Tin giả gia tăng trên thị trường chứng khoán

Ngày 12/4/2022, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) đã tiến hành bắt khẩn cấp Đặng Như Quỳnh, trú tại Hà Nội, là đối tượng thực hiện tội phạm quy định tại Điều 331 Bộ luật Hình sự (Tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, tổ chức, cá nhân).

Ông Đặng Như Quỳnh được biết đến là một Facebooker có lượng lớn người theo dõi, những thông tin đăng tải trên trang mạng xã hội cá nhân của ông thường có nhiều người quan tâm, chia sẻ.

Đáng chú ý những ngày vừa qua, sau khi Cơ quan điều tra khởi tố vụ án tại Tập đoàn FLC và Tân Hoàng Minh, ông Đặng Như Quỳnh đã đăng tải thông tin trên trang Facebook cá nhân cho rằng, thời gian tới Bộ Công an sẽ khởi tố và xử lý những cá nhân, doanh nghiệp có ảnh hưởng trên thị trường tài chính, chứng khoán tương tự như hai vụ án này.

Những thông tin thất thiệt trên được chia sẻ rất nhiều trên các diễn đàn người chơi chứng khoán. Việc này đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý các nhà đầu tư chứng khoán và góp phần làm giá cổ phiếu của những công ty, doanh nghiệp bị "điểm tên" trên Facebook giảm giá liên tục. Nhiều nhà đầu tư bức xúc bởi tài khoản chứng khoán của họ lỗ nặng sau những thông tin thất thiệt được đăng tải trên nhiều diễn đàn. 

Ngày 14/4, Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh văn phòng kiêm người phát ngôn Bộ Công an cho biết, lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo triển khai đồng bộ lực lượng, kiên quyết phát hiện, đấu tranh, xử lý nghiêm mọi hành vi vi phạm pháp luật, góp phần bảo đảm thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp hoạt động ổn định, lành mạnh, minh bạch, an toàn và phát triển bền vững, nhất là các hành vi đưa tin thất thiệt, không chính xác gây mất an ninh, an toàn thị trường.

Qua điều tra, xác minh, các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an phát hiện ông Đặng Như Quỳnh có hành vi sử dụng mạng xã hội đăng tải các bài viết, thông tin chưa được kiểm chứng về một số cá nhân, doanh nghiệp trong lĩnh vực tài chính, chứng khoán, bất động sản, trực tiếp xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức nêu trên, có dấu hiệu tác động ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường tài chính, chứng khoán của Nhà nước.

Hiện Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đang tiến hành các hoạt động điều tra, làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng để xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Mọi hành vi đưa tin thất thiệt, không chính xác, gây mất an ninh, an toàn thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ được Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục phát hiện, xử lý nghiêm minh trong thời gian tiếp theo", Trung tướng Tô Ân Xô cho biết.

Kiểm soát chặt các tin đồn

Có thể thấy, thị trường chứng khoán là thị trường của thông tin. Ở đó, bất kỳ một tin đồn theo chiều hướng tốt hay xấu đều ảnh hưởng rất lớn đến các doanh nghiệp đang được niêm yết. Có những tin đồn gây ảnh hưởng xấu, gây thiệt hại cực kỳ lớn và khiến giá cổ phiếu của doanh nghiệp lao dốc nghiêm trọng.

Theo một chuyên gia tài chính chia sẻ, cụm từ “đội lái” gần đây rất thân thuộc với người tham gia thị trường chứng khoán, nhưng những người mới tham gia, chưa có nhiều kinh nghiệm và kiến thức tài chính thì lại rất dễ sập bẫy thông tin từ những đội này. Họ tung ra thông tin thất thiệt, chưa được kiểm chứng nhằm thao túng giá chứng khoán, khiến các cổ phiếu lên xuống theo ý đồ riêng. Đặc biệt, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn còn non trẻ và đó cũng là điều kiện để các tin đồn còn đất sống. Những thông tin này được lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội và gây sức ảnh hưởng không tưởng tới thị trường. Thực tế thì trong quy định pháp luật không có khái niệm về “đội lái”, nhưng hành vi đó được hiểu là cấu kết tạo cung cầu giả để thao túng giá chứng khoán.

“Các vụ việc phao tin một cách bất chấp, thách thức dư luận và pháp luật, cần được xử lý nghiêm minh, răn đe những đối tượng có ý đồ tương tự. Tại các quốc gia có nền kinh tế phát triển, tin đồn trên sàn chứng khoán rất khó sống, hoặc nếu có cũng tồn tại trong thời gian rất ngắn. Có được điều này bởi các doanh nghiệp liên quan thường kịp thời phản hồi thông tin chuẩn xác đến các nhà đầu tư. Vì vậy, muốn kiểm soát được tin đồn trên sàn chứng khoán, trước hết các doanh nghiệp cần thực hiện nhiệm vụ minh bạch thông tin của mình. Điều này sẽ giúp nhà đầu tư an tâm hơn và tránh ảnh hưởng đến tâm lý”, vị chuyên gia nhấn mạnh.

Theo điều 331, Bộ Luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức,cá nhân như sau:

1. Người nào lợi dụng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, tự do hội họp, lập hội và các quyền tự do dân chủ khác xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

2. Phạm tội gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Như vậy, đối với tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức,cá nhân thì mức phạt tù cao nhất lên đến 07 năm.