải duy trì và phục hồi sản xuất nông nghiệp, tránh làm đứt gãy các chuỗi cung ứng nông sản, thực phẩm. ÐBSCL bắt đầu xuống giống nuôi tôm vụ 2, nhu cầu con giống cao và phải vận chuyển từ các tỉnh Nam Trung Bộ vào, sẽ gặp nhiều khó khăn trong điều kiện giãn cách xã hội.

Một số mặt hàng nông sản khó tiêu thụ, giá giảm thấp như thanh long, chuối, dứa, chanh, gà lông trắng, cá tra, tôm... sẽ ảnh hưởng đến quyết định tái đầu tư sản xuất. Do đó, rất cần có giải pháp đồng bộ để duy trì và phát triển ổn định sản xuất nông nghiệp, không để thiếu hụt lương thực, thực phẩm những tháng cuối năm.

Ðặc biệt, để kích cầu sản xuất trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản, để chuỗi giá trị không bị đứt gãy, cần thiết có một chương trình hỗ trợ tổng thể từ giống cây trồng, vật nuôi và giống thủy sản cho đến sản xuất và cung ứng nông sản.

Tổ công tác 970 đã phối hợp Tổ công các bộ và sở NN&PTNT các địa phương triển khai kịp thời nhiều giải pháp nhằm tạo thuận lợi trong lưu thông, tiêu thụ hàng hóa nông sản và vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất. Theo Tổ công tác 970, đến nay cơ bản giải quyết những vướng mắc trong lưu thông hàng hóa nông sản và vật tư phục vụ sản xuất nông nghiệp tại 19 tỉnh, thành phía Nam thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16. Ngành Nông nghiệp các địa phương cũng đã làm rất tốt vai trò, nhiệm vụ của mình, giải quyết kịp thời và hiệu quả công việc, tạo thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.

Hiện nay, Tổ công tác 970 cũng đã kiến nghị Chính phủ triển khai thực hiện chương trình thu mua, dự trữ lúa gạo quốc gia. Ðồng thời kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các vấn đề: Các tỉnh, thành phía Nam ưu tiên tiêm vaccine phòng COVID-19 cho 100% lực lượng công nhân các nhà máy chế biến nông sản, thủy sản, chăn nuôi, giết mổ gia súc, gia cầm đang thực hiện “3 tại chỗ” và các cơ sở sản xuất liên kết với nhà máy thực hiện theo chuỗi giá trị, trực tiếp sản xuất.

Ðể kích cầu sản xuất, động viên nông dân tiếp tục sản xuất đảm bảo kế hoạch và sản lượng lúa, giữ vững an ninh lương thực và một phần xuất khẩu; chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phối hợp với Bộ NN&PTNT có kế hoạch lập danh sách các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp chế biến nông sản, thực phẩm đủ năng lực để triển khai chương trình mở rộng hạn ngạch cho vay, qua đó đẩy mạnh thu mua nông sản và cung ứng vật tư phục vụ nông nghiệp theo những lĩnh vực ưu tiên, nhằm đảm bảo lưu thông hàng hóa nông sản.

Cụ thể, gia hạn các khoản vay ngắn hạn để các doanh nghiệp có đủ thời gian chuẩn bị dòng tiền trả nợ, đáo hạn các khoản vay dài hạn, nới rộng hạn mức cho vay và điều chỉnh lãi suất cho vay. Ðồng thời, hỗ trợ giá điện sản xuất cho các doanh nghiệp sản xuất, chế biến nông - thủy sản để tăng cường thu mua, chế biến, bảo quản sản phẩm đông lạnh.

Vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã thu hoạch được 700.000ha trong tổng số hơn 1,5 triệu ha lúa hè thu 2021 và gieo sạ lúa thu đông được 346.000/700.000ha theo kế hoạch. Theo cân đối cung cầu từ nay đến cuối năm, sản lượng lúa thu hoạch ước đạt 7,5 triệu tấn, lượng gạo hàng hóa dành cho xuất khẩu 3,5 triệu tấn.